Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
meá
meabhair
meabhrach
meabhraíocht
meabhrán
meabhrú
meacan
meáchan
méad
méadail
meadáille
méadaíocht
meadar
méadar
meadaracht
meadhg
meadhrán
méadlach
méadrach
méadranóm
méadú
méadúil
meafar
meáchan fir1 chomh trom is atá rud (punt meáchain, cloch mheáchain) ► meáchan mór córas meáchain atá bunaithe ar phuint agus ar unsaí, murab ionann is an córas méadrach atá bunaithe ar ghraim agus ar chileagraim
TORTHAÍ GAOLMHARA
SAN FHOCLÓIR BEAG
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
meáchan i mbád lena coinneáil socair san uisce
fáscadh nó luí ar rud (cnaipe a bhrú; brúigh síos sa mhála é); sá romhat nó uait (brúigh isteach an doras); plód (brú mór daoine); mionú le meáchan nó le buillí (prátaí a bhrú); tathant (ag brú dí ar dhuine); srianadh (brúigh fút an fhearg)
slat tomhais; grád fiúntais a meastar rudaí leis (caighdeán ard maireachtála); tomhas faid, meáchain etc. a úsáidtear mar aonad chun cur síos ar fhad, ar mheáchain etc., eile
tomhas meáchain do sheoda; aonad chun fíneáltacht óir a léiriú (Tá ór 22 carat níos fíneálta ina mhianach ná ór 14 carat)
carraig nó smut de charraig; seoid (cloch uasal); aon rud cosúil le cloch (cloch phluma, cloch shilín; cloch dhuáin); aonad meáchain = 14 pt. nó 6.35 kg.; cladach (iascach cois cloiche); carraig san fharraige; magairle
meá chothrom idir mheáchain nó idir fhórsaí nó chumhachtaí troda
ar bheagán meáchain, furasta a thógáil nó a iompar; lag (bia nó deoch éadrom); aerach (éadrom sa cheann)
aonad meáchain sa chóras méadrach (1000 gram = 1 cileagram)
caoga; caoga bliain; 56 punt meáchain
seacht bpunt meáchain; ceann de dhá chloch; cloch nach bhfuil rómhór
deich gcéad meáchain
meáchan neamhchothrom, míchothrom; éagóir, foréigean (rinne siad leatrom air)
meáchan a luascann go réidh anonn is anall ar cheann slaite (mar a bhíonn i gcloig áirithe)
síneadh siar; dul chun leapa (dul a luí); dul faoi (luí gréine, gealaí); brú (tá an bhróg ag luí orm); cromadh ar rud nó tabhairt faoi (luigh sé isteach ar an obair, luigh sé leis an ól); leagan (luí na tíre); meáchan (faoi luí na bhfód; chuir sé ina luí air é)
tomhas (ualach a mheá; do chuid cainte a mheá); meas (ná meáigh gur amadán mise agat); scála tomhais (cuir sa mheá é; idir dhá cheann na meá); meáchan, tomhas áirithe (meá chruithneachta)
tomhas meáchain, díreach faoi bhun leathchileagraim (1 pt = 16 unsa); tomhas airgid in Éirinn agus sa Bhreatain (£1 = l00p)
fearas chun meáchain throma a ardú (mar atá, chun cuid d'fheithicil a ardú le go bhféadfaí bonn a athrú nó a dheisiú)
ball úma ar dhroim capaill nó asail chun meáchan ualaigh a thógáil
tomhas meáchain (tonna Sasanach = 2240 punt; tonna Meiriceánach = 1000 cileagram nó tuairim is 2205 punt)
córas meáchain de mhiotail luachmhara
meáchan (lig sé a throm ar mo ghualainn); ualach, ciapadh (chuir sin trom ar m'intinn); an chuid is mó (tá trom na hoibre déanta); milleán (trom a chur ar dhuine faoi rud)
(le duine, rud) meáchan mór a bheith ann; tiubh (cré throm); raidhsiúil (bhí fómhar trom acu i mbliana); géar (gortú trom, cathú trom); dian (ná bí trom ar na páistí); caifeach (bheith trom ar bhróga, ar éadach; nach tú atá trom ar airgead); domhain, fuaimintiúil (ar chúiseanna troma tathagacha); ciaptha (is í m'intinn atá trom); torrach (trom ar leanbh); dú-, dorcha (trom gorm, trom dearg)
meáchan; rud trom
an 16ú cuid de phunt meáchain (timpeall 28 gram)
