Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
ruipleog
rúisc
ruithne
rúitín
rum
rúm
rumpa
rún
rúnaí
rúnda
rúndiamhair
runga
rúnmhar
rúnsearc
ruóg
rúpach
rúpáil
Rúraíocht
rúscadh
rúspáil
ruta
rúta
rútáil
rún fir1 mistéir; scéal nach bhfuil a fhios ach ag duine amháin nó ag fíorbheagán daoine; beartú, intinn (tá rún agam dul ann); tairiscint fhoirmiúil os comhair cruinnithe (rún a mholadh, a rith); grá geal, leannán (a rún mo chroí)
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
vótáil trí pháipéar a mharcáil agus a chur isteach i mbosca vótála faoi rún
gan a bheith ábalta rún a choinneáil
coinneáil slán, cosaint (teanga, rún, a chaomhnú)
cur i bhfolach, coinneáil faoi rún (an fhírinne a cheilt); cosc (ná ceil a chuid air); séanadh (do mhuintir a cheilt)
faoi rún, gan fhios
rún drochbhirt idir dhaoine
cúnamh, cabhrú; cabhair; tacú (cuidiú le rún); cúiteamh, aisíoc (cuideofar leat ag baile); scaipeadh, caitheamh (chuidigh sé leis an airgead)
bíoma ceangail idir capaill agus céachta; rud ar dhéanamh bíoma ceangail (cuing céachta, cuing meá); banna, ceangal (cuing an phósta; faoi chuing rúin); scrogall talún idir dhá loch
rún dubh diamhair
nochtadh, a dhéanamh follas (rún a fhoilsiú); foilseachán a chur amach
poll folaigh; rún, mistéir
faoi rún, faoi cheilt
rud deas a rá nó a deirtear faoi dhuine nó faoi rud (mol an óige, bhí moladh mór acu air); móradh (ag moladh Dé, moladh le Dia); comhairliú (mhol mé dó é a dhéanamh); cur chun tosaigh le haghaidh díospóireachta (rún a mholadh); breithiúnas (fágaim faoi do mholadh féin é); caint nó salm molta (moladh mairbh); aontú (ní raibh sé ach ag moladh leat)
focal roimh bhriathar chun an diúltach a léiriú (an té nach bhfuil ciall aige; rún nach sceithfinn)
a dhéanamh nocht nó éirí nocht (do cheann, do chorp, a nochtadh); an chlúid nó an craiceann a bhaint de rud (cábla a nochtadh; coinín a nochtadh); taispeáint, foilsiú (rún a nochtadh; nó gur nocht an ghrian ar an aer)
diamhair, mistéireach, faoi rún
nach sceitheann rún, sicréideach
urlacan; uibheacha síl a scaoileadh; brúchtadh, cur thar maoil (abhainn ag sceitheadh); scéal, rún etc., a scaoileadh amach; titim as a chéile (sceith an aill, an balla); scamhadh
cabaire, duine a sceitheann rúin nó scéalta
baint an chrotail de ghráinne nó de shíolta; oscailt sliogán éisc; sileadh, caitheamh (coirce ag scileadh); scealpadh (clocha ag scileadh); sceitheadh (rún a scileadh); stealladh (ag scileadh éithigh)
rún
faoi rún, príobháideach; rúnmhar
duine a bhíonn fostaithe faoi rún chun eolas a bhailiú, go háirithe faoi chúrsaí míleata; duine a fhaireann daoine eile gan fhios
druidim le, tarraingt ar; tacú le (thaobhaigh sé leis, lena thuairim); luí isteach le (ag taobhú leis an ól); dul in iontaoibh (thaobhaigh sé a rún léi); tathant, áitiú (thaobhaigh sé liom gan é a dhéanamh)
tacú le hiarrthóir nó le rún le comhartha a dhéanamh ar phíosa páipéir nó le hardú lámh; tacú le páirtí polaitíochta nó le hiarrthóir i dtoghchán;
