DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
focal a chiallaíonn 'go raibh sé mar sin' ag críochnú paidre
áitiú déanta ar; críochnaithe, corónta (rógaire áitithe)
(ar1 + a4 ) tar éis do (arna chríochnú dom)
cur i bhfeidhm, tabhairt chun críche, go hiomlán (gealltanas, dualgas, a chomhlíonadh); críochnú (nuair a bhí an aimsir comhlíonta); cúiteamh
(crích in abairtí áirithe) teorainn (críocha na tíre, na feirme); réigiún, limistéar (críoch Laighean); deireadh; críochnú (críoch an scéil); slacht (cuir críoch éigin ort féin; duine gan chrích); socrú saoil (tá iníon eile le cur i gcrích aige)
den scoth (ceoltóir críochnaithe); ceart, corónta, cruthanta
iomlán, amach is amach; críochnaithe go maith, slachtmhar (obair, bean, chríochnúil)
críochnaithe; dea-chumtha; cruthanta, corónta
deargéitheach, éitheach críochnaithe
beagnach (tá sé ionann is (a bheith) críochnaithe)
a dhéanamh léir, míniú; cur in ord, socrú (do chuid oibre a léiriú); críochnú (béile a léiriú); cur i láthair nó ar stáitse (dráma a léiriú)
pleidhce, amadán críochnaithe
litreacha clóite; cló; grianghraf críochnaithe
sroicheadh (gur ráinigh sé béal toinne); tarlú (ráinigh dó a bheith ann; ráiníonn sé go bhfuil deabhadh orm; ráineodh go mbeadh sé déanach); éirí (ráinigh leis an obair a chríochnú in am)
mín, leibhéalta (áit, talamh réidh); socair, bog (siúl go réidh; tóg go réidh é); réchúiseach (is réidh a tháinig an bhréag leis); ullamh (tá an dinnéar réidh; an bhfuil tú réidh fós?); críochnaithe (abair é is bí réidh leis)
marcáilte amach; críochnaithe, socraithe
léaráid gharbh de rud (agus é le críochnú ina dhiaidh sin); creatlach línithe (do dhráma, leabhar etc.); dráma nó radharc gearr
teacht slán nó a dhéanamh slán; críochnú (tá na ceithre fichid slánaithe aige)
ciúin, réidh, gan chorraí; ar sos, ar suaimhneas (farraige, aimsir, shocair; fan (go) socair); socraithe (bhí sé socair agam dul ann); réidh, críochnaithe (tá an duine bocht socair)
timpeall (ag siúl thart; thart ar an teach); críochnaithe (tá an cith, an lá sin, thart); a d'imigh tharainn (an mhí seo a chuaigh thart)
toilteanach (go hullamh agus go héasca); réidh (ullamh chun imeacht); fonnmhar; críochnaithe (an bhfuil tú ullamh leis fós?)