Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
liathán
liathreo
liathróid
liathuisce
libhré
líbín
licéar
ligean
ligthe
lile
limistéar
lindéar
líne
línéadach
líneáil
línéar
lingeadh
lingeán
líníocht
líniú
linn
linseáil
lintéar
ligean could be a grammatical form of:
lig »
ligean fir1 ceadú, lamháil (lig dó é a dhéanamh); scaoileadh saor (lig abhaile mé); scaoileadh amach (fuil a ligean); cur ar cíos (teach a ligean); brú nó séideadh amach (anáil a ligean; fead, osna, a ligean); scóip, saoirse, cead corraí (ligean i dtéad, i roth); tógáil, glacadh (do scíth a ligean) ► ligean duit gan bacadh leat ► ligean faoi titim, suncáil ► ligean ort tabhairt le fios, cur i gcéill ► ar ligean gan srian (tá an teanga ar ligean aici)
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
stopadh srutha i bpíopa nó i gcaidéal trí aer a ligean isteach ann
ligean na gaoithe trí rud
anáil a tharraingt agus a ligean amach
cur i dtuiscint (tú féin a chur i gcéill); ligean ort (ag cur i gcéill a bhí sé)
ligean cneadanna
coimeád; féachaint i ndiaidh (teach, caoirigh, a choinneáil); cothú (bia a choinneáil le duine; deoch a choinneáil te); stóráil (earraí a choinneáil); gan a ligean uait (greim a choinneáil); srianadh (duine a choinneáil i bpríosún); comhlíonadh (an tsaoire, d'fhocal, a choinneáil)
duine a chur chun báis ar chroch le rópa a chur timpeall a mhuiníl agus ligean dó titim; cur suas ar thairne, crúca etc. (pictiúr, pota, a chrochadh; seol a chrochadh); tógáil, ardú (ancaire a chrochadh; croch leat é); scaipeadh, imeacht as (chroch an ceo; croch leat!)
díbirt as (cuireadh as a bpoist iad); cosc ó, cur ó (chuir tú as gléas é); múchadh (solas a chur as); ligean amach (uaill a chur asat); cur mar fhad le (píosa a chur as rud); goilleadh ar (cad tá ag cur as duit?)
leacht a ligean amach as árthach nó a ligean isteach in árthach eile; sileadh (ag doirteadh deor, fearthainne); ligean do leacht sceitheadh nó titim; caitheamh (dhoirt sé a neart)
íonú a dhéanamh ar leacht trí ghal a dhéanamh ar dtús de le teas agus ansin an ghal a fhuarú chun leacht a dhéanamh ar ais di (is mar sin a dhéantar fuisce agus poitín); ligean do leacht titim ina bhraonta
ligean amach anála
imeacht ó áit nó ó rud; ligean do rud fanacht, nó é a chur, mar a bhfuil sé (doras a fhágáil dúnta; fuílleach a fhágáil); titim siar, teip (fágadh sa rás é); cur nó gan a chur san áireamh (fágann sin gur fíor é); laige, locht (tá fágáil éigin ann); geasa (d'fhág sé na fágálacha sin orainn)
béiceach, ligean faí
déanamh nó ligean feide
déanamh gaisce, ligean ort gur fear thú
bail fhuar; fuacht (bhí an lá ag dul i bhfuaire); faillí (gnó a ligean i bhfuaire; is é fear na fuaire é)
ligean fola; créachtú, goin
oscailt i mballa agus gloine inti chun solas agus aer a ligean isteach san fhoirgneamh; paiste solais sa spéir (fuinneoga an lae)
gotha, aisteoireacht; (iol ) galántacht, cumaí móra (ná bí ag ligean geáitsí ort féin, geáitsí rince)
ligean, ceadú; liúntas, deontas; lacáiste; cúiteamh
duine ar féidir leis roinnt rudaí a choinneáil ag gluaiseacht san aer gan ligean d'aon cheann acu titim
ligean tí, siopa etc., ar cíos ar feadh roinnt blianta (talamh ar léas); téarma (tá a léas caite)
ligean maoine ar léas
deoch mheisciúil (is daor an t-ól é); claontacht chun óil, ólachán (imithe ar an ól; teach óil); deoch ar bith a shlogadh nó a ligean siar (ól braon tae; ag ól go trom); caitheamh (ag ól tobac)
gíotáil oibre, útamáil, ligean scile ort féin
gearradh, ligean fola; ár, scrios
oscailt, bogadh (snaidhm a scaoileadh; téad a scaoileadh); ligean le (príosúnach a scaoileadh saor; scaoil den iall é); scor, scaipeadh (scaoil an tionól); cealú, deireadh a chur le (pósadh, conradh, a scaoileadh); maolú, fuascailt (brón a scaoileadh); foilsiú (rún a scaoileadh); lámhach (gunna a scaoileadh, duine a scaoileadh le gunna)
leacht a dhoirteadh as árthach amháin isteach in árthach eile go cúramach gan an dríodar a ligean as
ligean scréach béiceach, búireach
ligean screadanna, liúireach, béiceach
na strapaí agus na feistis ar cheann capaill chun é a ghiollacht; smacht (coinnigh srian ort féin); fad sriain, scóip (srian a ligean le smaointe)
bualadh fút ar shuíochán nó ar an talamh; bheith i seisiún (suí ar choiste; tá an chúirt ina suí); socrú síos (suí ar thalamh duine); éirí (an bhfuil sé ina shuí fós?); fanacht suas (suí le duine tinn); ligean ar cíos (talamh a shuí le duine); suíomh, socrú, bunú (shuigh sé campa ann; shuigh sé cíos orthu); áitiú (shuigh sé go daingean orm é); áit, loc (faire, suí seilge; suí rí); cathaoir, oifig (suí easpaig, an Suí Naofa)
cliseadh, gan éirí le duine in iarracht; ligean síos (ná teip orm; bí ann gan teip); dul as (tá an seanfhear ag teip)
uachtú; ordú (mar a thiomnaigh Dia dúinn); cur faoi choimirce (tiomnaím m'anam do Dhia); lua, ainmniú (séipéal a thiomnú; leabhar a thiomnú do dhuine); ligean ar iontaoibh
