DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
glóir agus onóir a thabhairt (do Dhia)
focal molta do Dhia ach a deirtear uaireanta le hionadh nó le díomá
rath (bail ó Dhia ar an obair); cóir cheart (chuir sí bail ar a gruaig); an chaoi a bhfuil rud nó duine (cén bhail atá ort?); cóir, úsáid (an bhail a thug sé ar a leabhar)
an ceann is fearr i gcomórtas nó in iarracht (bua a fháil); tabharthas ó Dhia (bua cainte, bua ceoil); maitheas, fiúntas (bua dá bhfuil ag an léann); cáilíocht ar leith (cloch bhua)
ceart nádúrtha; gnáth-tháille nó luach saothair (do dhualgas a íoc); aon rud atá le déanamh (do dhualgas do Dhia); diúite (saighdiúirí ar dualgas)
míorúilt, bua míorúilteach (a Dhia na bhfeart)
tabhairt suas, stríocadh (géilleadh don namhaid); bheith umhal (géilleadh do Dhia); tabhairt isteach (géilleadh do phiseoga); admháil (géilleadh d'argóint); tosach a thabhairt do (slí a ghéilleadh do dhuine); freagairt (ghéill an bád don stiúir)
ofráil do Dhia nó do dhéithe ar altóir; an rud a ofráiltear
ag tosú ag (ó thús go deireadh; ón taobh eile anall); a thagann as (duine ó Thrá Lí); de (d'fhógair sé ón altóir é); idir (míle ó chéile, i bhfad ón áit); ag teacht as (teas ón tine; cabhair ó Dhia); foinse (ó chroí nó ó bhéal; ná creid uaidh é); fáth, cúis (sáraithe ón lá, buí ó theas na gréine); díth (airím uaim é); gá (cad tá uait); leanúnachas (ó lá go lá, ó cheann ceann na tíre); ón uair a (ó bhí tú anseo cheana); mar gheall ar (ó tharla gur mar sin atá; ós agat atá an ceart) ó + an = ón; ó + a4 = óna; ó + is = ós; ó + ar3 = ónar; ó + ár2 = ónár
(fadó) an freagra a gheofaí ó dhia i dteampall nó scrín faoi leith ar cheist dheacair
paidir fhada ina n-aithrisítear 5 (nó 15) deichniúr d'Aivéanna agus an Phaidir roimh gach deichniúr acu agus Glóir do Dhia ina dhiaidh; cineál de shlabhra agus clocha air le cuntas a choinneáil orthu seo
lá den tseachtain atá curtha i leataobh chun scíthe agus chun glóir a thabhairt do Dhia
dea-thréith, bua (na suáilcí diaga); feabhas, cumhacht, tabhartas (suáilcí na hurnaí; suáilce ó Dhia); áthas, pléisiúr (suáilce a bhaint as rud; suáilce na bhflaitheas)
deonú, bronnadh; tiomnú (thíolaic sí a beatha do Dhia); suáilce (tíolacadh ó Dhia)
uachtú; ordú (mar a thiomnaigh Dia dúinn); cur faoi choimirce (tiomnaím m'anam do Dhia); lua, ainmniú (séipéal a thiomnú; leabhar a thiomnú do dhuine); ligean ar iontaoibh