DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
faoin aer (amuigh sa pháirc); gan a bheith istigh nó sa bhaile (tá fear an tí amuigh); i bhfad uait (amuigh ag bun na spéire); is faide amach (an balla amuigh); as áit, as alt (tá mo ghualainn amuigh); tagtha amach (tá na bláthanna amuigh); sa domhan (an rud is measa amuigh); gan íoc, le híoc fós (tá fiacha amuigh agam air); críochnaithe (tá an cluiche amuigh); gan oibriú (tá an talamh amuigh bán)
planda a bhfuil bláthanna réaltacha air
planda uisce a mbíonn bláthanna bána air
rud a thochailt as an talamh nó a ghearradh nó a tharraingt den áit a bhfásann sé (clocha, féar, bláthanna a bhaint); rud a scaoileadh as a ionad nó as a ghreim (fuil, glas, a bhaint; duine a bhaint dá chosa); buachan
planda gairdín nó tí gloine a mbíonn bláthanna bándearga agus duilleoga gleoite air
duine a fhásann nó a dhíolann bláthanna
fáinne bláthanna le cur ar cheann duine nó le crochadh ar rud éigin mar ornáid
bláthanna a bhfuil milleanna gorma orthu, búnna muc
planda gairdín le bláthanna gealdaite
planda a bhfuil duilleoga fada caola air agus bláthanna feiceálacha ar dhathanna éagsúla
planda agus bláthanna cumhra air a dhreapann
planda deilgneach agus bláthanna corcra air
gan a bheith mínithe nó saothraithe ag an duine (ainmhithe fiáine, bláthanna fiáine); gan smacht (fear fiáin; páistí ag imeacht fiáin); díocasach (fiáin chun oibre); stoirmiúil (lá fiáin gaoithe)
slat; banna, fonsa (rotha); stráice, scealp; slat droma, corda droma (sínte ar fhleasc a dhroma); triopall bláthanna
garraí bláthanna nó torthaí nó glasraí
planda gairdín nó tí a mbíonn bláthanna dearga nó bándearga nó geala go fras air
planda agus bláthanna beaga liathchorcra air a ndéantar cumhrán as
crann a mbíonn duilliúr snasta dúghlas air agus bláthanna móra bána nó bándearga
an lus mór, luibh ar spíceach agus bláthanna corcra uirthi atá cosúil le méaracáin
bia buí milis a dhéanann beacha as neachtar bláthanna
tor síorghlas a mbíonn duilleoga lonracha agus bláthanna cumhra air
planda bleibeach a mbíonn duilleoga caola air agus bláthanna cumhra bán nó buí
an sú milis a bhailíonn beacha as bláthanna chun mil a dhéanamh
ithe glan (cnámh a phiocadh); toghadh, roghnú (pioc do rogha ceann); bailiú, cnuasach (ag piocadh bairneach, bláthanna); glanadh, slachtú (tá sí á piocadh agus á pointeáil féin)
bláth; triopall beag bláthanna
corcán cócaireachta; aon árthach le haghaidh bláthanna nó plandaí; cliabh chun breith ar ghliomaigh etc.
tor síorghlas agus bláthanna móra péacacha air
planda beag fiáin agus bláthanna corcra nó bána air
fás féithleannach agus bláthanna cumhra bána nó buí air
seó (taispeántas earraí, capall, bláthanna); éachtaint, fianaise
loca beag, binsín (féir, gruaige, bláthanna etc.)
moll, mogall, (caor, bláthanna, gruaige etc.); eireaball (gúna etc.)
soitheach nó próca mar ornáid nó chun bláthanna bainte a choinneáil