Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
ceannaí
ceannainne
ceannairc
ceannaire
ceannaitheoir
ceannann
ceannáras
ceannas
ceannasaí
ceannbhán
ceannbheart
ceanncheathrú
ceanndána
ceanneasna
ceannfhocal
ceannfort
ceannlíne
ceannlitir
ceann-nochta
ceannródaí
ceannsmacht
ceannteideal
ceanrach
ceannas fir1 tús áite; údarás, máistreacht; dánacht ► ceannasach aid1
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
duine i gceannas i gcúirt dlí a éisteann an cás agus a thugann an bhreith
bua, ceannas, craobh; laochas, mórtas
duine atá i gceannas cruinnithe nó atá ina phríomhfheidhmeannach ar bhord nó ar choiste
duine atá i gceannas, máistir
ceannas, údarás, tiarnúlacht; rófhiosracht
oifigeach airm a bhfuil ceannas aige ar reisimint
cluiche ceannais i gcomórtas
neart nó fuinneamh (cumhacht leictreachais, cumhacht adamhach); údarás, ceannas (an té a bhí i gcumhacht); ábaltacht ar rud a dhéanamh; tír láidir nó mór le rá (na cumhachtaí móra)
ceannas; údarás, smacht, riail; tíorántacht
fear ceannais airm; uachtarán oird chrábhaidh ar nós na nÍosánach
gabháil ruda leis an lámh (beir greim air; rug sé greim muinchille orm); lán béil (cúpla greim feola; bain greim as an arán); cruachás (rug drochghreim air); smacht, ceannas (bíodh greim ar do chiall agat; tá greim daingean acu ar an tír); fostú (i ngreim sa talamh, i ngreim ag an eagla); freanga, ríog thinnis (tháinig greim i mo chliathán; greim an bháis); lúb fuála (greim snáthaide a chur i rud)
smacht, stiúir, ceannas (ort féin)
farasbarr, breis, barraíocht; níos mó ná mar is gá nó mar is ceart; buntáiste, ceannas; mórchúis, teanntás
fear atá i gceannas ar dhaoine eile (ag obair do mháistir); múinteoir (máistir scoile); duine sároilte (tá sé ina mháistir ar a cheird); duine a bhfuil céim ar leith ó ollscoil aige (Máistir Ealaíon)
fear atá i gceannas ar oifig phoist
an ceannas a bhíonn ag máistir; an scil nó an t-eolas ar leith a bhíonn ag máistir
bean a bhíonn i gceannas ar dhaoine nó ar áit
bean atá i gceannas ar oifig phoist
tús áite, ceannas; céim, gradam
cúrsa, ré (i mbarr a réime; tá a réim caite); ceannas, údarás (na daoine atá i réim inniu); raon, réimse (réim thalún)
flaitheas; cumhacht ceannas; tréimhse, aois, ré saoil
complacht saighdiúiri faoi cheannas coirnéil
ordú nó treoir iompair; ceannas, údarás (faoi riail Shasana); cód smachta san eaglais; slat tomhais ghrádaithe (riail siúinéara)
suíochán súgán; rolla (saoiste tobac); roll farraige; maor, fear ceannais
riail, ceannas (faoi smacht gall); srian, araíocht (smacht a chur ar na páistí)
roinn rialtais atá i gceannas ar chúrsaí airgid na tíre; ciste náisiúnta
banda nó líne chaol atá difriúil i ndath, i ndéanamh etc., lena thimpeallacht, straidhp; stróic, líne (stríoc phinn); scoilt (i ngruaig); smacht, ceannas (thug sé faoi stríoc é)
rialtas tíre faoi cheannas uaisle
smacht, ceannas, forlámhas
