Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
sluasaid
sluga
slúiste
sluma
slúpa
slusaí
smachladh
smacht
smachtín
smadal
smailc
smailceadh
smailleac
smál
smalán
smalcaire
smaoineamh
smaointeach
smaointeoir
smaois
smaragaid
smeach
smeachán
smacht fir3 riail, ceannas (faoi smacht gall); srian, araíocht (smacht a chur ar na páistí) ► smachtaitheoir fir3 ► smachtú fir ► smachtúil aid2
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
staid áite nó tíre ina bhfuil daoine imithe ó smacht dlí
míriail, easpa rialach nó smachta; easpa rialaithe i dtír
duine gan riail gan smacht, gan meas ar ord
gan srian, gan smacht
srian; (iolra) smacht (duine a thabhairt ar a araíonacha)
smacht, riail
duine a bhíonn ag iarraidh smacht is eagla a chur ar dhaoine eile; duine cumasach misniúil
dallamullóg; cleas bréagtha (chuir sé cluain uirthi); smacht (cluain a choinneáil ar do gháirí)
cur ar íochtar (cuir béal an chiseáin faoi); cur ar an talamh (chuir sé a chosa faoi); fágáil ar staid áirithe (ná cuir scaoll fúthu, cuireadh faoi smacht iad); socrú síos, cónaí (cur fút in áit)
bail nó cúrsaí an té atá daor nó faoi smacht nó ina sclábhaí
slua glórach gan riail gan smacht, cóip na sráide
smacht; traenáil i slí bheatha ordúil
gan a bheith mínithe nó saothraithe ag an duine (ainmhithe fiáine, bláthanna fiáine); gan smacht (fear fiáin; páistí ag imeacht fiáin); díocasach (fiáin chun oibre); stoirmiúil (lá fiáin gaoithe)
ceannas; údarás, smacht, riail; tíorántacht
gabháil ruda leis an lámh (beir greim air; rug sé greim muinchille orm); lán béil (cúpla greim feola; bain greim as an arán); cruachás (rug drochghreim air); smacht, ceannas (bíodh greim ar do chiall agat; tá greim daingean acu ar an tír); fostú (i ngreim sa talamh, i ngreim ag an eagla); freanga, ríog thinnis (tháinig greim i mo chliathán; greim an bháis); lúb fuála (greim snáthaide a chur i rud)
smacht, stiúir, ceannas (ort féin)
mac léinn sinsearach a chuidíonn le múinteoir smacht a choinneáil ar ranganna etc.; gléas seiceála ar rudaí áirithe a bhaineann le seirbhísí cumarsáide nó tráchtála
ordú nó treoir iompair; ceannas, údarás (faoi riail Shasana); cód smachta san eaglais; slat tomhais ghrádaithe (riail siúinéara)
rith nó smachtú (tír a rialú); a choinneáil rialta nó faoi smacht; dearbhú, fógairt (a rialú go bhfuil rud as ordú); líniú (páipéar a rialú)
aitheasc (spraic a chur ar dhuine); bleid, fainic; smacht
na strapaí agus na feistis ar cheann capaill chun é a ghiollacht; smacht (coinnigh srian ort féin); fad sriain, scóip (srian a ligean le smaointe)
clár leathan adhmaid nó miotail ar insí ar dheireadh báid nó eitleáin lena stiúradh; smacht (stiúir a chur ar pháistí); claonadh, gotha, geáitse (stiúir chainte, throda; stiúir bháistí ar an lá); cuma, fuadar (tá stiúir nimhe air)
banda nó líne chaol atá difriúil i ndath, i ndéanamh etc., lena thimpeallacht, straidhp; stróic, líne (stríoc phinn); scoilt (i ngruaig); smacht, ceannas (thug sé faoi stríoc é)
smacht, ceannas, forlámhas
