Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
imshuí
imthaca
imtharraingt
imtheorannú
in
in-
-ín
ann
inbhear
inbhuailte
inchinn
inchurtha
indéanta
indibhidiúil
indibhidiúlacht
indíreach
inearráide
infheistíocht
infhilleadh
ingearach
inghlactha
ingneach
Inid
ann2 ainmfh ► in ann (in abairt) ábalta
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
i mbeith (tá an saol ann); beo (nuair a bhí m'athair ann); ar fáil (tá an t-earrach ann); sa láthair (bhíomar ann in am); san áireamh (bhíomar triúr ann); inmhe (nuair a tháinig ann dó); in áit nó go háit áirithe (bhí mé ann roimhe, tá mé ag dul ann)
rud amháin ann féin; caighdeán tomhais (is é an punt an t-aonad airgid atá in Éirinn)
seomra mór in ospidéal agus leapacha do dhaoine breoite ann; roinn riaracháin de chathair
ar chor ar bith, in aon chor (ní raibh sé ann chuige)
córas rialtais faoinar leis an stát gach cineál tionscail agus tráchtála agus gan aon mhaoin phríobháideach in ainm is a bheith ann (mar atá sa tSín etc.)
in ann maireachtáil amhlaidh
cruit ar dhroim duine (agus gan é in ann é féin a dhíriú suas); droim (dronn droichid)
in easnamh; easpa nó ceal a bheith ann, gan a bheith iomlán
in ann eitilt; léimneach
bheith in ann, bheith ábalta (ní fhéadfainn é a dhéanamh); cead a bheith agat (féadann tú imeacht); é a bheith de cheart agat (féadann tú áthas a bheith ort)
gan aon rud nó aon duine istigh ann (soitheach folamh, spás folamh; teach folamh); gan éifeacht (gáire folamh); in aistear (turas folamh); amú (buille folamh)
tumadóir a chuirfeadh frog i gcuimhne duit leis an bhfeisteas a bhíonn air agus é in ann snámh thart gan dua in uisce domhain
áiléar nó urlár suíochán thuas go hard in eaglais nó in amharclann; seomra fada a bhfuil pictiúir crochta ann
d'fhocal a thabhairt (gheall mé dó go rachainn ann); deimhniú, móidiú (déanfar é, geallaim duit; tá an bheirt acu geallta); cur in áirithe mar chinniúint, ordú (an rud a gheall Dia dúinn); fonn, fuadar (tá gealladh maith faoi)
in ann ábhar nó ceirdeanna éagsúla a láimhseáil go héasca
áit a fhágáil (d'imigh sé abhaile); éileamh (bhí an-imeacht ar eallach ann); cúrsa, trácht, gabháil thart (le himeacht aimsire, in imeacht míosa); siúl, ráta siúil (iad araon ar aon imeacht le chéile); géata, iompar (capall agus imeacht breá faoi)
dúchas sa duine nó san ainmhí rudaí áirithe a déanamh astu féin gan mhúineadh gan foghlaim (ar nós mar atá éin óga in ann eitilt)
gan a bheith in ann análú ach go lag
mear, tapa (chomh luath le giorria); in am nó roimh am (bhí sé ann go luath); moch (éirí go luath ar maidin)
(in abairt) fad a bhaineann le, i dtaobh, i dtaca le (maidir leis sin, maidir liomsa de); cosúil le, ar aon dul le (bíodh na huimhreacha maidir le chéile agat); chomh maith le (bhí sé ann maidir le cách)
gan spleáchas le daoine eile; in ann gníomhú agus smaoineamh dó féin; gan a bheith ag brath ar dhaoine eile ina shlí bheatha
éan mara Antartach nach bhfuil in ann eitilt agus a shiúlann lena cheann san aer ar chosa beaga gearra
sac beag fuaite in éadach duine le rudaí a choinneáil ann; sparán (tá póca teann aige)
sroicheadh (gur ráinigh sé béal toinne); tarlú (ráinigh dó a bheith ann; ráiníonn sé go bhfuil deabhadh orm; ráineodh go mbeadh sé déanach); éirí (ráinigh leis an obair a chríochnú in am)
both bhéaloscailte a bhfuil scáth ón aimsir ann; fráma éadrom a thig le duine a chur suas in aice leis mar scáth ón ngaoth
cliseadh, gan éirí le duine in iarracht; ligean síos (ná teip orm; bí ann gan teip); dul as (tá an seanfhear ag teip)
