Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
rómánsach
rómánsaíocht
rómhar
rón
ronna
ronnach
rop
rópa
ropadh
ropaire
ropánta
ros
rós
rosc
rosta
rósta
róstadh
rostram
rosualt
rótar
roth
rothaí
rothán
rópa fir4 corda ramhar casta de chnáib nó de níolón etc.
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
rópa nó strapa ar cheann capaill, asail etc., chun é a sheoladh nó a cheangal
leaba luascáin de líontán nó de chanbhás agus í crochta le rópaí ar gach ceann di
rópa nó slabhra teann láidir; sreang leictreachais nó teileafóin
cor casta i rópa etc.
rud a thochras thart ar rud eile (rópa a chasadh); lúbadh (do mhurnán a chasadh); dul thart nó cur thart (roth a chasadh); filleadh ar ais (casadh abhaile); seinm, canadh (amhrán, port, a chasadh); bualadh le (castar na daoine ar a chéile); cur i leith (ní á chasadh leat é); lúb, cor (bóthar lán de chastaí); rince (rud a chur ar casadh)
feistiú nó greamú le rópa, corda etc.; rópa nó corda ceangail (bain an ceangal de); dualgas (níl ceangal orm é a dhéanamh)
rópa nó strapa chun ainmhí a sheoladh leis
ainm ar phlandaí éagsúla a thugann ábhar snáithíneach as a ndéantar rópaí etc.
casadh (cor i mbóthar, i rópa, cor a bhaint as giorria); corraí (gan chor); babhta (cor iomrascála); caitheamh amach (cor lín); cás (cora crua an tsaoil, cad is cor dó?); camhrú (tá cor sa bhainne, san fheoil); (le ceol, rince) ríl (cor ochtair, cor na sióg); ord (as cor)
rópa tanaí, sreangán
duine a chur chun báis ar chroch le rópa a chur timpeall a mhuiníl agus ligean dó titim; cur suas ar thairne, crúca etc. (pictiúr, pota, a chrochadh; seol a chrochadh); tógáil, ardú (ancaire a chrochadh; croch leat é); scaipeadh, imeacht as (chroch an ceo; croch leat!)
ciorcal nó casadh de rópa
ribe (dlaoi ghruaige, féir); triopall, dos, slám; dual (de rópa)
lúba de rópa, súil ribe, gaiste; cor (éisc, lín etc.); babhta (tá dol eile sneachta air); gasra, scata; suim (dol maith airgid)
slat láidir sailí; rópa (gad éisc; ropaire gaid)
cleasa leis an gcorp a aclú; cleasa cliste, ar nós siúl ar rópa
rópa chun seolta, bratacha etc. a ardú nó a ísliú
snaidhm reatha (ar rópa)
rópa beag ceangail i mbád; corda feadóige timpeall an mhuiníl
aon mharc fada caol; sreang, corda nó rópa; sraith daoine nó rudaí (líne saighdiúirí, seasamh i líne); sraith focal trasna leathanaigh (líne filíochta, cúpla líne a léamh); seirbhís iompair (líne loingis, busanna); ginealach, cine, fine; glúin (an líne atá suas inniu); éillín
maide crochta ar dhá rópa le bheith ag luascadh agus ag gleacaíocht air
stuif láidir tacair a fhaightear as peitriliam, agus a ndéantar stocaí, léinte, rópaí, scuaba etc. as
rópa agus é spíonta chun cácála
áras campála d'éadach láidir sínte ar chuaillí agus é daingnithe sa talamh le rópaí is le pionnaí
casadh beag i rópa, caisirnín
léimneach de dhroim rópa atá á chasadh thart
scrogall; píosa scáinte (i rópa, snáth, etc.)
lúb reatha ar cheann rópa nó corda agus nach gá ach tarraingt a bhaint aisti chun í a fháscadh; fáinne; leicneán
blúire de rópa, corda
rópa greamaithe de chúinne íseal seoil leis an seol a ionramháil chun breith i gceart ar an ngaoth, scód
ceangal a dhéantar ar chorda nó rópa trína dhá gceann a lúbadh ar a chéile agus a tharraingt ansin chun iad a fháscadh; aon chineál ceangail (snaidhm an phósta; bhí snaidhm ar mo chroí); fadhb; buille
rópaí, ulóga etc., chun ualaí a ardú; rigín (loinge)
sracadh chugat nó leat (rópa, cairt, a tharraingt; tarraing suas do bhríste ort); iompar (ag tarraingt cloch, móna); piocadh (clúmh, olann, a tharraingt); baint (fiacail a tharraingt); tógáil (ag tarraingt piontaí, fíona; ticéad, cárta, a tharraingt); fáil (pá, pinsean, a tharraingt); sú (anáil a tharraingt; doras ag tarraingt gaoithe; bád ag tarraingt uisce; píopa a tharraingt); rianú, gearradh (líne, léarscáil, a tharraingt); tabhairt, tógáil (trioblóid a tharraingt; tharraing scéal scéal eile); gabháil (ag tarraingt thar toinn; tarraing isteach chun an bhoird); lua (scéal a tharraingt anuas, a tharraingt ort); cur ceangailte i (ná tarraing d'athair orainn); bualadh (tharraing sé cic air); druidim le (tá sé ag tarraingt ar an mbaile, ag tarraingt ar an Nollaig); mealladh (tá tarraingt súl inti; eolas a tharraingt as duine); aontú, comhoibriú (tá siad ag tarraingt go maith le chéile); cúlú (tarraingt siar as rud); teacht, fáil (tá tarraingt ar airgead aige); slogóg (d'ól sé a tarraingt a chinn de); síneadh (bain tarraingt as)
rópa, cábla; sreang (téad fidle, cláirsí)
píosa de rópa, corda, coirdín
cromán nó hanla chun roth meaisín a chasadh nó chun rópa nó cáblaí etc., a tharraingt isteach; meaisín a úsáidtear chun ardaithe
