Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
duanaire
duarcán
duartan
duasmánta
dúbailt
dúbailte
dubh
dubhach
dubhaois
dúbheart
dubhéitheach
dubhfhocal
dúbla
dúbláil
dúblálaí
dúch
dúchan
dúchas
dúchéalacan
dúcheist
dúchíos
dúchríoch
Seans gur foirm é dubh- de:
ubh »
dubh aid1 ar an dath is dorcha, ar dhath an ghuail; dorcha (bhí an oíche dhubh ann); dúchroíoch, dúr, drochaigeanta ► fir1 dath dubh; drochbheart (tá an dubh ina chroí); dorchadas (ag obair ó dhubh go dubh)
TORTHAÍ GAOLMHARA
SAN FHOCLÓIR BEAG
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
daol beag dearg a bhfuil spotaí dubha air
lán de spotaí; dubh (tá an áit breac le daoine); leathmheasartha (aimsir, sláinte, bhreac)
fiach mara, cailleach dhubh, murúchaill
éan dubh cosúil le préachán beag
aolchloch bhog bhán a úsáidtear chun scríobh ar chlár dubh; cré chailce; marc cailce, teorainn (dul thar cailc le rud)
éan mór dubh agus glór grágach aige, préachán
lon dubh baineann; cailín álainn
brón, lionn dubh; cumha
dorcha dubh, an-dubh
feithid dhubh de shaghsanna éagsúla
píosa tanaí leathan adhmaid (clár dubh, clár smúdála); bord, cuntar; clúdach pota nó bosca, claibín; dromchla leibhéalta (clár éadain, clár droma); machaire (clár Fódla); tábla, liosta (clár ainmneacha, clár ama); léiriú raidió nó teilifíse
caora beaga dubha a ndéantar subh astu
pluma beag dubh
daille súl nó aigne; mearbhall aigne; bob, dallach dubh (dallamullóg a chur ar dhuine)
dubh
dubh dorcha; mistéireach; aonarach, iargúlta; uaigneach; eaglach
brón, mairg; aithreachas; lionn dubh; deacracht, mífhonn
ar dhath atá idir buí agus dubh mar atá ar chócó nó ar chaife; crua, láidir (teach donn daingean)
gan solas; gan a bheith geal; dubh (dorcha sa chraiceann, craiceann dorcha) caoch, dall; (le duine) coimhthíoch, nach maith leis cuideachta
cineál faoileáin a bhfuil droim dubh air
dubh, dorcha; dian, tréan; doilbhir, duairc; coimhthíoch, iargúlta
duairc, gruama; brónach; dubh, dorcha
éirí dubh nó a dhéanamh dubh (dhubhaigh an spéir, a ghnúis); (le barr ag fás) galar dubh; brón, briseadh croí
céalacan dubh maidine
bail an ruda atá dubh
broigheall, fiach mara, cailleach dhubh
oíche nó cuid d'oíche gan aon ghealach; oíche dhubh dhorcha
duibhe, dorchacht; scamallacht, scáth; cuma ghruama, scaimh (duifean feirge)
lionn dubh, galar dubhach
spota dubh, gráinne deannaigh; smál
rún dubh diamhair
troscadh dubh, mar a bhíodh ar Aoine an Chéasta
adhmad dubh atá an-chrua ar fad
éan mór dubh gléasta de chineál an phréacháin
broigheall, éan mór dubh farraige a thumann ar thóir a choda
cluiche do bheirt a imrítear le 16 píosa (foireann fichille) an duine ar chlár 64 cearnóg dubh is bán
caor fíniúna, toradh glas nó dubh a itear leis féin, nó a úsáidtear chun fíon a dhéanamh
duairceas; lionn dubh, tromchroí
mianach dubh a bhaintear mar ábhar tine as poill sa talamh
éan beag dubh is bán, aghaidh dhearg air agus stríoca buí ina sciatháin
(dubh) éan ceoil dubh agus gob buí air
putóg dhubh
éan beag a bhfuil cineálacha éagsúla de ann, mar atá, meantán dubh, gorm, lathaí, léana etc.
focal a úsáidtear idir dhá rogha (fear nó bean; dubh nó bán)
ainmhí fiáin dubh is bán ón tSín atá cineál cosúil le béar
liopard (dubh)
substaint ramhar dhubh a fhaightear as tarra guail a leá
oscailt i rud nó tríd; spás folamh (poll eochrach, poll sróine; rud a chur i bpoll); cúil, carn (poll prátaí, gairbhéil, móna); log, linn (poll uisce, poll snámha); farraige (dul go tóin poill); pluais (poll róin, poll coinín); áit ghránna (poll dubh; cé a mhairfeadh sa pholl sin?)
caróg, éan dubh de chineál an fhiaigh
ciaróg mhór dhubh a eitlíonn thart ar aoileach, áit a síolraíonn a cuid uibheacha
