Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
liathán
liathreo
liathróid
liathuisce
libhré
líbín
licéar
ligean
ligthe
lile
limistéar
lindéar
líne
línéadach
líneáil
línéar
lingeadh
lingeán
líníocht
líniú
linn
linseáil
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
chomh maith le, mar aon le (mise agus tusa, a dó agus a trí, shuigh sé agus lig a scíth, ná mol agus ná cáin)
fiaile le bláth buí a fhásann go láidir i dtalamh a ligtear i léig
coimeád; féachaint i ndiaidh (teach, caoirigh, a choinneáil); cothú (bia a choinneáil le duine; deoch a choinneáil te); stóráil (earraí a choinneáil); gan a ligean uait (greim a choinneáil); srianadh (duine a choinneáil i bpríosún); comhlíonadh (an tsaoire, d'fhocal, a choinneáil)
duine a chur chun báis ar chroch le rópa a chur timpeall a mhuiníl agus ligean dó titim; cur suas ar thairne, crúca etc. (pictiúr, pota, a chrochadh; seol a chrochadh); tógáil, ardú (ancaire a chrochadh; croch leat é); scaipeadh, imeacht as (chroch an ceo; croch leat!)
díbirt as (cuireadh as a bpoist iad); cosc ó, cur ó (chuir tú as gléas é); múchadh (solas a chur as); ligean amach (uaill a chur asat); cur mar fhad le (píosa a chur as rud); goilleadh ar (cad tá ag cur as duit?)
íonú a dhéanamh ar leacht trí ghal a dhéanamh ar dtús de le teas agus ansin an ghal a fhuarú chun leacht a dhéanamh ar ais di (is mar sin a dhéantar fuisce agus poitín); ligean do leacht titim ina bhraonta
(sa ghramadach) den mhodh a ghuíonn beannacht, mallacht etc., ar aon dul i bhfoirm leis an bhfoshuiteach (go dtaga do ríocht; nár lige Dia sin, mar shampla)
clúdach nó deighilt le stuif (rubar nó plaisteach mar shampla) nach ligeann teas nó leictreachas tríd (Bíonn sreanga leictreachais inslithe)
duine ar féidir leis roinnt rudaí a choinneáil ag gluaiseacht san aer gan ligean d'aon cheann acu titim
lúfar, bríomhar, anamúil; tugtha, luite (ligthe ar an ól, le staidéar)
an ciorcal beag dorcha i lár na súile a ligeann isteach an solas le radharc a thabhairt duit
béic; glao, gairm (lig scairt leis)
oscailt, bogadh (snaidhm a scaoileadh; téad a scaoileadh); ligean le (príosúnach a scaoileadh saor; scaoil den iall é); scor, scaipeadh (scaoil an tionól); cealú, deireadh a chur le (pósadh, conradh, a scaoileadh); maolú, fuascailt (brón a scaoileadh); foilsiú (rún a scaoileadh); lámhach (gunna a scaoileadh, duine a scaoileadh le gunna)
(le seol) siota; réim, scóip (lig sé scód leis féin, lena theanga)
stríoc, eang (bata scóir); cuntas, reicneáil (an scór a dhíol; cárta scóir); (le talamh) ligthe ar chíos bliana; báire nó pointe
cáithníní oighir ina mbrat ar an talamh; cur seaca (níl sé ag sioc anocht); téachtadh, cruachan, stalcadh (lig don mhoirtéal sioc; sioctha leis an bhfuacht)
na strapaí agus na feistis ar cheann capaill chun é a ghiollacht; smacht (coinnigh srian ort féin); fad sriain, scóip (srian a ligean le smaointe)
bualadh fút ar shuíochán nó ar an talamh; bheith i seisiún (suí ar choiste; tá an chúirt ina suí); socrú síos (suí ar thalamh duine); éirí (an bhfuil sé ina shuí fós?); fanacht suas (suí le duine tinn); ligean ar cíos (talamh a shuí le duine); suíomh, socrú, bunú (shuigh sé campa ann; shuigh sé cíos orthu); áitiú (shuigh sé go daingean orm é); áit, loc (faire, suí seilge; suí rí); cathaoir, oifig (suí easpaig, an Suí Naofa)
cliseadh, gan éirí le duine in iarracht; ligean síos (ná teip orm; bí ann gan teip); dul as (tá an seanfhear ag teip)
ar son, thar ceann (as ucht Dé leat agus lig dom)
