SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
togha fir (mná)! mo sheacht mh'anam thú!
rogha, an togha, an scoth ar fad
duine fíormhaith nó fíormhacánta; duine tofa, duine gan pheaca
píosa dronuilleogach adhmaid, gloine etc., agus ciumhais air go minic (painéil dorais); grúpa daoine atá tofa go speisialta (chun gníomhú ar ghiúiré nó chun ceisteanna a fhreagairt i gclár raidió nó teilifíse)
ithe glan (cnámh a phiocadh); toghadh, roghnú (pioc do rogha ceann); bailiú, cnuasach (ag piocadh bairneach, bláthanna); glanadh, slachtú (tá sí á piocadh agus á pointeáil féin)
córas rialtais gan rí gan bhanríon, agus uachtarán tofa mar cheann air, mar atá in Éirinn
an rud a thoghtar (bain do rogha astu; is tú mo rogha); an rud is fearr le duine (mo rogha bean, rud); malairt (níl an dara rogha agam); togha, scoth (is í rogha ban Éireann í)
togha, plúr (scoth na bhfear; deoch den chéad scoth); táth, triopall (scoth ghruaige, luachra); deasú, slacht (cuir scoth ar an gcruach)
toghadh déanta air; den chuid is fearr, den scoth; den chuid is measa (amadán tofa)
piocadh, tógáil mar rogha (foireann a thoghadh; prátaí a thoghadh); ceapadh trí thoghchán (toghadh ina uachtarán é)
toghadh le vótáil ar ionadaithe poiblí chun suí i bparlaimint, ar chomhairle chontae etc.
tosach; an chéad chuid; tosaíocht (tús áite a thabhairt dó); togha (tús an phota)