Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
falsóir
falsú
faltanas
fáltas
fáltasach
fálú
fámaire
fán
fána
fánach
fanacht
fánaí
fánaíocht
fánán
fánánach
fánas
fánlach
fann
fannlag
fanntais
fannú
fantaise
RELATED MATCHES
IN AN FOCLÓIR BEAG
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
bád a choinneáil sa bhall céanna ar an uisce; fanacht ar foluain gan chorraí san aer
fanacht mar a bhfuil, socrú síos (cá bhfuil tú ag baint fút?); ciúnú, ceansú (thug mé iarraidh baint faoi); tochailt faoi (tá an abhainn ag baint faoin mbruach)
coinneáil; taisce, cosaint (rud a chur i gcoimeád); bac, stopadh (leanbh a choimeád ó scoil; ná bí do mo choimeád níos sia); fanacht i (an leaba a choimeád)
an chuid de chos an arbhair a fhanann sa talamh tar éis a bhainte; cos arbhair nó féir; feadán caol déanta as páipéar nó plaisteach trína ndiúltar deoch
moladh nó cúnamh i bhfocail a thugtar do dhuine nuair nach bhfuil a fhios aige cad is ceart dó a dhéanamh (glac mo chomhairle); treoir, tionchar (fanacht ar chomhairle d'athar); gasra a thagann le chéile chun ceisteanna a phlé agus socruithe a dhéanamh (comhairle baile, comhairle cathrach)
i gcomhthreo le chéile agus ag fanacht comhfhad ó chéile
ordú míleata do dhaoine fanacht ina dtithe le linn tráthanna áirithe
an méid a fhanann gan ól de dheoch nó gan ithe de bhia, fuíoll nó deasca; aon rud gan mhaith, an chuid is measa de rud
go, chomh fada le (fan go dtí amárach; tháinig sé go dtí mé); i gcomparáid le (ní haoibhneas go dtí é)
imeacht ó áit nó ó rud; ligean do rud fanacht, nó é a chur, mar a bhfuil sé (doras a fhágáil dúnta; fuílleach a fhágáil); titim siar, teip (fágadh sa rás é); cur nó gan a chur san áireamh (fágann sin gur fíor é); laige, locht (tá fágáil éigin ann); geasa (d'fhág sé na fágálacha sin orainn)
fanta, tréigthe, ar gcúl; cúlánta, gan fuinneamh, gan treoir, gan mhaith (is fágtha an duine é)
cur fút (in áit); gan corraí (as áit); gan bogadh (go dtarlaíonn rud éigin nó go n-ordaítear a mhalairt); cónaí (tá sé ag fanacht ar an mbaile seo); gan athrú nó aistriú (fan socair; fan fút); foighneamh (fan nóiméad, fan leis is tiocfaidh sé); coinneáil ó (fanacht ón scoil, fanacht amach uaidh)
tabhairt faoi deara, tógáil ruda isteach leis na súile (ní fhaca sé mé ach chonaic mé é); aithint, meas (fan anois go bhfeicfidh mé); labhairt le (caithfidh mé tú a fheiceáil); cuardach (tháinig sé do m'fheiceáil); dealramh (do)(chonacthas dom nach raibh)
(leis an gcopail) indéanta (ní féidir liom é); ceadaithe (ní féidir dó fanacht anseo); seans, tharlódh sé (b'fhéidir é)
faire, fuireach, fanacht
fós; go ceann tamaill eile (fan anseo go fóill)
(sa ghramadach) modh den bhriathar a úsáidtear chun guí, dóchas nó éiginnteacht a léiriú (fan go dtaga sé; nárab é duit)
imeacht ar strae, ar seachrán; corraíl, suaitheadh; fanacht gan síothlú i leacht
a bhfuil fágtha nó fanta; farasbarr, barraíocht (tá fuílleach ama againn); iarmhéid (i gcúrsaí tráchtála etc.)
fanacht, moilliú; moill (fuireach calaidh ar bhád)
fanacht, moilliú; (ag fuireachas le duine); faireachas; airdeall
a úsáidtear le briathra i gcaint indíreach (gur ina ionad san aimsir chaite)(deir sé go bhfuil ocras air, fan go bhfeicfidh mé, b'fhada liom go mbeadh sé déanta agam)
fágtha, fanta; chun deiridh (le hobair etc.)
breacadh an lae (fan go láfaidh sé)
liúntas, lacáiste; saothar; maithiúnas i bpionós an pheaca atá fanta fós i ndiaidh faoistine; tabhartas (is mór an logha dúinn é)
an fuíoll a fhanann tar éis gual, adhmad, móin, etc. a bheith dóite amach
an seascadú cuid d'uair an chloig, 60 soicind; achar beag ama (fan nóiméad); pointe ama (bhí sé ann ar an nóiméad)
buíon oibrithe ar garda chun tathant ar oibrithe eile fanacht amuigh
scata, ealta, tréad; líne daoine ag fanacht lena seal (chun dul ar bhus, isteach i bpictiúrlann etc.)
fanacht siar nó amach ó (ceist a sheachaint; buille a sheachaint); aire a thabhairt (seachain tú féin); cosaint (seachain an leanbh ar an tine)
lonnú, neadú, cónaí; fanacht; socrú síos
(le crann, tor etc.) a fhanann glas tríd an mbliain amach
ciúin, réidh, gan chorraí; ar sos, ar suaimhneas (farraige, aimsir, shocair; fan (go) socair); socraithe (bhí sé socair agam dul ann); réidh, críochnaithe (tá an duine bocht socair)
bualadh fút ar shuíochán nó ar an talamh; bheith i seisiún (suí ar choiste; tá an chúirt ina suí); socrú síos (suí ar thalamh duine); éirí (an bhfuil sé ina shuí fós?); fanacht suas (suí le duine tinn); ligean ar cíos (talamh a shuí le duine); suíomh, socrú, bunú (shuigh sé campa ann; shuigh sé cíos orthu); áitiú (shuigh sé go daingean orm é); áit, loc (faire, suí seilge; suí rí); cathaoir, oifig (suí easpaig, an Suí Naofa)
púdar dubh (carbón sa chuid is mó de) a fhanann i simléir etc., i ndiaidh tinte
gar do (fan i mo threo; cuir na leabhair i dtreo a chéile); in ord (tá gach rud i dtreo anois)
leacht greamaitheach dubh a fhanann i ndiaidh siúcra amh a scagadh; molás
cré, gaineamh, gairbhéal etc., a thagann le huisce abhann agus a fhanann ar thalamh íseal
