DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
cóir (ceart agus éigeart); teideal (ceart vótála); cothrom (tá seasamh a chirt ann); cion (fuair sé a cheart); fírinne, rud fíor nó cruinn (tá an ceart agat)
acht, comhaontú (conradh síochána, conradh oibre); cumann (Conradh na Gaeilge); margadh (fuair sé conradh maith san éadach sin)
seanchas faoi áiteanna, conas a fuair siad a n-ainm, eachtraí móra a tharla iontu, etc.
cómhaith (níl a diongbháil de bhean le fáil); fiúntas, maitheas (brí agus diongbháil na hargóinte); seasmhacht; deimhniú, daingniú (fuair sé diongbháil ann)
sealbhú, aimsiú (faigh do chóta agus bí liom); gnóthú (gheobhaidh sé an lámh uachtair ort); soláthar (fuair mé an dochtúir dó); dul trí, fulaingt (má fhaighim scanradh; fuair sí bás; náire a fháil); teacht ar (fuair sí airgead caillte); éirí (bhí an oíche ag fáil dorcha); teacht ar fhios nó ar eolas (fuair mé amach nach é a rinne é); bheith ábalta (ní bhfaighinn a leithéid a rá leat); soláthar, sroicheadh (níl fáil ar a leithéid; níl sé ar fáil, le fáil, go héasca)
macántacht, díríocht; fabhar, dea-mhéin, dúthracht (fuair mé ar ionracas é)
duine a fuair bás ar son a chreidimh; duine a d'fhulaing go cráite ar son cúise
beathú, cothú; éirí ramhar nó a dhéanamh ramhar; batráil (fuair sé ramhrú maith)
ní éigin gan a ainm a lua (an rud sin a cheannaigh tú); cúrsa, scéal (an rud a tharla, atá le rá agam); gníomh, beart (an rud a rinne sé); créatúr beo (tá rud beag aici; an rud óg; nach é an rud salach é); acmhainn, sochar (tá rud aige sin; fuair sé rud maith orthu); ní a iarrtar (déan rud ar d'athair); imní, brón (ná bíodh rud ort faoi)
mír a chuirtear le focal chun béim a chur air (a chuidsean agus a gcuidsean den teach; a dtailte méithesean; cuiridsean fearg orm; uaidhsean a fuair mé é)
rian, lorg (sliocht a mhéar); clann nó clann clainne (fuair sé bás gan sliocht); mír as leabhar etc.
ráiteas scríofa nó clóite faoi fhírinne ruda (teastas pósta, teastas breithe, teastas báis); teistiméireacht, deimhniú (faoi scrúdú a bheith faighte ag duine); tuairisc, cuntas (sin an teastas a fuair mé air)
suaitheadh; drochúsáid (is iomaí tiortáil a fuair sé ina lá)
ráthóir; tacaíocht, baránta; údarás (ceann urra ; fuair mé ó urra maith é); neart (urra coirp, géag)