DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
faireog mhór sa chorp agus leacht searbh inti a ghlanann an fhuil
leacht géar a dhófadh an craiceann
leacht a thálann ainmhithe baineanna ar a rudaí óga; an leacht seo ó bhó nó ó ghabhar a ólann daoine agus a úsáidtear i ndéanamh earraí déiríochta; sú bán ar bith atá cosúil le bainne
leacht a dhéantar as tarra guail agus a úsáidtear i ndéantús ceimiceán
leacht gliúch le gléas a chur ar pháipéar nó le snas mín a chur ar bhalla
an leacht a bhíonn fágtha nuair a bhaintear im de bhainne
cruinneán leachta a mbíonn aer gafa ann; lampa beag gloine a dtagann solas leictreach as
deoir, dil (leachta); taoscán beag (braon tae; braon bainne); ábhar, angadh
árthach agus lámh air chun uisce nó leacht eile a iompar ann
árthach miotail do bhia nó do leacht, stán
(le bia, leacht etc.) cur i gcannaí aerdhíonacha chun leasaithe
leacht gan dath a d'úsáidtí roimhe seo leis an gcorp a bhodhrú i gcomhair obráide
brúchtadh nó giosáil leachta; cúr, sobal
flapa ar insí a dhúnann agus a osclaíonn (comhla dorais, comhla cofra, comhla fuinneoige); gaireas a rialaíonn rith leachta nó gáis nó gaile
glanadh amach scornaí le leacht gan é a shlogadh
árthach agus cluas air agus liopa leis an leacht a scaoileadh as
leacht cumhra as buidéal de ghnáth
uanán, sraith de shúilíní beaga ar bharr leachta
leacht le hól (uaireanta deochanna meisciúla seachas deochanna boga ar nós líomanáid); leacht níocháin nó datha
braon leachta; braon uisce ón tsúil le linn goil
leacht a ligean amach as árthach nó a ligean isteach in árthach eile; sileadh (ag doirteadh deor, fearthainne); ligean do leacht sceitheadh nó titim; caitheamh (dhoirt sé a neart)
leacht géar a thagann as an ae sa chorp agus a chuidíonn le díleá; deoch a mbeadh blas géar uirthi; cantal, cancar
íonú a dhéanamh ar leacht trí ghal a dhéanamh ar dtús de le teas agus ansin an ghal a fhuarú chun leacht a dhéanamh ar ais di (is mar sin a dhéantar fuisce agus poitín); ligean do leacht titim ina bhraonta
leacht daite a úsáidtear sa scríobh nó sa chlódóireacht
an t-aer íonghlan os cionn na scamall; leacht soghalaithe gan dath a d'úsáidtí mar ainéistéiseach
brú ruda le leacht a bhaint as (éadach, oráiste, a fháscadh); teannadh (lámh, snaidhm, téad, a fháscadh); teannadh, druidim, le (tá siad ag fáscadh orainn); teannadh (fáscadh chun reatha)
inscríbhinn ar leacht uaighe
leacht searbh boird, a dhéantar as saghdar, fíon etc., agus a úsáidtear mar phicil torthaí agus mar anlann sailéid
beiriú; leacht a théamh go n-éiríonn sé ina ghal; brúchtadh (fiuchadh feirge, fiuchadh foinn)
an pointe teochta ag a bhfiuchann leacht
árthach mór leachta, scrogall caol agus lámh air
imeacht ar strae, ar seachrán; corraíl, suaitheadh; fanacht gan síothlú i leacht
an leacht dearg a ritheann trí na cuislí sa chorp; ár nó doirteadh fola (beidh fuil ann); aigne, mothúchán (bheith tógtha san fhuil); miotal, sprid (má tá aon deoir fola ionat); mianach, dúchas (fuil uasal Gael)
miosúr leachta is ionann is ocht bpionta (tuairim 41 2 lítear)
fuaim mar a dhéanann leacht aeraithe nuair a dhoirtear as buidéal é; coipeadh
substaint a choipeann in arán nó i leacht beorach, gabháil
leacht glé milis righin a úsáidtear mar ungadh nó i gcógais
oibrithe le huisce nó le leacht eile
staidéar ar leachtanna ag gluaiseacht (ar nós uisce i bpíopaí)
rud atá scríofa isteach i leabhar nó greanta i leacht
leacht (leighis etc.) a scaoileadh isteach sa chorp le snáthaid steallaire; an t-ábhar a d'insteallfaí amhlaidh
spúnóg mhór dhomhain agus lámh fhada uirthi chun leachtanna a thógáil, scaob; lámh, ladhar; spóc, spéic
sac tanaí craicinn nó rubair etc., a shíneann go héasca leis an leacht nó leis an aer atá istigh ann; sac sa chorp a choinníonn an fual
leacht a dhéanamh de rud, rud a imeacht ina leacht, le teas (im a leá, sneachta ag leá); maolú, bogadh (leáfadh sé do chroí); imeacht as, scaipeadh (leáigh mo mhisneach, mo chuid airgid)
ina leacht; cosúil le leacht
aon mheascán bog; leacht greamaitheach liathbhán chun páipéir etc., a ghreamú dá chéile