DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
cosán fairsing idir chrainn isteach go dtí teach mór; sráid fhairsing agus crainn ar an dá thaobh di go minic
gort d'ainmhithe agus fál timpeall air; teach mór lom
nach bhfuil mór (teach beag); nach bhfuil fásta suas (páistí beaga); nach bhfuil chomh mór (an ceann beag); nach bhfuil fada (tamall beag); nach bhfuil ard (torann beag); nach bhfuil iomlán nó nach maireann i bhfad (faoiseamh beag); nach bhfuil mórthairbheach (pinginí beaga a shaothrú); nach bhfuil i bhfad uainn (ar ball beag); nach bhfuil iomadúil (scata beag); atá sóisearach (Brian beag); ar díol ceana é (a mháthair bheag); ar díol trua nó tarcaisne é (duine beag dearóil)
duine a bhriseann isteach i dteach chun gadaíochta (go mór mór san oíche)
an fear aimsire is airde céim i dteach mór
íochtarach (bunbhalla, buncharraig); bunúsach (buncheart); príomha (bunchóip); talmhaí (buntomhas tí); measartha mór (bunaois); leathchaite (bunbhróg)
teach mór daingean faoi bhallaí láidre cloiche agus thúir; pálás tí, cúirt
cruinniú idir breitheamh agus lucht dlí leis an dlí a riar; teach cúirte; pálás rí nó banríona (cúirt ríoga); mainéar, teach mór; spás atá iata isteach ag foirgnimh (cúirt caisleáin); réileán imeartha (cúirt leadóige)
tine mhór mhillteach, dó uafásach (mar a dhéanfaí ar theach nó ar chruach féir)
an spás taobh istigh de dhoras tosaigh tí; an príomhsheomra i bpálás nó i dteach mór; seomra mór a úsáidtear ar ócáidí speisialta (halla rince); teach mór poiblí (halla baile, cathrach)
teach geata páirce nó tí mhóir; craobh de na Máisiúin
cnap, cúil, cuid mhór (moll leabhar, tithe, airgid)
toirtiúil (teach mór); iomadúil (suim mhór airgid, scata mór daoine); fada (aois mhór); ard (clú mór); fial (croí mór); fairsing (difríocht mhór); dian (pian mhór); láidir (fonn mór cainte; gaoth mhór); tábhachtach (ócáid mhór); príomh- (an doras mór); bródúil (tá sé mór as féin); luite le, tugtha do (dream mór peile)
áit le foghlaim ó mhúinteoirí; teach scoile, baill scoile; dream daoine leis na tuairimí céanna (go mór mór i bhfealsúnacht, in ealaín, i gceol etc.); ráth éisc nó ainmhithe farraige (scoil mhuc mara)
seomra mór suí (go mór mór i dteach ósta)