Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
cuigeann
cúigear
cúigiú
cúigleáil
cúigréad
cuil
cúil
cuileann
cúileann
cúiléith
cuileog
cúilín
cuilithe
cuilitheáil
cuilt
cuilteáil
cuimhin
cuimhne
cuimhneach
cuimhneachán
cuimhneamh
cuimilt
Seans gur foirm é cúil- de:
cúl »
cúil bain cúinne, clúid; stór, carn
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
cruach rudaí i mullach a chéile mar a bheadh clocha nó cré; moll, cnap, cúil
bruach farraige nó locha; cósta; cúil, carn (cladach éisc, adhmaid)
ailp nó moll gan chruth (cnap cloiche); carn, cúil (cnap gainimh, cnap airgid; cnap scamall); cnag, buille
cnoc beag; carn, cúil (cnocán airgid)
an taobh thiar de rud (cúl do chinn, cúl an tí); droim (cúl a thabhairt do rud; thug sé cúl lena mhuintir); deireadh (cúl an ghluaisteáin; an féar cúil); siar, taobh thiar (dul ar gcúl; clog a chur ar gcúl; marcaíocht ar cúla); taca, taisce (cúl airgid; cúl taca; an dream atá ar a chúl); iargúltacht (coillte cúil); folt gruaige; (le cluichí) (i) cosantóir (ii) báire
thiar ar fad, chun cúil
fáinne nó rud ar dhéanamh fáinne; (lúb i slabhra, cleas na lúibe; lúb ghruaige); cor, casadh (lúb abhann, lúb i mbóthar); cúinne, cúil, ciorcal (i lúb an ghleanna, na coille); líon, mogall lín (iasc i lúb, i lúba an diabhail); cor cniotála (lúb ar deiseal); crúca pota, corcáin; cor, cleas (is iomaí cor is lúb ann); haspa
cnap, cúil, cuid mhór (moll leabhar, tithe, airgid)
oscailt i rud nó tríd; spás folamh (poll eochrach, poll sróine; rud a chur i bpoll); cúil, carn (poll prátaí, gairbhéil, móna); log, linn (poll uisce, poll snámha); farraige (dul go tóin poill); pluais (poll róin, poll coinín); áit ghránna (poll dubh; cé a mhairfeadh sa pholl sin?)
go dtí an aird thiar (siar go Gaillimh); i leith an chúil (druid siar ón tine; lig sé siar a chluasa; chuaigh sé siar ar a fhocal); i leith an droma (luí, suí, siar); isteach, síos (ól siar é, níos faide siar sa pholl); go dtí am níos luaithe (clog a chur siar; i bhfad siar); iargúlta (baile i bhfad siar); ar athlá (cuireadh siar an cruinniú); gearr (tá na ba siar sa bhainne)
an treo a dtéann an ghrian faoi; taobh an chúil nó an droma de rud (tá sé taobh thiar díom); ag an deireadh (i ndeireadh a shaoil thiar; tráthnóna thiar); i bhfad siar (thiar sa seanreacht); cúl (tá thiar orm le mo chuid oibre)
