Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
crábhadh
cradhscal
craein
crág
crágáil
craic
craiceáilte
craiceann
craicneach
cráifeach
cráifisc
cráin
cráinbheach
cráindó
cráite
cráiteachán
cráiteoir
crampa
cránaí
cranda
crandú
crann
crannchur
craiceann fir1 seithe, screamh chlúdaigh ar chorp; scannán clúdaigh ar thoradh nó ar ghlasra (craiceann úill, craiceann oráiste); dromchla (craiceann uisce, craiceann talún); snas, bailchríoch (craiceann a chur ar obair; tá craiceann na fírinne air)
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
galar craicinn a ngabhann puchóidí nó goiríní dearga leis
leacht géar a dhófadh an craiceann
duine nó ainmhí nach bhfuil a dhathú ceart ionas go mbíonn a chraiceann, a ghruaig, a chlúmh, etc., bán agus a shúile bándearg
na deora a thagann amach tríd an gcraiceann le teas nó le saothar
smál leata ar an gcraiceann nó ar pháipéar nó éadach
druma beag agus craiceann ar thaobh amháin de
spotaí beaga donna ar chraiceann
galar tógálach a leanann fiabhras trom agus spotaí dearga ar an gcraiceann é
teas; rais ar chraiceann; clúmh beag ar bharr éadaigh, cairpéid etc.; cúr toinne
ainmhí cosúil le frog mór agus craiceann garbh air
lí bhuí, galar a thugann dath buí ar an gcraiceann agus ar ghealacán na súl
leac ar chraiceann (ó obair chrua)
daoine beo den chineál céanna, a tháinig ón sinsear céanna, ar aon dath craicinn nó tréithe etc., le chéile; muintir, sloinne
galar craicinn ar mhadraí etc.
bolgán uisce a éiríonn ar an gcraiceann, spuaic
briseadh nó gearradh sa chraiceann de bharr timpiste nó buille
craiceann; corp; snua
craiceann a theacht ar chneá, leigheas
craiceann crainn; dath coirte, crón; brat salachair; screamh (fágann tae coirt ar chupaí)
craiceann a bhaint de rud; craiceann a leasú chun leathair; dathú nó clúdach le coirt
rian gearrtha nó créachta ar chraiceann
craiceann an chrainn choirc (dair atá le fáil i dtíortha na Meánmhara); stopallán, de chorc de ghnáth, le haghaidh buidéal, bairillí etc.
clúdaithe le craiceann; a bhfuil craiceann mín air; snasta, dea-chríochnaithe (obair chraicneach)
an craiceann crua ar chíste, screamh; brat crua (crústa seaca); caitheamh, buille (crústa de chloch, de dhorn)
deann; fonn gáire nó scigireachta ar dhuine nuair a chuimlítear a chraiceann go héadrom leis na méara, le cleite etc. le tochas beag a chur air
ainmhí Afracach an-mhór agus craiceann ramhar air, a mhaireann in uisce nó láimh le huisce
gan solas; gan a bheith geal; dubh (dorcha sa chraiceann, craiceann dorcha) caoch, dall; (le duine) coimhthíoch, nach maith leis cuideachta
barr, uachtar, craiceann (dromchla na talún, dromchla na mara)
gléas ceoil cruinn atá folamh istigh ann agus é déanta mar a bheadh fráma agus craiceann sínte teann air agus a bhuailtear le bataí; aon ní atá ar dhéanamh druma (druma coscáin; druma ola)
galar craicinn
an t-ainmhí ceathairchosach is mó amuigh, craiceann an-ramhar air agus srón mhór fhada
feá, crann mór láidir agus craiceann geal air
cnapán beag crua ar an gcraiceann (ar na lámha nó ar an aghaidh de ghnáth)
an craiceann a bhaint (de rud); sciolladh (feannadh teanga)
riast nó stríoc ar an gcraiceann mar a d'fhágfadh slat nó cána
scoilt nó oscailt bheag chaol i gcraiceann, méirscre
ceann de na screamhóga crua ar chraiceann reiptíle etc.; lann(trach) éisc
substaint bhog ghléineach a fhaightear as cnámha agus matáin agus craiceann ainmhithe agus a úsáidtear i mbianna áirithe nó mar ghliú
snas, loinnir (gléas i leathar, i gcraiceann bó)
at beag braonach ar an gcraiceann, puchóid
duine de phór na hAfraice a bhfuil craiceann dorcha air
toradh mór cruinn faoi chraiceann ramhar dearg agus é lán de shíolta
bualadh trom (duine a ghreadadh le dorn; ag greadadh na gcos ar an urlár; tá sé ag greadadh leis ar an obair; greadadh iad sa chluiche); loscadh ar an gcraiceann (tá mo lámh greadta)
drithlíní san fhuil a mhothaítear ar an gcraiceann
gríosach; rais, bruth (ar chraiceann)
sac tanaí craicinn nó rubair etc., a shíneann go héasca leis an leacht nó leis an aer atá istigh ann; sac sa chorp a choinníonn an fual
cloch leata thanaí, fleaige; rud i bhfoirm leice (barr talún ag triomach, callas ar chraiceann etc.); claibín pota, soithigh etc.; pláta
craiceann ainmhí leasaithe chun bróga, lámhainní etc. a dhéanamh as; seithe, craiceann (idir fheoil is leathar)
toradh a bhfuil craiceann buí air agus bia searbh ann
galar ainsealach craicinn
