Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
cloch
clochán
clochaois
clochar
clóchas
clochrán
clódóir
clog
clogad
clogadh
clogás
cloí
cloicheán
cloigeann
cloigín
cloigtheach
clóirín
clóiséad
cloisteáil
cloíte
clóraform
clóraifill
clos
clog1 fir1 ball miotail a dhéanann cling nuair a bhuailtear é, cloigín; gléas a thomhaiseann agus a léiríonn an t-am
clog2 fir1 bolgán uisce a éiríonn ar an gcraiceann, spuaic
TORTHAÍ GAOLMHARA
SAN FHOCLÓIR BEAG
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
réamhfhocal in ionad do, de (doras a dhúnadh, bainne a ól, chuaigh sé a chodladh); (a chois na tine; a seacht a chlog)
gléas a thugann rabhadh (aláram tine, clog aláraim)
an uair ar an gclog; pointe ama áirithe, ócáid (an t-am seo inné); uair nó aimsir speisialta (am dinnéir); tráth ceart (bheith in am do rud); séasúr (an t-am seo de bhliain); ré, aimsir (an t-am fadó); tráth den saol (tháinig an t-am dó ciall a bheith aige); fad saoil (ár n-am ar an saol seo)
píosa caol géar miotail le rudaí a ghreamú dá chéile; dealgán (biorán cniotála); lámh (cloig)
tarraingt de dhorn nó d'arm ar dhuine nó ar rud; tarraingt speile in arbhar; tarraingt rámha in uisce; iarracht snámha; preabadh croí nó cuisle; bualadh cloig (ar bhuille a haon); caill, dochar (is mór an buille orthu é)
rud a imeacht uait nó a bheith ar iarraidh (radharc, airgead, a chailleadh); gan a fháil (chaill mé an tAifreann); titim ar gcúl (cailleann an clog sin nóiméad sa lá); teip i gcluiche nó i gcomórtas; bás a fháil (ó cailleadh m'athair)
cloig a chur ar dhuine; céasadh, ciapadh
túr cloig, mar pháirt d'eaglais go minic
clog beag; triopall, crobhaing (cloigín tithe, eochrach)
bualadh mall cloig, go háirithe ar ócáid bháis nó sochraide; focal fonóide
an taobh thiar de rud (cúl do chinn, cúl an tí); droim (cúl a thabhairt do rud; thug sé cúl lena mhuintir); deireadh (cúl an ghluaisteáin; an féar cúil); siar, taobh thiar (dul ar gcúl; clog a chur ar gcúl; marcaíocht ar cúla); taca, taisce (cúl airgid; cúl taca; an dream atá ar a chúl); iargúltacht (coillte cúil); folt gruaige; (le cluichí) (i) cosantóir (ii) báire
moilliú (cuir siar an clog); cur ar athlá (cruinniú a chur siar); tathant (bia a chur siar ar dhuine)
galar fiabhrais lena dtagann cloig thochais ar an aghaidh agus ar an gcorp
taobh na láimhe deise; ar aon treo le gluaiseacht lámha cloig nó le himeacht na gréine (casadh deiseal, ar deiseal)
taobh thiar de (ag siúl i mo dhiaidh); tar éis (i ndiaidh a sé a chlog); ar thóir (tá sé i ndiaidh an airgid orm)
aghaidh agus uimhreacha uirthi mar atá ar chlog nó ar theileafón
píosa miotail chun glas a oscailt, nó chun clog etc. a thochras; oscailt (eochair eolais); siombail i scríobh ceoil a léiríonn airde an ghléis
ga solais; fearb, riast, clog (léasacha a thógáil ar dhuine)
deifriú; (le clog etc.) cur chun cinn
an seascadú cuid d'uair an chloig, 60 soicind; achar beag ama (fan nóiméad); pointe ama (bhí sé ann ar an nóiméad)
bainne a théamh go teocht 65° ceinteagrád ar feadh leathuair an chloig chun cuid mhaith frídíní díobhálacha a mharú ann (ainmnithe amhlaidh ón eolaí Francach, L. Pasteur)
clog ar an gcraiceann
ar aghaidh, os comhair, os coinne (cuir marc roimhe); chun cinn nó níos túisce in am nó i spás (romhat amach, an duine a bhí romham, tiomáin romhat iad; roimh a sé a chlog); i gcomhair (bí romham ag an stáisiún); trasna ar (ná bí ag teacht romham ar gach focal); (le heagla, áthas, olc etc.) (fáilte romhat; bhí eagla air roimpi)
seanaimsir; am geimhridh (ar an gclog)
go dtí an aird thiar (siar go Gaillimh); i leith an chúil (druid siar ón tine; lig sé siar a chluasa; chuaigh sé siar ar a fhocal); i leith an droma (luí, suí, siar); isteach, síos (ól siar é, níos faide siar sa pholl); go dtí am níos luaithe (clog a chur siar; i bhfad siar); iargúlta (baile i bhfad siar); ar athlá (cuireadh siar an cruinniú); gearr (tá na ba siar sa bhainne)
ag obair (clog a chur ar siúl); ar bun, ag dul ar aghaidh, ag imeacht (cad tá ar siúl agaibh?)
bior miotail chun fuála nó dearnála; lámh (cloig etc.)
clog ar an gcraiceann; buaic (spuaic carraige); spíce túir eaglaise; stainc, pus (tháinig spuaic air); seal, paiste (spuaic chomhrá)
stad (stop a chur le caint; bhí an clog, an trácht, ina stop); áit stoptha (ag an gcéad stop eile)
bac, stop a chur le (bruíon a stopadh; stop sé ag an doras mé); stad (carr a stopadh); blocáil, coinneáil siar (fuil, abhainn, a stopadh; stop sé punt as mo phá); scor d'obair, de ghluaiseacht etc. (stop an clog; ní stopann sé ach ag caint); cur fút (cá bhfuil tú ag stopadh?); tachtadh (tá mo phíopa stoptha)
marc le rud á rá go bhfuil sé ceartaithe nó seiceáilte; an glór a dhéanann buille cloig nó uaireadóra
(snáth etc.) a chasadh ar a chéile ina cheirtlín; sprionga cloig nó uaireadóra a fháscadh suas
gléas ceoil práis — píb agus cor fillte inti, í ag leathnú amach i dtreo a cinn agus déanamh cupáin nó cloig ar a ceann
an treo i gcoinne na gréine nó an chloig, an treo neamhcheart (casadh ar tuathal; tá gach rud ar tuathal; an taobh tuathail); botún, dearmad (níor theip an tuathal riamh air)
i ndiaidh uimhreacha; tréimhse seasca nóiméad (uair an chloig); am (den lá, den bhliain); spriocam (ar uair ár mbáis); linn (baois na huaire); ócáid, babhta (uair sa bhliain, uair éigin; an uair sin); aimsir, uain; oiread (dhá uair chomh fada leis)
clog rosta nó póca
