Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
daonlathach
daonlathas
daonna
daonnacht
daonnaí
daonra
daonscoil
daor
daoradh
daoraicme
daoránach
daorbhroid
daorsmacht
daoscar
dar
dár
dara
dásacht
dáta
dath
dathadóir
dathannach
dátheangach
Seans gur foirm é daor de:
aor »
daor fir1 duine nach bhfuil saor, atá ina sclábhaí; duine atá daortha nó ciontaithe ► aid1 gan a bheith saor; crua; costasach (ba dhaor an turas orm é); costasach in airgead (earraí daora); ciontach (fuarthas daor é)
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
eochraí leasaithe an bhradáin fearna (an-suaitheantas atá an-daor)
rud a fháil ar airgead; díol go daor as rud (ciall cheannaigh)
daor; a chosnaíonn cuid mhaith airgid
rud ar aon déanamh le + nó x; fráma mór adhmaid a gcrochtaí duine a bheadh daortha air fadó; siombail an chreidimh Chríostaí; angar, pionós (na crosa atá i ndán dúinn); cosc, bac (cros a chur in éadan ruda); dochar, millteanas (páistí ag déanamh cros)
réasún, fáth (cúis ghearáin, cúis gháire; tú féin is cúis leis); cás dlí (daoradh sa chúis é); gluaiseacht a bhfuil aidhm nó cuspóir speisialta leis (cúis na teanga); gnó (ní dhéanfaidh sin cúis)
daortha, faoi dhamnú; olc, uafásach; diabhalta (damanta daor)
daoradh chun péine, cáineadh, lochtú
chomh daor agus atá rud (ag dul i ndaoire)
bail nó cúrsaí an té atá daor nó faoi smacht nó ina sclábhaí
daor a dhéanamh de dhuine; ciontú, a fháil daor, i gcoir sa chúirt
duine atá daortha nó ciontaithe
leadradh; daoradh agus cur chun báis gan triail, go háirithe ag slua daoine bheadh corraithe go mór ag coir
aonach; conradh ceannaigh (bíodh sé ina mhargadh); éadáil (is daor an margadh é)
saor, gan a bheith daor ná costasach
deoch mheisciúil (is daor an t-ól é); claontacht chun óil, ólachán (imithe ar an ól; teach óil); deoch ar bith a shlogadh nó a ligean siar (ól braon tae; ag ól go trom); caitheamh (ag ól tobac)
neamhspleách; gan cheangal, gan bhac (am saor; scaoileadh saor é); neamhchiontach (saor ar choir, ó locht); gan oibleagáid (saor ó chíos, ó phionós); sábháilte (saor ó bhaol); in aisce (saor ar an bpost); gan a bheith daor nó costasach
daor, duine atá i ndaoirse toisc gur le duine eile é; duine a oibríonn go dian ar bheagán cúitimh, rábálaí
(fadó) sclábhaí d'úinéir na talún a mbíodh sé ag obair air, daor
ag tagairt do rud atá luaite cheana; ar leith nó tamall as bealach (ná habair sin; sin mar a bhíonn; ina dhiaidh sin; é sin, an duine sin); ag tagairt d'am áirithe atá thart (roimhe sin, as sin amach); i gcomparáid (níl sé chomh daor sin)
daor, sclábhaí
