Suiteáil an aip »
Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
flúirse
flúirseach
flúirsiú
fluparnach
flústar
fo-
focal
fócas
fócasú
fochaid
fochair
fochall
fochéimí
fochupán
foclach
foclaíocht
foclóir
foclóireacht
foclóirín
fód
fódach
fodar
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
acht a mbraitheann gníomh áirithe air (tugadh dó é ar choinníoll nach ndíolfadh sé arís é); gealltanas (dá dtugadh sé a choinníoll dom); dílseacht d'fhocal, dúthracht (fear gan choinníoll)
(le focal) bunú ar fhocal eile (aidiacht díorthaithe ón ainmfhocal) e.g. géagach ó géag
fuaim béil nó grúpa litreacha a chiallaíonn rud ar leith; abairt, ráiteas, caint (focal a rá le duine); teachtaireacht, eolas (focal a chur chuig duine); gealltanas (d'fhocal a bhriseadh; ar m'fhocal duit)
tógáil nó fáil (ghlac sé mo thoise; bronntanas a ghlacadh; glacadh isteach sa rang iad); a thógáil ort féin (freagracht a ghlacadh; laethanta saoire a ghlacadh); tógáil, aireachtáil (fearg, misneach, a ghlacadh); faomhadh (glacaim le d'fhocal); cur suas le (ní ghlacfainn leis sin uaidh); a theacht ar, gabháil (ghlac dúil sa bhia é)
gradam, ardmheas (is mór an onóir liom é); comhartha ardmheasa (garda onóra); ionracas (ar m'fhocal is ar m'onóir)
a bhaineann le cúrsaí an tsaoil seo; imníoch faoin saol seo; galánta; (le béim ar fhocal) (náire, gráin, shaolta)
(le fuaimeanna) a thagann as an scornach, a dhéantar sa scornach (ar nós 'ch' san fhocal gach)
go dtí an aird thiar (siar go Gaillimh); i leith an chúil (druid siar ón tine; lig sé siar a chluasa; chuaigh sé siar ar a fhocal); i leith an droma (luí, suí, siar); isteach, síos (ól siar é, níos faide siar sa pholl); go dtí am níos luaithe (clog a chur siar; i bhfad siar); iargúlta (baile i bhfad siar); ar athlá (cuireadh siar an cruinniú); gearr (tá na ba siar sa bhainne)
fuaim a dhéanann focal nó cuid d'fhocal (mar shampla, siolla amháin atá sna focail fear agus bean, agus dhá shiolla an ceann sna focail cailín agus buachaill); nóta (siolla ceoil); puth (siolla gaoithe); rian, luid (bhí siolla den ádh ort)
neart, fórsa (le teann na gaoithe); strus, straidhn (is iomai teann a rug air); béim (teann a chur ar fhocal, ar do ghuth); taca, tacaíocht; gustal (tá teann ar a chúl aige); muinín, dánacht (níl teann agam air sin); cumhacht, údarás (cathain a tháinig sé i dteann?); ardphointe (i dteann a réime; le teann oilc a rinne sé é)
