Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
máthairab
máthartha
mathshlua
mathúin
matrarc
mé
meá
meabhair
meabhrach
meabhraíocht
meabhrán
meabhrú
meacan
meáchan
méad
méadail
meadáille
méadaíocht
meadar
méadar
meadaracht
meadhg
meadhrán
Seans gur foirm é meabhair de:
eabhar »
meabhair bain cuimhne (meabhair ar rud a tharla); tuiscint, intleacht (tá meabhair mhaith chinn aici); aithne, mothú (tá sé ag cailleadh a mheabhrach); ciall, réasún (ná cuir as a mheabhair é)
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
meabhair, mothú
an chuid den chorp taobh thuas den mhuineál; meabhair, éirim aigne (fear a bhfuil an-cheann air); ceannaire, taoiseach (ceann teaghlaigh, ceann treora); barr (ceann tairne; ceann staighre, leapa); tús, tosach (ceann báid; chun cinn); deireadh (ceann téide); aonad (ceann amháin, dhá cheann)
(t céill in abairtí áirithe) meabhair, réasún, tuiscint don mhaith is don olc (ná caill do chiall); gnáthstaid aigne (ar meisce nó ar a chiall); tuiscint cheart (ó tháinig ciall dó); éirim (ciall do ghreann, don léann); brí (sa chiall atá leis an bhfocal); cúis, réasún (cad is ciall leis sin?)
craic nó scoilt ann; (le duine) corraithe, leath as a mheabhair
tuiscint, gaois; meabhair
saoi, fáidh, duine meabhrach
gaoiseach, meabhrach
eagna, meabhair; caint chliste (ná bí ag eagnaíocht orm)
tuiscint, meabhair, clisteacht
duine gan chéill gan mheabhair
gan chéill gan mheabhair; gan réasún, aingiallta
raon, scóip, cúrsa (éirim scéil, éirim a chuid cainte); claonadh (leanadh sé dá éirim); tuiscint, clisteacht, meabhair (éirim an cheoil, éirim aigne)
duine buile, duine as a mheabhair; lomnochtán
ar buile, gan mheabhair
meabhair chinn, clisteacht, grinneas
de mheabhair chinn glan
meabhair chinn, cumas smaointe nó beartaíochta; beart nó fearas seiftiúil
léannta, meabhrach; seiftiúil
lag sa mheabhair; dearmadach
tugtha do bheith ag smaoineamh go domhain; maith ag cuimhneamh, tuisceanach, éirimiúil; ar do chéill (tréimhse mheabhrach i dtinneas)
easpa cuimhne; meabhair scaipthe; díth céille, buile
blúire dá laghad, luid, faic, dada (níl screatall (éadaigh) ort; níl screatall (meabhrach) aige)
a bhaineann le staidéar agus le cóireáil ar ghalar meabhrach
déanamh léinn, foghlaim; machnamh (dul ar staidéar; glac staidéar leis); ciall, meabhair (bíodh staidéar ionat; cuir staidéar iontu); stad, lonnú (cá bhfuil staidéar oraibh?)
