Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
bruachshoilse
bruar
bruas
brúcht
brúdán
brufar
brúid
bruinneall
bruíon
bruis
brúisc
brúisciúil
bruite
brúite
bruith
bruithean
bruithniú
brúitín
bruitíneach
brus
brúscadh
bruscar
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
gunna a scaoiltear piléar as le haer brúite
gléas le brú an aeir a thomhas mar chomhartha ar staid na haimsire
brú, briseadh; gortú
daoirse; gátar (i mbroid airgid); brú oibre
faoi bhrú oibre; gnóthach
fáscadh nó luí ar rud (cnaipe a bhrú; brúigh síos sa mhála é); sá romhat nó uait (brúigh isteach an doras); plód (brú mór daoine); mionú le meáchan nó le buillí (prátaí a bhrú); tathant (ag brú dí ar dhuine); srianadh (brúigh fút an fhearg)
brú daoine
brú trom (brúisc daoine, eallaigh); rois (brúisc fearthainne)
brú deanta air; briste (tá an obair brúite againn)
prátaí brúite
brú, cnagadh
brú daoine nó ainmhithe
toirt, meall, mol; slua, brú (daoine)
déanamh builc de rudaí; brú, suaitheadh (daoine)
bia déanta as gruth bainne agus é brúite ina mheall crua
cur i bpríosún; brú, fáscadh
glanadh na scornaí le brú pléascach aeir as na scamhóga le linn slaghdáin
brú nó meilt leis na fiacla; snoí (ag cogaint an chroí aige); slogadh (caint a chogaint)
brú uafásach, tuargaint, crágáil
pacáil nó brú ar a chéile go dlúth; dlúthú, fáscadh (fear dingthe)
inneall ina n-adhntar ola le teas a ghintear de bharr brú (seachas le haithinne)
dlúthú déanta air; fáiscthe, brúite ar a chéile
a dhéanamh dlúth; brú, fáscadh, tarraingt ar a chéile
nach féidir a chloí nó a bhrú faoi chois
a bhfuil fáscadh déanta air, brúite nó cúngaithe ar a chéile; dúnta go docht; (le duine) fuinte, dingthe; néata, gléasta go gleoite
brú ruda le leacht a bhaint as (éadach, oráiste, a fháscadh); teannadh (lámh, snaidhm, téad, a fháscadh); teannadh, druidim, le (tá siad ag fáscadh orainn); teannadh (fáscadh chun reatha)
éadach trom déanta le holann nó le hábhar snáithíneach fionnaidh agus iad rollta nó brúite ar a chéile
fórsa a imirt (ar rud); (doras, glas etc.) a bhrú agus a oscailt le fórsa
brú agus oibriú taois leis na méara (i ndéanamh aráin); fáscadh; múnlú
leac a dhéanamh de rud; brú, bascadh, leibhéal
ceadú, lamháil (lig dó é a dhéanamh); scaoileadh saor (lig abhaile mé); scaoileadh amach (fuil a ligean); cur ar cíos (teach a ligean); brú nó séideadh amach (anáil a ligean; fead, osna, a ligean); scóip, saoirse, cead corraí (ligean i dtéad, i roth); tógáil, glacadh (do scíth a ligean)
barra miotail nó adhmaid buailte ar thaca agus ceann de á bhrú síos chun rud éigin trom ar an gceann eile a bhogadh nó a ardú
síneadh siar; dul chun leapa (dul a luí); dul faoi (luí gréine, gealaí); brú (tá an bhróg ag luí orm); cromadh ar rud nó tabhairt faoi (luigh sé isteach ar an obair, luigh sé leis an ól); leagan (luí na tíre); meáchan (faoi luí na bhfód; chuir sé ina luí air é)
brú faoi na cosa, satailt (ar)
múchadh (plúchta ag an toit); titim go trom (ag plúchadh sneachta); brú, pacáil (halla plúchta le daoine); asma, múchadh
inneall chun uisce a thógáil as tobar nó chun gáis, leachtanna etc. a bhrú nó a aistriú
brú chun cinn (sáigh chun cinn ansin; bád a shá amach); polladh le bior, scian etc. (duine a shá le miodóg); sacadh, ropadh (sháigh sé síos ina phóca é)
pasáil, brú faoi chois (ná satail orm); greadadh cos
feithicil bheag dhá roth, a thiomáintear le brú ar chos amháin nó le hinneall
péac, sáiteán; brú beag den uillinn
cuaille miotail a léimeann ar ais ina áit tar éis an brú a bhaint de, tuailm
uaireadóir le lámh nó lámha is féidir a thosú agus a stopadh ar an bpointe trí chnaipe beag a bhrú
brú (bia a thathant ar dhuine); gríosú, brostú (thathantaigh sé orm dul leis)
treorú nó bagairt chun cinn (caoirigh a thiomáint); stiúradh, giollacht (capall, gluaisteán, a thiomáint); bualadh (liathróid, tairne, a thiomáint); sá, brú (bád a thiomáint chun an uisce; ná bí ag tiomáint na bhfear mar sin; tiomáin leat!); ruaille buaille, ruathar (tiomáint is dul trí chéile); éileamh, ráchairt (bhí tiomáint ar mhuca ann)
brú, batráil, casúireacht; meilt
