Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
gailfean
gáilleach
gáilleog
gailliasc
gailseach
gaimbín
gainéad
gaineamh
gaineamhchloch
gaineamhlach
gainne
gáinne
gáinneáil
gaíon
gáir
gairbhe
gairbhéal
gairbhseach
gairdeas
gairdín
gairdiú
gaire
gáire
gaineamh fir1 gráinní geala míne de chlocha meilte a chlúdaíonn trá nó gaineamhlach ► gainmheach aid1
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
gobadán a bhfuil droim dearg air, cearc ghainimh, circín trá
ailp nó moll gan chruth (cnap cloiche); carn, cúil (cnap gainimh, cnap airgid; cnap scamall); cnag, buille
iasc beag cosúil le heascann (corr ghainimh, corr ghobach)
méile, talamh gainimh cois trá
pionna adhmaid a gcastar snáth air agus é á shníomh; seafta rotha etc.; droim gainimh in uiscí taoide; véarsa, rabhcán
éan de chineál na fáinleoige (Déanann an gabhlán binne nead i mballa agus an gabhlán gainimh i mbruach gainimh. Gluaiseann an gabhlán gaoithe go han-tapa ar nós fáinleoige)
cloch bhog déanta de ghaineamh táite
fásach gainimh
gaineamh garbh agus mionchlocha trína chéile
soc éin; soc ar bith, pus (gob a chur ort féin); pointe (gob pinn); rinn (gob gainimh)
éan trá a phiocann iascáin as gaineamh bog; éan a leanann an chuach
síol arbhair; grán, arbhar (mála gráinne); blúire de ghaineamh nó de shalann nó d'aon ábhar garbh mar sin; tomhas beag (gráinne siúcra); snáithe (adhmaid, cloiche) (i gcoinne an ghráinne)
droim talún idir dhá chlais i gcuraíocht; droim ar bith atá caol fada (iomaire gainimh, iomaire sliogáin)
clúdach (éadach a leathadh ar rud, im a leathadh); rolladh (taos a leathadh); leibhéal, leacadh (iarann a leathadh); oscailt amach (do ghéaga a leathadh); leathnú (coillte ag leathadh); scaipeadh (síol, gaineamh, a leathadh); éirí doiléir (tá a chaint ag leathadh air); a dhéanamh fuar (tá mé leata; leathfar ansin thú)
dumhach ghainimh
aol nó suimint agus gaineamh agus uisce measctha le chéile chun saoirseachta
réimse cothrom de thalamh gainimh cois na farraige
an saol máguaird seachas mar atá déanta ag an duine (ar nós plandaí, ainmhithe, aibhneacha, cnoic etc.); buntréithe duine (an nádúr daonna) nó ruda (tá nádúr gainimh sa talamh sin); bá, cineáltas (lán de nádúr); an domhan saolta (dlíthe an nádúir; os cionn nádúir)
banc (gainimh, portaigh etc.)
páipéar a bhfuil sceo gainimh greamaithe le glae air agus a úsáidtear chun adhmad etc. a líomhadh
meascán d'uisce, gaineamh agus aol a chuirtear ar bhallaí, áit a gcruann sé agus a gcuireann sé bailchríoch mhín orthu; ungadh leighis le cur ar an gcneas; téip ghreamaitheach leighis ar chneá nó ar ghortú; duine bog baoth
súmaire, áit bhog nó gaineamh bog a shlogfadh nó a shúfadh duine síos ann
séideán (gaineamh síobáin)
leathadh (seol a spré; gaineamh, scéala, a spré)
plástar d'aol agus gaineamh a chuirtear ar bhallaí tithe etc.
aon substaint a ghreamaíonn dhá rud dá chéile; ábhar tógála (moirtéal) agus dath liath air a dhéantar le haol, gaineamh agus uisce a mheascadh le chéile
rómhar, tochailt, tóch (taighde sa ghaineamh, sa talamh); cuardach nó iniúchadh cúramach ag cur eolais ar fhíricí nua (ag déanamh taighde ar an seansaol)
bruach farraige, cladach (trá ghainimh, ghrin); an cladach nuair is ísle a bhíonn an taoide (tá sé ina thrá)
cré, gaineamh, gairbhéal etc., a thagann le huisce abhann agus a fhanann ar thalamh íseal
