Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
Inid
inimirce
ininste
iníoctha
iníon
iníonra
iníor
inis
iniseal
inite
iniúchadh
inleadh
inleithscéil
inleog
inlíocht
inmhaíte
inmhe
inmheánach
inmhianaithe
inmholta
inné
inneach
innéacs
inis bain oileán
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
insint arís mar a tharla (eachtra a aithris); a rá de ghlanmheabhair (dán a aithris); déanamh mar a dhéanann duine eile (dá ndéanfá aithris ar d'athair); labhairt, siúl, etc. cosúil le duine eile le greann (maith ag aithris)
duine a insíonn bréaga; duine a bhréagann
focal (briathar béil); (gramadach) focal a insíonn cad a dhéantar nó a tharlaíonn (tar, imeoidh, shuigh, seasann etc.)
fáisceán ar inse do bhróiste, do bhúcla etc.
flapa ar insí a dhúnann agus a osclaíonn (comhla dorais, comhla cofra, comhla fuinneoige); gaireas a rialaíonn rith leachta nó gáis nó gaile
comhla ar insí ar féidir í a oscailt agus a dhúnadh i dteach nó i seomra nó i gcupard; an oscailt ina bhfuil an chomhla; (sheas sé sa doras); oscailt, mar a bheadh ar chneá
insint, cur síos, tabhairt amach scéil
fios scéil, tuairisc, eolas; insint; lorg eolais
insint fortún, fáidheadóireacht
tairngreacht (dátaí, aimsire etc.); insint rabhcán
duine a insíonn scéalta fiannaíochta
fíor; tugtha d'insint na fírinne
páipéar pictiúr lán de líníochtaí a insíonn scéalta grinn nó eachtraíochta
insint déanta air, aithriste
fear nó bean inste, an té a d'inis nó a insíonn
inse abhann; plásóg chothrom féir
insí (dorais etc.)
sa chás go (má tá deifir ort, má bhíonn an aimsir maith, má ghlacann tú uaim é, má d'inis sé an fhírinne)
tor a fhásann ar chóstaí corraigh nó ar insí abhann i dtíortha trópaiceacha
iasc a bhfuil dhá shliogán eitreacha air, ar inse le chéile agus scolbáilte ar a gciumhais
talamh agus uisce thart air, inis; aon ní atá scoite amach óna thimpeallacht (oileán sráide)
scéal nó eachtra a insítear chun ceacht a mhúineadh
rud éigin a deirtear, abairt, focal (níor creideadh mo ráite); rud a chur i bhfocail, labhairt (abair é seo dom; ní dúirt sé dada); aithris (abair do phaidreacha); insint (déarfaidh mé le d'athair thú; abair scéal); ordú (abair leis teacht); cur síos (sin mar atá ráite sa leabhar seo)
seanchaí, duine atá go maith chun scéalta a insint
insint scéalta; cúlchaint
ag tagairt do rud nó do dhuine in aice láimhe, i radharc etc. (inis seo dom; seo do dheoch; ina dhiaidh seo; é seo, an rud seo); ag tagairt don am láithreach (idir seo agus Nollaig); anois, anseo (seo duit é; seo leat; seo chugainn é)
insint, lua; ainmniú, baisteadh (sloinneadh ó Bhriain iad)
teagasc Chríost; scéal a bheatha arna insint ag Matha, Marc, Lúcás agus Eoin; seanmóir, ábhar cainte
gleann; inse abhann
clár leathan adhmaid nó miotail ar insí ar dheireadh báid nó eitleáin lena stiúradh; smacht (stiúir a chur ar pháistí); claonadh, gotha, geáitse (stiúir chainte, throda; stiúir bháistí ar an lá); cuma, fuadar (tá stiúir nimhe air)
duine a insíonn scéalta púcaí
caint, iomrá, labhairt (chuala mé trácht air; ná trácht air); insint
inse, lúdrach
