DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
eochraí leasaithe an bhradáin fearna (an-suaitheantas atá an-daor)
(le bia, leacht etc.) cur i gcannaí aerdhíonacha chun leasaithe
scríobadh, glanadh (díog a chartadh); leasú, coirtiú (leathar a chartadh); caitheamh, scuabadh (cartadh i dtír iad)
cur ina cheart, leasú (locht a cheartú); cur ar an mbóthar ceart, cur múineadh ar (páistí a cheartú); deasú, díriú
craiceann a bhaint de rud; craiceann a leasú chun leathair; dathú nó clúdach le coirt
cineál de stobhadh agus é leasaithe le spíosraí
triomú nó leasú (éisc, feola etc.)
ceathrú leasaithe bhagúin agus, uaireanta, páirt den chliathán isteach léi
maitheas, an rud is maith do dhuine (do leas a dhéanamh; duine a chur ar a leas); sochar (leas a bhaint as rud); aoileach, leasú
a dhéanann leasú, a bhaineann le leasú
feabhsú, athrú chun feabhais (do bheatha a leasú); sailleadh, caomhnú le salann nó le triomú etc.; aoileach nó ábhar ar bith a théann chun leasa talún; é sin a chur ar thalamh
craiceann ainmhí leasaithe chun bróga, lámhainní etc. a dhéanamh as; seithe, craiceann (idir fheoil is leathar)
briseadh talún; triomú agus leasú talún le haghaidh curaíochta
uisce goirt a gcoinnítear feoil, iasc etc. ar leasú ann
púdar spíosra agus blas te air a úsáidtear mar leasú ar bhia
feoil leasaithe; feoil bhán nó mhéith
iasc mion a phacáiltear leasaithe in ola i gcannaí stáin
substaint bhán nó gan dath (clóiríd sóidiam) a bhaintear as carraig nó as an bhfarraige, agus a úsáidtear chun bia a leasú nó a chóiriú; aon substaint eile a fhaightear as miotal agus aigéad, mar a fhaightear salann
leasú geimhridh ar thalamh
duine a dhéanann leathar de chraicne ainmhithe de bharr tainnin a chur orthu lena leasú
substaint a fhaightear ó phlandaí agus ó choirt crann agus a úsáidtear chun seithí a leasú, etc.
an domhan (neamh agus talamh); uachtar crua an domhain os cionn uisce nó faoi uisce (titim ar an talamh; chuaigh an long i dtalamh; poll faoi thalamh); ithir, cré (talamh méith; an talamh a leasú); críoch, tír (talamh na hÉireann, ar thalamh an domhain); maoin talún (tiarna talún; tá teach is talamh aige); ball, spota (talún); bonn, bunús (ar thalamh slán)
tor beag agus duilleoga cumhra air a úsáidtear mar leasú ar bhia
leasú seithí, súdaireacht
aoileach; talamh leasaithe; féarach, bán; clós eallaigh
friseáilte, cumhra, gan stálú; gan leasú (im, iasc úr); nua (scéal, saol úr); fial; le fonn (d'ól sé go húr é)