Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
meon
meonúil
mí
mí-
mí-ádh
miam
mian
mianach
mianadóir
miangas
mianra
mias
míbhéas
míbhuíoch
míchéadfach
mícheart
míchiall
míchlú
míchomhairle
míchomhairleach
míchompord
míchothrom
míchuibheas
mianach fir1 áit faoi thalamh a mbaintear mianraí (mianach óir, guail); tréith, cáilíocht, stuif, substaint (tá an mianach ceart ann; mianach an léinn)
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
substaint mhín gheal ghléineach de mhianach aoil a ndéantar ornáidí as
mianach buan
mianach buí; mílí
ainm, clú, teist an phobail ar dhuine (tá cáil an léinn air); mianach, stuif, cáilíocht (ball maith é ina cháil féin); suim, méid áirithe, cuid (cáil amhrais)
tomhas meáchain do sheoda; aonad chun fíneáltacht óir a léiriú (Tá ór 22 carat níos fíneálta ina mhianach ná ór 14 carat)
eolaíocht a dhéanann amach cén mianach atá i substaintí agus cén tionchar a imríonn siad ar a chéile
sórt, saghas (an cineál cainte a bhíonn air); dúchas, mianach (tá cineál an cheoil ann; talamh a thabhairt chun cineáil); (le bia, deoch) sócamas, cóir speisialta; clann (Cineál Eoghain)
miotal crua ar dhath an airgid agus mianach gorm ann
mianach crua a ligeann an solas tríd; gloine ghléineach
bail nó mianach an ruda atá crua
ábhar; substaint, mianach; cúis (damhna bróin)
claonadh (chun), mianach (dúilíocht uisce i ngort)
déanta as eabhar, de mhianach nó ar nós an eabhair
(le miotal) téamh, goradh, cruachan; (le duine) miotal, sprid; dúthracht, fuinneamh; mianach feirge
de mhianach an fhíréin
mianach, pór maith fola (capall folaíochta)
an leacht dearg a ritheann trí na cuislí sa chorp; ár nó doirteadh fola (beidh fuil ann); aigne, mothúchán (bheith tógtha san fhuil); miotal, sprid (má tá aon deoir fola ionat); mianach, dúchas (fuil uasal Gael)
mianach glan, bail an ruda atá glan
cloch lonrach a bhfuil mianach silice inti, cloch scáil
mianach dubh a bhaintear mar ábhar tine as poill sa talamh
triail ar cháilíocht mianaigh nó miotail
duine a oibríonn i mianach
mianach drithleach a ndéantar sclátaí trédhearcacha as
ábhar crua mar iarann nó chopar nó stán; cruas, stuif, mianach (fear a bhfuil miotal ann)
an iarracht a chaitear le rud a dhéanamh (obair throm); tasc, saothar (obair bhaile); fostaíocht (níl aon obair le fáil); rud ar bith a dhéantar nó a tháirgtear, toradh saothair (obair láimhe, obair ealaíne); modh nó mianach oibre (obair shlachtmhar, thútach); dua (le hobair a fuair mé uaidh é); (iol ) na páirteanna oibre in inneall, i gclog etc.
cosúil le planda, mianach planda ann
feadán giolcaí; stuif, mianach; éirim (tá ríd ceoil ann)
ar mhianach an tsíoda; caoin, séimh; plásánta
de phór nó de mhianach maith
an teagasc a deir gur leis na daoine go léir le chéile saibhreas na tíre (talamh, tionscail, mianaigh, etc.) agus nach le húinéirí príobháideacha ar leithligh, agus gur cheart don phobal a shocrú conas a úsáidfear na hacmhainní seo
ábhar nó mianach ruda; seasamh, buanfas (éadach a bhfuil stuif ann)
blaiseadh (bia a thástáil); triail, mianach duine nó ruda a fhéachaint
cáilíocht i nádúr duine; mianach, bua (tréithe dúchais, pearsanta, duine); éacht (tá tréithe déanta aige); cleas (cuir uait na tréithe)
daoine uaisle; mianach an duine uasail, galántacht
