Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
breaclach
breacóg
breacoilte
breacshláinte
breacsholas
bréad
bréadú
bréag
bréagach
bréagadh
bréagadóir
bréagán
bréagfholt
bréagnú
bréagriocht
breall
breallach
breallaire
breallán
breallóg
brealsún
bréan
bréanadh
bréag bain2 ráiteas éithigh (bréag a dhéanamh, bréag a rá; bréag a chur ar dhuine); rud falsa (ainm bréige, moladh bréige, dia bréige)
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
dia bréige
ainm bréige a úsáideann scríbhneoir etc.
tóin bhréige
duine sí a mbeadh eagla ar pháistí go gcasfaí orthu san oíche é; fear bréige le héin a scanrú as gort arbhair
beannaíocht bhréige nach dtagann ach ó bhéal
duine a insíonn bréaga; duine a bhréagann
cuma bhréige ar rud nó ar dhuine chun nach n-aithneofaí é
aithris ar shíniú duine eile le haghaidh calaoise; airgead bréige a dhéanamh
mórtas bréige, bóisceáil; bóisceálaí
amhrán a rá; labhairt (fear nár chan bréag)
déanamh ceilge; mealladh, bréagadh; clipeadh
dallamullóg; cleas bréagtha (chuir sé cluain uirthi); smacht (cluain a choinneáil ar do gháirí)
bréag a chur ar dhuine chun a chlú a mhilleadh
rud mór dá chineál (cránaí fir, cránaí cloiche, cránaí bréige)
déanamh (ó cumadh an saol; ceol, amhrán, a chumadh); cur le chéile, ceapadh (bréag, leithscéal, a chumadh; culaith éadaigh a chumadh)
gan bhréag gan mhagadh; go fírinneach (duine dáiríre; bhí sé lom dáiríre)
cíor d'fhiacla bréige
mac athar agus máthar duine; macasamhail (deartháir don bhréag an béal bán)
ráiteas bréige d'aon turas leis an bhfírinne a cheilt; bréag
bréige, falsa, folamh (fáschíle, fáschreideamh)
duine fireann fásta; rud i bhfoirm fir (fear bréige, fear sneachta); fear céile (í féin agus a fear)
fírinne, ceart (más fíor (nó) bréag é); focal, gealltanas (m'fhíor duit, dar m'fhíor)
bréag (gan ghó; ná can gó)
adhradh íol nó déithe bréige
i dtreo (i leith na láimhe deise); i bhfabhar (i mo leith nó i m'éadan); thar ceann, ar son (paidir i leith na marbh); i muinín (dul i leith Dé); in aghaidh, i gcoinne (chuir sé bréag i mo leith); anseo, abhus, go dtí seo (tar i leith anseo; ó shin i leith)
fabhtach, easnamhach, olc, gránna (bréag, duine lochtach)
froigisí; galántacht bhréige
aoibhneas a chur ar dhuine (cuideachta a mhealladh le ceol); bréagadh (mheall sé leis sinn); cluain a chur ar dhuine (ná mealltar thú le caint mar sin)
nite in ór nó in ór bréige
nite in ór nó in ór bréige
ní in ór nó in ór bréige
clúdach bréag-ghruaige
mín, leibhéalta (áit, talamh réidh); socair, bog (siúl go réidh; tóg go réidh é); réchúiseach (is réidh a tháinig an bhréag leis); ullamh (tá an dinnéar réidh; an bhfuil tú réidh fós?); críochnaithe (abair é is bí réidh leis)
samhlaíocht á cur ag obair ar an saol chun fallaing bhréige a tharraingt thart air agus é a bheith níos mealltaí ná mar atá sé; stíl shamhlaíoch i gcúrsaí litríochta agus ealaine; raiméis
scairdeadh, doirteadh, caitheamh amach (ag stealladh fearthainne; ag stealladh bréag, mionnaí móra; stealladh báistí)
an chuid de rud atá fágtha nuair atá an phríomhchuid de gearrtha nó caite (stumpa fiacaile, coinnle); cos (cabáiste); rud mór dá chineál (stumpa bréige, amadáin)
bladar, plámás; mealladh, bréagadh
