Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
búcla
búcláil
bucram
budragár
buí
buicéad
buidéal
buile
builín
buille
buillean
buime
buimpéis
buinne
buinneach
buinneán
buíocán
buíoch
buíochan
buíochán
buíochas
buíocht
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
tor glas deilgneach a dtagann bláth buí air
toradh buí cosúil le buaircín péine a fhásann i dtíortha teo
bláth beag buí a fhásann trí fhéar earraigh
toradh fada buí a bhfuil bia bog milis ann
fiaile le bláth buí a fhásann go láidir i dtalamh a ligtear i léig
dath buí
croí buí uibhe
éirí buí nó a dhéanamh buí
lí bhuí, galar a thugann dath buí ar an gcraiceann agus ar ghealacán na súl
mianach buí; mílí
éan beag a bhfuil ceann agus brollach buí air, siobháinín bhuí
planda fiáin comónta a bhfuil bláth buí agus duilleoga eangacha air
éan beag buí a choinnítear mar pheata mar gheall ar a chuid ceoil
ábhar ramhar buí a thálann beacha le cíor mheala a dhéanamh; aon ábhar cosúil leis (céir chluaise; coinneal chéarach); carr, smál (céir shalachair)
crón, dorcha buí
gás nimhneach buí-uaine agus boladh an-láidir uaidh, a úsáidtear chun tuartha agus chun uisce a steiriliú
bláth buí earraigh a gcuirtí blas ar bhia leis
dorcha buí
dorcha buí
lí nó cosúlacht ruda nuair a bhíonn solas air (dath dearg, dath buí, dath gorm, dath glas); dealramh (dath na fírinne); dada, faic (níl a dhath, aon dath, fágtha)
ar dhath atá idir buí agus dubh mar atá ar chócó nó ar chaife; crua, láidir (teach donn daingean)
gás liath buí-uaine
bia bog buí déanta d'uachtar bainne
éan beag dubh is bán, aghaidh dhearg air agus stríoca buí ina sciatháin
planda bídeach fungasach a fhásann ar charraigeacha, ar chrainn etc. agus a thugann dath uaine, liath nó buí orthu
buíochán, galar buí
toradh a bhfuil craiceann buí air agus bia searbh ann
(dubh) éan ceoil dubh agus gob buí air
bia bog buí cosúil le him a dhéantar as ola phlandúil
bia buí milis a dhéanann beacha as neachtar bláthanna
blastán buí a itear le feoil (Tá greadadh sa bhlas atá air)
planda bleibeach a mbíonn duilleoga caola air agus bláthanna cumhra bán nó buí
bláth geal páirce agus croí buí ann
dath an oráiste ach é pas buí
miotal buí luachmhar a úsáidtear i bhfáinní agus i seoda sa chuid is mó de inniu; saibhreas (is fiú ór é)
toradh súmhar milis agus craiceann buí air a fhásann i dtíortha teo; an deoch a bhaintear as an oráiste
fiaile faoi bhláth buí a fhásann trí arbhar
cóimhiotal buí déanta de chopar agus sinc
bláth álainn cumhra a bhíonn dearg, bándearg, buí nó bán agus a fhásann ar thor deilgneach
toradh mór buí de chineál an oráiste a bhfuil blas géar air agus a itear le béile
ainmhí fiáin de chineál an ghabhair; leathar bog buí (a rinneadh i dtús ama de chraiceann an ainmhí sin, ach a dhéantar freisin de chraiceann caorach, gabhair, fia etc.)
fás féithleannach agus bláthanna cumhra bána nó buí air
toradh beag dearg nó buí agus cloch ina lár a fhásann ina dtriopaill ar an gcrann silíní
seabhac buí
tornapa mór buí
cloch luachmhar agus í buí nó crón go minic
barr, an chuid thuas (uachtar an tsléibhe; uachtar bróige); dromchla (ar uachtar an uisce); bia ramhar buí a thagann ar bharr bainne, scamhard; deisceart (uachtar na hÉireann)
