Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
deontas
deonú
deorach
deoraí
deoraíocht
deoranta
déroinnt
dhá
dháréag
dí-
dia
dia-aithis
diabhal
diabhalta
diabhlaí
diabhlaíocht
diabhlóir
diach
diachair
diachaireacht
diachrach
dí-adhlacadh
diaga
Seans gur foirm é dhá de:
dá »
dhá aid an uimhir 2 roimh ainmfhocail (dhá cheann, dhá lá dhéag)
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
tomhas talún, 4,840 slat chearnach nó beagán faoi dhá chúigiú de heicteár
dhá chnapán bheaga feola ar chúl na sróine a chuireann isteach ar an anáil nuair a atann siad
aimsir bhreá idir dhá chith
siúnta idir dhá chuid de rud (ar nós glúin, rúitín, ailt na méire, etc.); dual (in adhmad); airteagal (i gconradh); aiste scríbhneoireachta; an agus na sa Ghaeilge
bád a thugann daoine go rialta anonn is anall thar abhainn nó loch nó idir dhá phort mara
dhá dhuine; dhá cheann
cluiche a imrítear le cleathóg agus trí liathróid ar bhord a bhfuil éadach mín glas air agus pócaí ar a chúinní agus ar a dhá thaobh
idir dhá chomhairle
ball éadaigh ón gcoim síos a bhfuil dhá osán air leis na cosa a chlúdach, treabhsar, triús
sruth caol farraige idir dhá thalamh; caolas
carr dhá roth á tharraingt ag capall nó asal
ainmhí mór agus muineál fada cuartha agus cruit nó dhá chruit air, a úsáidtear san fhásach mar ainmhí iompair nó marcaíochta
carráiste oscailte dhá roth agus capa(i)ll á tharraingt, a d'úsáidtí fadó chun cogaidh nó ráis
an ceathrú cuid de ghalún, dhá phionta
cúis (cás dlí, cúirte); drochdhóigh (sa chás ina bhfuil sé); scéal (is bocht an cás é); ábhar imní (ní hé sin is cás liom; i gcás idir dhá chomhairle)
dhá shliogán adhmaid nó eabhair a chnagtar i gcoinne a chéile sa lámh mar thionlacan le damhsa, le hamhrán, agus le ceol giotáir
troid idir dhá arm; coimhlint, triail; cathlán
aon rud atá ceaptha nó cumtha go deas; dhá phíosa aráin agus bia éigin eile eatarthu
beithíoch dhá bhliain d'aois
ceann de dhá mheall bheaga feola thiar sa scornach
ceann de dhá bhall chruinne bhainniúla ar ucht mná; aon rud i gcosúlacht cíche
dhá scláta práis i mbanna ceoil a bhuailtear in aghaidh a chéile
cainéal uisce, díog; trinse idir dhá iomaire; gearradh domhain; poll (clais luatha); carn (clais éisc, airgid)
ceann de dhá bhall ar an gceann a chloiseann; cumas éisteachta (tá cluas ghéar aige); rud ar dhéanamh cluaise (cluas pota, cluas cupa, cluas tobáin); imeall, ciumhais (i gcluas na coille)
troid idir airm dhá thír nó níos mó; easaontas, bruíon, cath
gaol, cóngas; comparáid, comhréir (dhá rud i gcoibhneas)
dhá sheachtain, ceithre lá dhéag
meascán de dhá mhiotal nó níos mó
an áit a dtagann dhá líne nó dhá bhalla etc. le chéile, cúinne
céim shiúil, an fad idir dhá rian coise le linn siúil
gleann idir dhá chnoc, ailt
réiteach idir dhá thaobh ina ngéilleann siad araon beagán dá chéile
réiteach idir dhá thaobh, comhghéilleadh
rialtas dhá pháirtí nó níos mó
ceangal, nasc, focal a cheanglaíonn dhá abairt nó dhá fhocal le chéile (ach agus agus, mar shampla)
coiléir cheangailte le dhá chú a choinneáil le chéile; dhá ainmhí i gcuing a chéile
gan chomrádaí, amuigh leis féin (dhá stoca chorra, an ceann corr); aisteach (bhí sé riamh corr); biorach (slat, coinneal, chorr); cruinn, cuartha (mias chorr)
lámh mhór; ladar, lapa; lán láimhe; gléas le dhá pháirt d'inneall a ghreamú nó a scaoileadh
críoch nó tír a roinnt ina dhá cuid
an áit a gcrosann dhá bhóthar a chéile, crosbhóthar
(le crúba) scoilte ina dhá leath, mar atá ag bó, caora, muc etc.
cluiche le bataí is liathróid is stumpaí idir dhá fhoireann
bíoma ceangail idir capaill agus céachta; rud ar dhéanamh bíoma ceangail (cuing céachta, cuing meá); banna, ceangal (cuing an phósta; faoi chuing rúin); scrogall talún idir dhá loch
gleann atá ard ar a dhá thaobh; an áit a dtagann dhá shruth uisce le chéile
a dó nó a trí de rudaí; péire; dhá rud óga a shaolófaí in aon bhreith
le dhá theanga; in dhá theanga
dá-, dhá
dúbailte; déanta ina dhá chuid ar leith
a bhféadfadh dhá bhrí a bheith leis; gan a bheith soiléir i mbrí
duine a mbeadh dhá chéile aige nó aici ag an am céanna
