TORTHAÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
lom fir1 rud lom, loime (lom na fírinne); oscailteacht, sceirdiúlacht (ar lom na farraige); nochtacht, dealús ► aid1 gan chlúdach, gan mhaisiú (ar an talamh lom); tanaí (duine, ainmhí, lom); dlúth (bearrtha go lom); (ag cur nirt le haidiacht eile) (lom díreach, lom láithreach, lom dáiríre)
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
gort d'ainmhithe agus fál timpeall air; teach mór lom
(le héadach) lom; scáinte
caitheamh déanta ar (éadach, airgead, caite); snoite, lom (críon caite); gafa thart, imithe (an tseachtain seo caite)
creimeadh, ithe; lomadh, dul as
gan bhréag gan mhagadh; go fírinneach (duine dáiríre; bhí sé lom dáiríre)
bocht (duine dealbh); lom (bothán dealbh); (le haimsir) gruama (oíche dhealbh)
loime, scáinteacht; dealús
ball bán, paiste (lom); tóin
a dhéanfadh loscadh nó greadadh; lom, neamhthorthúil (talamh loiscneach)
éirí lom nó a dheanamh lom, struipeáil, nochtadh, bearradh; ciorrú, tarraingt isteach (seol a lomadh)
duine a lomann nó a bhearrann; inneall lomtha
bearradh, lomadh, scrios, milleadh
stoc crainn lom; carraig ghéar lom
mullach lom; mullach ualaigh os cionn bhéal an árthaigh
an barr a bhaint de bhainne, bearradh, lomadh
gearradh, bearradh, lomadh (eireaball sciota)
duine nó ainmhí lom tanaí
duine lom tanaí; iascbeag sliogánach agus eireaball fada air, ribe róibéis
baint nó gearradh le speal; scilligeadh (coirce ag spealadh); lomadh (is mór a speal sé le bliain); scaipeadh (speal sé a chuid airgid)
gan a bheith ramhar nó tiubh (páipéar, clár, tanaí); caol (méara tanaí); lom (duine tanaí; aghaidh thanaí); gan tathag (éadach tanaí; is tanaí an scéal é); uisciúil (bainne tanaí); gan doimhneacht (uisce tanaí)
lom, caite, snoite; tarraingt déanta air
ainniseoir, duine truamhéalach, scraiste bocht; créatúr lom caite
tirim, lom; (le bia etc.) gan anlann; fuar, neamhshuimiúil (duine tur, caint thur)