TORTHAÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
taoide bain4 líonadh agus trá na farraige dhá uair sa lá trí tharraingt na gréine agus na gealaí; tuile agus aife na farraige; sruth ag rith tríd an bhfarraige le linn tuile nó aife; tamall maith
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
lag trá, an trá agus an taoide amuigh ar fad
pionna adhmaid a gcastar snáth air agus é á shníomh; seafta rotha etc.; droim gainimh in uiscí taoide; véarsa, rabhcán
a oiread is a líonann (lán loine, seomra, sráide); líon (lán gráin i ngunna); líonadh, taoide lán (lán mara); mórchúis, mórtas (is mór an lán atá faoi); cuid mhaith (a lán daoine; shiúil sé a lán)
gan spás do níos mó ann (soitheach lán; lán go doras); líonta go maith (sparán lán d'airgead); clúdaithe (áit lán de dhaoine, de choiníní); líonta ar fad (le taoide) (tá sé lán); líonta le mórtas (tá sé lán de féin); gach pioc (tá sé lán chomh holc leis)
a dhéanamh lán nó éirí lán; (le taoide) teacht isteach; an méid nó an rud a líonann (tá líonadh sa bhia sin); búiste (gé a líonadh; líonadh a chur i ngé)
taoide lag nuair nach mbíonn an ghealach agus an ghrian ag tarraingt le chéile in aon treo ar an bhfarraige (Malairt é seo ar rabharta)
taoide an-ard le linn lánré nó nuaré; tuile (rabharta feirge); raidhse, flúirse (bhí rabharta ar bhia againn)
abhainn, sruthán; sruth, taoide (thuile)
aer nó uisce nó leictreachas ag rith; taoide; tuile; sileadh (sruth bainne, deor, fola)
sruth garbh láidir (taoide)
líon a shnámhann le sruth nó taoide
bruach farraige, cladach (trá ghainimh, ghrin); an cladach nuair is ísle a bhíonn an taoide (tá sé ina thrá)
dul amach na taoide tar éis tuile, aife (an ag trá nó ag líonadh atá sé?); maolú, ísliú (trá tobair; thráigh a mhisneach air)
sruth, uisce ar sceith (tá tuile san abhainn; tuile dheor, achasán); (le farraige) líonadh, teacht isteach (taoide thuile)