Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
coirpeach
coirpeacht
coirpín
cóirséad
coirt
coirtithe
coirtiú
cos
coisbheart
coisceadh
coiscéim
coiscreach
coiscriú
coisctheach
coisí
coisíocht
cóisir
cóisireacht
coisreacan
coiste
cóiste
coisteoir
cóisteoir
cois could be a grammatical form of:
cos »
cos bain2 (cois in abairtí áirithe) ceann de na géaga a úsáidtear chun siúil; aon ní cosúil leis seo (cos boird, cos pota); clúdach coise (cos treabhsair); lámh, feac, sáfach (cos spáide, cos scine, cos casúir, cos fuipe); an chuid íochtarach (cos leapa) ► cos ar bolg leatrom, éagóir, foréigean ► cois taobh le (cois na habhann) ► le cois in éineacht le (tar le mo chois; cúpla punt le cois) ► ar cois ar siúl, ar bun (tá rud éigin ar cois)
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
réamhfhocal in ionad do, de (doras a dhúnadh, bainne a ól, chuaigh sé a chodladh); (a chois na tine; a seacht a chlog)
bóthar siúlóide cois cuain
duine a chónaíonn nó a oibríonn cois cladaigh
carraig nó smut de charraig; seoid (cloch uasal); aon rud cosúil le cloch (cloch phluma, cloch shilín; cloch dhuáin); aonad meáchain = 14 pt. nó 6.35 kg.; cladach (iascach cois cloiche); carraig san fharraige; magairle
ceansú, cosc, cur faoi chois (duine a chloí, tart a chloí)
cúinne cois tine
planda a fhásann cois locháin agus spící arda donna mar bhláthanna air
siúl de chois
imeall na talún cois farraige
long thrádála cois cósta; fánaí
éan beag dathannach a mhaireann ar iasc cois locha nó srutháin
clais cois claí, trinse, draein
nach féidir a chloí nó a bhrú faoi chois
méile, talamh gainimh cois trá
(in abairt) le cois; le chéile, ag an am céanna (dul in éineacht le duine; dhá rud a dhéanamh in éineacht)
(in abairt) i bhfochair, le cois (i bhfail a athar, i bhfail a chéile)
le cois (cé a bhí farat?); chomh maith le, thar (punt fara do cheart)
chomh maith, lena chois sin, ina theannta sin, fairis sin, fosta
duine nó rud álainn; bád beag seoil cois cósta agus í níos lú ná púcán
talamh íseal cois abhann
garraí cois an tí ina gcoinnítear cruacha féir agus stácaí arbhair
cois, in aice (a dhroim le balla; druid anall liom); buailte ar (dá mbeadh ceirín leis; bhí srian lena theanga); i dtreo (bhí a aghaidh linn, ina luí le gréin; tá súil aige léi); ar feadh (thit sé le haill; thart le bun na gcnoc, ag imeacht le sruth); in éineacht (bhí mé ar scoil leo; ná caith an hata sin leis); i bhfabhar (bhí an t-ádh leis; ar mhaithe liomsa); in aghaidh, chuig (ná bí liom; chuir sé an gadhar leo); ar feadh tréimhse áirithe (le trí lá anois; tá sé anseo le fada); i gcomparáid (chomh buí le hór; i gcomórtas le Seán); de chuid (ní liomsa é; cara liom é sin); ag, i seilbh (an bhfuil do chóta leat?; bhí siúl géar linn); ar aghaidh (abair leat; d'imigh sé leis; isteach libh); le cabhair (daoradh le feall é; léirigh le sampla é); ag leanúint (tá costas, deifir, leis); de thoradh (ar crith le heagla, plódaithe le daoine; tá an donas air le bréaga); chun (le greann a dúirt sé é); i dtuairim (ní dóigh liom é; is beag leis é); chun, le haghaidh (tá siad le pósadh, cad a bhí le rá agam; tá obair le déanamh) le + a4 = lena; le + ar3 = lenar; le + ár2 = lenár
ainmhí cosúil le heasóg mhór a mhaireann cois uisce
réimse cothrom de thalamh gainimh cois na farraige
loch farraige cois cladaigh
feoil, iasc etc., a bhácáil in oigheann nó cois na tine; téamh, dó, scóladh
pasáil, brú faoi chois (ná satail orm); greadadh cos
fás cosúil le féar garbh a fhásann cois uisce nó i riasc, cíb (Úsáidtear í in ionad tuí mar dhíon ar thithe)
fad nó teannadh a bhaint as rud (sreang a shíneadh); searradh (do ghéaga a shíneadh); luí ar d'fhad (sín siar ansin); luí le nó cois (sínte le mo thaobh); éirí fada (tá an lá ag síneadh); cur amach (sín amach do lámh); leagan; pointeáil (shín sé a mhéar chuige); brú chun cinn (síneadh chun reatha)
splinc ard charraige cois cósta
le cois, i dteannta
le cois, in éineacht le; chomh maith le
coimhdeacht, comóradh (thionlaic sé abhaile í); seinm ar ghléas ceoil le cois duine atá ag amhrán
baile cois trá
leagan ar lár, cloí; síneadh (duine, crann, a threascairt); cur dá chois; cur dá cois (tír a threascairt); leagan, tuisle (baineadh treascairt as)
