Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
fómharaí
fómharúil
fomhuireán
fón
fónamh
fondúir
fondúireacht
fonn
fonnadóir
fonnmhar
fonóid
fonsa
fonsóir
fónta
fóntas
for-
foracan
foráil
forainm
foraire
foráiste
foraithne
foraois
fonn1 fir1 aer, tiúin; ceol, amhrán
fonn2 fir1 toil do rud, mian, dúil ► d'fhonn chun, le hintinn (d'fhonn fearg a chur air, d'fhonn is go dtiocfainn)
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
fonn, tiúin
paisean, fonn drúise
gráin, míthaitneamh, fonn oilc
blaiseadh de rud gan fonn mórán de a ithe nó a ól
samhnas, masmas, fonn urlacain
masmas, fonn cur amach; iomarca (ceas triomaigh); brón, cumha (mo cheas!)
dul a luí, dul chun suain; an mothú a chailleadh (tá mo chos ina codladh); fonn luí (tá codladh orm)
cuma nó fonn codlata a bheith ort
fonn tairbh ar bhó; flosc, confadh (bhí dáir oibre air)
fonn rud a dhéanamh go tapa, deabhadh, dithneas
masmas, fonn cur amach
fonn, flosc, díocas
deann; fonn gáire nó scigireachta ar dhuine nuair a chuimlítear a chraiceann go héadrom leis na méara, le cleite etc. le tochas beag a chur air
fonn mór, flosc, cíocras
fonn, dúthracht; grá gaoil, grá cine; duine muinteartha
fonn nó mian chun ruda (dúil i mbia, i dtobac); súil, dóchas (ná bíodh dúil agat leis, ná bí ag dúil leis)
liostáil earcach d'fhonn cur le neart eagraíochta
olc, spíd, binb (chun duine); fonn díoltais
beiriú; leacht a théamh go n-éiríonn sé ina ghal; brúchtadh (fiuchadh feirge, fiuchadh foinn)
le fonn, le toil; toilteanach
deifir, fuirseadh, rith anonn is anall; claonadh, fonn láidir (tá fuadar fearthainne faoi)
d'fhocal a thabhairt (gheall mé dó go rachainn ann); deimhniú, móidiú (déanfar é, geallaim duit; tá an bheirt acu geallta); cur in áirithe mar chinniúint, ordú (an rud a gheall Dia dúinn); fonn, fuadar (tá gealladh maith faoi)
gabháil fhoinn trí léim in airde ón ngnáthraon gutha agus anuas arís
staid intinne an duine, méin; fonn (tá giúmar maith air)
cineál de mhála istigh sa chorp ina gcoinnítear an bia tar éis a ite go dtí go ndíleáitear é; fonn nó acmhainn ite (goile a bheith agat do rud; tá a ngoile acu)
d'fhonn is, i gcaoi is (ionas go mairfeadh sé, ionas nach rachadh sé ar strae)
teaspach, fonn rancáis nó scléipe; fonn gnéis
casadh aigne, fonn urlacain
aigne, intinn; staid intinne, misneach, aigeantacht (tá ardú meanman ann); fonn (do mheanma a bheith le rud)
aeracht, fonn spraoi, fonn grinn agus gáire
gliondar, sult, fonn grinn
dúil, fonn; ábhar na dúile sin (is tú mian mo chroí); (leis an gcopail) toil (más é is mian leat)
scrios, milleadh; fonn cros, iomlat
sámhántacht, fonn codlata
olc, mailís; fonn dochair
calmacht, crógacht; neamheagla; biseach, fonn chun an tsaoil (conas tá an misneach?)
toirtiúil (teach mór); iomadúil (suim mhór airgid, scata mór daoine); fada (aois mhór); ard (clú mór); fial (croí mór); fairsing (difríocht mhór); dian (pian mhór); láidir (fonn mór cainte; gaoth mhór); tábhachtach (ócáid mhór); príomh- (an doras mór); bródúil (tá sé mór as féin); luite le, tugtha do (dream mór peile)
fonn urlacain, bréantas, breoiteacht
suaitheadh intinne; casadh aigne; fonn codlata
gan fonn, le dochma
fonn nó mian chun bia; dealús, ganntanas; sprionlaitheacht
bail an ruda nó an duine atá sámh; fonn codlata
cíocras rómhór chun saibhris etc.; fonn ceart chun oibre, cumhachta etc.
néal codlata; fonn codlata
béiceach, glaoch, gabháil fhoinn
cliathán, taobh; claon, sceabha; fonn, fuadar (tá slios air chuige); stráice talún
cion, taitneamh (chuir sé spéis inti); fonn breis eolais nó aithne (ar rud), suim, fiosracht (níl spéis agam ann; más spéis leat é)
bronnadh, soláthar (thug sé le fonn é; seilbh, teideal, a thabhairt; comhairle, breith, a thabhairt); scaoileadh amach (móid a thabhairt; cárta, cábla, a thabhairt); fás, borradh (talamh a bhfuil tabhairt ann); caitheamh (léim a thabhairt; thug sé a shaol ann); géilleadh, stríocadh, teip (má thugann an balla sin); tógáil, iompar, crochadh leat (tabhair abhaile é; thug sé leis é; tabhair i leith iad); ionsaí, iarraidh (thug sé fúm, faoi é a dhéanamh); scaradh le (eolas a thabhairt uait; dóchas a thabhairt suas)
brothall, meirfean (lá teaspaigh); teas, compord; fonn fíbín (tá teaspach ar na ba); giodam, spleodar; uaibhreas (nach air atá an teaspach; bainfidh sin an teaspach de)
fuaim bhinn cheoil, aer, port; (le guth, gléas ceoil) ton, airde (veidhlín i dtiúin, as tiúin); fonn, giúmar
