EXACT MATCHES
IN AN FOCLÓIR BEAG
treo fir4 bealach, aird (ghabh sé an treo seo; d'fhéach sé sa treo eile; dul i dtreo na farraige) ► i dtreo gar do (fan i mo threo; cuir na leabhair i dtreo a chéile); in ord (tá gach rud i dtreo anois) ► i dtreo is (go) ionas go, sa tslí go
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
go, go dtí, i dtreo (dul chuig, chun, duine); maidir le, i dtaobh, i leith (go maith chuig Laidin, chun Laidine); le haghaidh (réidh chun bainte; cad chuige é sin?); oiriúnach i gcomhair (má bhíonn an lá chun féir); i mbun (cliste chun oibre); ar tí (bhí mé chun é a rá léi)
fórsa na tarraingthe i dtreo an domhain, nó idir chorpáin eile na spéire, a bhraitheann ar an achar atá siad ó chéile
go dtí, i dtreo (tháinig sé do m'ionsaí)
go dtí, i dtreo (druid aníos ionsorainn)
cois, in aice (a dhroim le balla; druid anall liom); buailte ar (dá mbeadh ceirín leis; bhí srian lena theanga); i dtreo (bhí a aghaidh linn, ina luí le gréin; tá súil aige léi); ar feadh (thit sé le haill; thart le bun na gcnoc, ag imeacht le sruth); in éineacht (bhí mé ar scoil leo; ná caith an hata sin leis); i bhfabhar (bhí an t-ádh leis; ar mhaithe liomsa); in aghaidh, chuig (ná bí liom; chuir sé an gadhar leo); ar feadh tréimhse áirithe (le trí lá anois; tá sé anseo le fada); i gcomparáid (chomh buí le hór; i gcomórtas le Seán); de chuid (ní liomsa é; cara liom é sin); ag, i seilbh (an bhfuil do chóta leat?; bhí siúl géar linn); ar aghaidh (abair leat; d'imigh sé leis; isteach libh); le cabhair (daoradh le feall é; léirigh le sampla é); ag leanúint (tá costas, deifir, leis); de thoradh (ar crith le heagla, plódaithe le daoine; tá an donas air le bréaga); chun (le greann a dúirt sé é); i dtuairim (ní dóigh liom é; is beag leis é); chun, le haghaidh (tá siad le pósadh, cad a bhí le rá agam; tá obair le déanamh) le + a4 = lena; le + ar3 = lenar; le + ár2 = lenár
i dtreo (i leith na láimhe deise); i bhfabhar (i mo leith nó i m'éadan); thar ceann, ar son (paidir i leith na marbh); i muinín (dul i leith Dé); in aghaidh, i gcoinne (chuir sé bréag i mo leith); anseo, abhus, go dtí seo (tar i leith anseo; ó shin i leith)
tarraingt i dtreo taoibh amháin
i leith, i dtreo (ó thuaidh, taobh ó dheas de)
go dtí an aird thoir; ag breathnú i dtreo an oirthir (tá aghaidh an tí soir)
i dtreo an tuaiscirt (ag dul ó thuaidh, an bóthar ó thuaidh)
gléas ceoil práis — píb agus cor fillte inti, í ag leathnú amach i dtreo a cinn agus déanamh cupáin nó cloig ar a ceann
gléas ceoil práis a bhfuil píb fhada agus cor fillte ina dhá U inti agus í ag leathnú amach i dtreo a cinn ar nós troimpéid