Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
rúbal
ruball
rubar
rúbarb
rúcach
rúchladh
rud
rufa
ruga
rugbaí
ruibh
ruibheach
rúibín
rúid
rúidbhealach
ruifíneach
ruíleas
rúiléid
ruílseach
rúipí
ruipleog
rúisc
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
titim nó truip bheag trí bharr coise a bhualadh ar rud éigin
bail an ruda atá beag, laghad
rud beag bídeach beo sa chorp, miocrób; frídín (a tharraingíonn galar go háirithe)
cuid bheag de rud, giota, píosa
duine nó rud caoch; ainmhí beag faoi thalamh a bhfuil súile beaga agus fionnadh mín air
toradh beag cruinn súmhar a fhásann ar chrann nó ar thor (caor fíniúna, caor chon); rud lonrach beodhearg (caor thine, caor thintrí)
ceannach ruda amach trína thógáil ar cíos agus díol as ina shuimeanna beaga i bhfad aimsire
cnap nó diosca beag chun baill éadaigh a dhúnadh; cnap beag a chuireann rud éigin ag obair nuair a bhrúitear é (ar nós cnaipí i mbosca ceoil nó ar chlóscríobhán)
ticéad nó páipéar beag clóbhuailte is féidir a mhalartú ar rud eile; foirm iontrála nó iarratais
beag a dhéanamh de rud; easonóir; focal a chríochnaíonn ar -ín, -óg, etc. le laghad nó cion a chur in iúl
am nó spás idir dhá rud; dreas beag ceoil idir dhá chuid de dhráma
dúil bheag bhídeach; rud beag bídeach beo (ar nós seangán, beach, ciaróg etc.) a mbíonn sé chos air; ainmhí allta, péist
fuarú beag a dhéanamh ar rud, aerú
fíneog; aon rud beag bídeach (níl oiread na fríde ann)
fostú ruda ag duine agus tar éis an luach iomlán a bheith íoctha ina chodanna beaga aige gur leis féin ansin é
duine nó rud álainn; bád beag seoil cois cósta agus í níos lú ná púcán
suim bheag airgid a lamháiltear de chuntas nó de luach ruda; liúntas
liobar de rud nó de dhuine; buille beag
duine nó rud leathbháite fliuch; iasc beag bídeach fíoruisce
gléas amhairc a mhéadaíonn rudaí an-bheag don tsúil
rudaí beaga, blúiríní, mionbhruar
caint faoi rudaí beaga gan tábhacht
samhail nó cóip bheag (de rud)
duine nó rud mór (an mór is an beag); carthanacht (mór a dhéanamh le duine); bród (tá an mór sa duine sin)
áras ina gcónaíonn éin, mar aon le roinnt ainmhithe beaga agus feithidí, agus a dtógann siad a rudaí óga ann (nead giorria, nead dreoilín; nead seangán); áras seascair ag duine; buíon, drong (nead bithiúnach)
neamhní, rud beag gan tábhacht
rud nach bhfuil beo (nithe beaga le ceannach); cúrsa (os cionn gach uile ní); cúis tábhachta (ní ní liom é sin)
seoid bheag chruinn liathbhuí a úsáidtear i muincí agus i seodra eile (Fásann an péarla istigh in oisrí áirithe); aon rud atá cosúil le péarla nó aon rud atá an-luachmhar
(le héan) feadóg; aon rud beag
duine nó rud beag suarach gan mhaith
pionsúr beag chun ribí a bhaint nó chun breith ar rudaí beaga
sac beag fuaite in éadach duine le rudaí a choinneáil ann; sparán (tá póca teann aige)
ní éigin gan a ainm a lua (an rud sin a cheannaigh tú); cúrsa, scéal (an rud a tharla, atá le rá agam); gníomh, beart (an rud a rinne sé); créatúr beo (tá rud beag aici; an rud óg; nach é an rud salach é); acmhainn, sochar (tá rud aige sin; fuair sé rud maith orthu); ní a iarrtar (déan rud ar d'athair); imní, brón (ná bíodh rud ort faoi)
solaoid, cás a thugtar le cásanna eile a léiriú; duine nó rud a fhónann mar phatrún le leanúint nó le seachaint (ní maith an sampla dá chlann é); cuid bheag de rud a léiríonn cad é mar shórt é an t-iomlán (sampla de mo chuid oibre); comhartha iontais (samplaí is míorúiltí); ainniseoir bocht
sliogán, blaosc; soitheach beag chun rudaí a leá ann ar an tine
codanna beaga a dhéanamh (de rud) (stróic sé ina dhá leath, ina phíosaí, é); tarraingt le fórsa, sracadh (stróic mé aníos as an talamh iad; ag stróiceadh a chuid gruaige); strácáil (tá sé ag stróiceadh leis); spalpadh (ag stróiceadh eascainí); stráice (stróiceadh mór oibre)
