Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
éalaitheach
éalang
ealbha
eallach
ealta
éalú
éamh
éan
eanach
éanadóir
éaneolaí
eang
eangach
eanglach
éanlaith
éanlann
éaradh
earbóir
earc
earcach
earcaíocht
éard
éargna
éan fir1 ainmhí sciathánach a bhfuil clúmh agus cleití air; rud óg an éin (éan circe, éan gé); rón óg; duine ait nó uaigneach (éan corr, éan deiridh an áil)
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
an méid rudaí óga a bheireann ainmhí in éineacht (ál banbh); an méid éan óg a thagann amach in éineacht i nead (ál sicíní)
éan mór fadsciathánach as farraigí an domhain theas
mar, cosúil le (amhail an t-éan i gcrann, amhail is béas dóibh)
duine sí a mbeadh eagla ar pháistí go gcasfaí orthu san oíche é; fear bréige le héin a scanrú as gort arbhair
glór beag géar a dhéanann éin agus feithidí áirithe
éan cosúil le corr réisc a bhfuil glór domhain aige
éan cosúil le pearóid bheag a choinnítear i gcás
éan beag a bhfuil ceann agus brollach buí air, siobháinín bhuí
líonadh aráin etc. in éan rósta; ceirín; bolg, aon rud séidte
éan creiche mór a mhaireann sa chuid is mó de ar chonablaigh ainmhithe
éan dubh cosúil le préachán beag
éan mara, broigheall
ceolaire beag éin (caislín aitinn, caislín cloch)
éan beag buí a choinnítear mar pheata mar gheall ar a chuid ceoil
éan farraige atá cosúil le faoileán
canadh, gabháil cheoil (cantain na n-éan)
éan mór dubh agus glór grágach aige, préachán
cineál de bhosca chun rudaí a choinneáil nó a iompar ann (cás seod, veidhlín); fráma; áit a gcoinnítear éan nó ainmhí mar pheata
éan baineann de chineál ar bith, go háirithe d'éanlaith chlóis
éan géim atá saghas cosúil le piasún
éan clóis de chinéal an phiasúin, é liath agus spotaí bána air
ceol (éan); forrán
éan ceoil
cíor bheag; cíor ar cheann éin, cuircín; mullach cnoic, toinne etc.
ceann de na fáis ar chorp agus ar sciatháin éin
leaba linbh agus luascáin fúithi; cás chun breith ar éan
imirt nó súgradh faoi rialacha; scata éisc, éan etc.
cleití nó clúmh éin
baint cluimhrí d'éan
cleití beaga ar éan; ribí ar chorp duine nó ainmhí
éan fireann
ball de choilíneacht; strainséir; éan corr
éan gleoite cosúil le colúr
éan beathaithe agus cosa gearra air a choinnítear uaireanta mar pheata nó chun rásaíochta, colmán
éan mór spágach muineálach tanaí a shiúlann trí uisce (corr ghlas, corr mhóna, corr réisc)
éan géim coille de chineál na naoscaí, coileach feá
eallach nó maoin a thógtar le foréigean; éan nó ainmhí a sheilgtear chun bia; scrios, caill (mo chreach nár fhan sa bhaile); faraor (mo chreach is mo chás!)
dúil bheo, aon ní atá cruthaithe, éan nó feithid nó ainmhí, mar shampla; duine anbhann, duine bocht lách (an créatúr bocht)
éan cladaigh a bhfuil gob fada caol air agus cosa fada, cuirliún
lapa éin nó cait; ordóg portáin; an chuid adharcach de chosa ainmhithe áirithe, ba, capaill, muca etc.
éan beag dathannach a mhaireann ar iasc cois locha nó srutháin
éan a deir cú-cú agus a bheireann ubh i nead éin eile
círín (éin); cnota, cocán (gruaige)
éan mór a chuaigh ar díothú cúpla céad bliain ó shin (Ar Oileán Mhuiris san Aigéan Indiach a mhair sé)
súil ribe a dhéanamh; breith le dol (ar éan, ainmhí etc.)
éan de chineál an loin a bhfuil clúmh gléasta dorcha air agus spotaí liathbhána ann
púitse i mbrollach éin a stórálann sé an bia ann roimh a dhíleá; log, poll
an dara goile ag éan ina meiltear an bia
éan mór stáidiúil uisce agus scrogall fada air
scata éan nó ainmhithe nó daoine
