Baile Foclóir Nua Béarla–Gaeilge » FNBG »
Cuardaigh focal Gaeilge nó Béarla.
Tosach A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ SAN FHOCLÓIR BEAG
ball éadaigh a dhéanamh as snáth trí lúba a dheánamh agus a cheangal le chéile le bioráin
scaipeadh, leá, titim as a chéile; scaoileadh
ceann ar cheann; i ndiaidh a chéile go tapa; le chéile (ag ól as éadan, maraíodh iad as éadan)
seanteach tite as a chéile
taos tanaí a dhéantar as ábhair mar phlúr agus bhainne a bhualadh ar a chéile
fuaim a dhéantar gan úsáid a bhaint as an teanga ná na fiacla ná na beola (is é sin, gan chonsan) ar nós a, e, i, o, u, gearr nó fada, á n-úsáid leo féin nó le chéile chun fuaim a léiriú
casadh a bhaint as alt nó féitheog agus go n-atann siad, gortú (cos leonta; ag leonadh a chéile)
toirt, líon, méid (le ar, cá, cé, dá)(ar mhéad mo mhuiníne as; cá mhéad duine atá ann? dá mhéad a ngrá dá chéile)
ag tosú ag (ó thús go deireadh; ón taobh eile anall); a thagann as (duine ó Thrá Lí); de (d'fhógair sé ón altóir é); idir (míle ó chéile, i bhfad ón áit); ag teacht as (teas ón tine; cabhair ó Dhia); foinse (ó chroí nó ó bhéal; ná creid uaidh é); fáth, cúis (sáraithe ón lá, buí ó theas na gréine); díth (airím uaim é); gá (cad tá uait); leanúnachas (ó lá go lá, ó cheann ceann na tíre); ón uair a (ó bhí tú anseo cheana); mar gheall ar (ó tharla gur mar sin atá; ós agat atá an ceart) ó + an = ón; ó + a4 = óna; ó + is = ós; ó + ar3 = ónar; ó + ár2 = ónár
séideadh le torann trom; briseadh as a chéile go tobann; bualadh (phléasc sé an bord)
núicléis adamhacha a thitim ó chéile agus radaíocht a theacht astu
cur ó chéile, imeacht ó chéile, deighilt, dealú (lánúin a scaradh; do chosa a scaradh); leathadh (féar, móin, a scaradh); éirí as nó teacht as (scaradh leis an ól; is maith a scar tú leis)
urlacan; uibheacha síl a scaoileadh; brúchtadh, cur thar maoil (abhainn ag sceitheadh); scéal, rún etc., a scaoileadh amach; titim as a chéile (sceith an aill, an balla); scamhadh
sraith de lúba nó d'fháinní greamaithe as a chéile; fáinne déanta ag rinceoirí le chéile; ceangal, adhastar (tá sé ar slabhra aici)
sracadh as a chéile; tarraingt i do dhiaidh; streachailt, strácáil
trí chéile, as a chéile, as ord
Maidir leis an suíomh seo | Conas an suíomh seo a úsáid | Aiseolas | Inrochtaineacht | Breiseáin agus giuirléidí | Aip an tsuímh | An Draoi Gramadaí | Nuacht