Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
cumadóir
cumadóireacht
cumann
cumannachas
cumannaí
cumar
cumarsáid
cumas
cumasc
cumasú
cumha
cumhacht
cumhdach
cumhdaitheoir
cumhra
cumhrán
cumhrú
cumraíocht
cumtha
cúnamh
cúnant
cúng
cúngach
cumas fir1 ábaltacht, neart (cumas a bheith ionat; bheith i gcumas rud a dhéanamh; níl sé ar mo chumas) ► cumasach aid1
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
cumas ar obair nó ar chruatan nó ar chostas a sheasamh; maoin, saibhreas
ar nós an ainmhí gan cumas réasúin; (le duine) tútach, garbh
aon rud beo (ach amháin planda) a bhfuil mothú agus cumas gluaiseachta ann; aon bheithíoch ceathairchosach
cuma, dealramh; cosúlacht mhaith; cumas, neart
gan cumas cainte; gan aon fhuaim (litir bhalbh)
cumas rud a mhothú tríd an tsrón; cumhracht, bréine, etc.; an chéadfa a mhothaíonn cumhracht, bréine etc.
ceann de dhá bhall ar an gceann a chloiseann; cumas éisteachta (tá cluas ghéar aige); rud ar dhéanamh cluaise (cluas pota, cluas cupa, cluas tobáin); imeall, ciumhais (i gcluas na coille)
bua nó cumas rudaí a thabhairt ar ais san aigne (beidh cuimhne ar an lá seo fós); na rudaí ar fad a gcuimhníonn daoine orthu (más buan mo chuimhne; cuimhní cinn)
cur i gcumas (do dhuine rud a dhéanamh)
cumas ar labhairt go soiléir agus go héifeachtach
bás; dul chun báis nó i léig; easpa cumais, barrliobar (éag a bheith i lámh duine)
easpa cumais nó ábaltachta
easpa treorach; ainnise gan chumas
cluas a thabhairt do rud (éisteacht le fuaim na gaoithe); cumas cloisteála (tá éisteacht mhaith aige); bheith i do thost, do bhéal a dhúnadh (éist do bhéal)
cumas cur suas go calma le rud ar nós pian, moill nó ciotaí eile
foighneach, a bhfuil cumas fulaingthe ann
aon rud a dhéantar, beart (gníomh fill, gníomh gaisce); feidhm (rud a chur i ngníomh); cumas (tá gníomh fágtha fós ann)
aibíocht, neart, cumas (in inmhe fir)
ábaltacht, cumas
meabhair chinn, cumas smaointe nó beartaíochta; beart nó fearas seiftiúil
cumas gluaiste nó corraí, aclaíocht; brí, fuinneamh (tá lúth na gcos leis)
easpa cumais
chomh láidir is atá rud, láidreacht; fórsa, cumhacht (neart na tola, na gaoithe; de neart reatha); go leor, dóthain duine (tá neart ama againn); leigheas (dá mbeadh neart agam air); cumas (níl neart agam teacht as)
cumas nó acmhainn feiceála (níl an radharc go maith aige); raon amhairc (fad mo radhairc uaim); féachaint, amharc (ní fhaca mé aon radharc air); an rud a fheictear, feic (radharc mara, tíre; is gránna an radharc é); díol súl, neart (bhí radharc daoine ann); súil(e) (an taobh geal dá radharc); cuid amháin de ghníomh i ndráma
cumas intinne le teacht ar thuairimí, nó le rudaí a dhéanamh amach (a chiall is a réasún); ciall, tuiscint mhaith (éisteacht le réasún); fáth, cúis (ní raibh réasún ar bith aige leis)
a bhfuil réasún ann, nó cumas réasúnaíochta
cumas rudaí a shamhlú; íomháineacht
siúnta a bhfuil ceann de greamaithe ar bhonn docht, rud a chuireann i gcumas aon ní a ghreamaítear ar an gceann eile de casadh thart gan bhac (cathaoir sclóine)
gluaiseacht ar barr uisce nó thíos faoi nó tríd le cabhair na ngéag nó le heití agus eireaball; cumas snámha (níl aon snámh aige); cineál snámha (snámh brollaigh, snámh droma); sní, sleamhnú (eascann ag snámh ar an talamh); máinneáil (ag snámh thart)
an chuid den aghaidh a thugann anáil agus boladh do dhuine nó d'ainmhí; gob, soc (srón báid, carraige); cumas bolaíochta (madra gan srón)
gus, cumas (níl aon teacht abhaile ann)
an ball sochorraithe sa bhéal chun labhartha agus chun blaiste; cumas labhartha (ar chaill tú do theanga?); caint (teanga na tíre; na teangacha Eorpacha); aon ní cosúil le teanga (teanga bróige; trumpa gan teanga)
cumas cur isteach ar dhaoine nó ar rudaí (faoi thionchar mná)
cumas cainte; stíl chainte
