TORTHAÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
fial1 fir líontán beag nó éadach tanaí a chaitheann mná mar chosaint ar a n-aghaidh nó mar cheannbheart; cuirtín, clúid
fial2 aid mórchroíoch, flaithiúil, maith ag roinnt le daoine; fairsing, flúirseach (bord fial) ► fir1
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
(féile) a n-athraíonn a dáta
(faire agus troscadh) oíche chinn féile
féile eaglasta i gcuimhne ar aiséirí Chríost
féile roimh an gCarghas i dtíortha áirithe; aonach siamsa agus scléipe
féasta, féile, buíon siamsa, comhluadar (cóisir chártaí, cóisir dhamhsa); lucht leanúna nó coimhdeachta (ní duine dá chóisir mé); slua mór daoine
muinteartha, cneasta; fial
an ball cuasach sa chorp a oibríonn ar nós pumpa chun an fhuil a chur ag rith trí na cuislí; lár nó meán ruda ar bith (croí na ceiste); aigne, meon (croí bog; croí éadrom, croí na féile); spiorad, misneach (níl croí circe aige); grá (mo chroí thú!)
fíochmhar; gan trua; gan mórán cairdis ná féile
dathúil, gnaíúil, álainn; fial flaithiúil
lán fáilte; oscailte, fial
leathan, scóipiúil, spásmhar; flúirseach (níl an t-airgead fairsing); ginearálta (eolas fairsing); fial flaithiúil (croí fairsing)
scóip, leithead, spás; flúirse; féile
croí mór fial, flaithiúlacht
lá cuimhne naoimh, lá pátrúin (Lá Fhéile Pádraig; féile Michíl); ócáid mhór, aeraíochta, fleá
a bhaineann le féile; féastach; tréimhsiúil; rialta, tráthúil
féile, pátrún; fleá cheoil, aeraíocht
maitheas, feabhas; féile, galántacht (duine)
prionsúil, fial, mórchroíoch
fáilteach fial (roimh dhaoine)
an tréimhse ó éirí gréine go luí gréine; solas an lae (fanfaimid go lá); an tréimhse ó mheán oíche go meán oíche arís (seacht lá na seachtaine); lá, dáta, áirithe (lá aonaigh, lá pá, an chéad lá den mhí); lá féile (Lá Nollag, Lá Bealtaine); bua an lae (tá an lá leat); ré saoil (bhí sé go maith ina lá); aimsir reatha (sa lá atá inniu ann); tréimhse (is fada an lá ó chonaic mé é); (ón lá seo amach; an lá is fearr a bhí sé); uair, am (lá éigin, lá dá raibh); pioc (níl lá iomrá aige air)
toirtiúil (teach mór); iomadúil (suim mhór airgid, scata mór daoine); fada (aois mhór); ard (clú mór); fial (croí mór); fairsing (difríocht mhór); dian (pian mhór); láidir (fonn mór cainte; gaoth mhór); tábhachtach (ócáid mhór); príomh- (an doras mór); bródúil (tá sé mór as féin); luite le, tugtha do (dream mór peile)
croí mór, féile, fairsinge
an fhéile bhliantúil lena gceiliúrtar breith Íosa Críost ar an 25 Nollaig
an tréimhse idir luí agus éirí gréine; féile, bigil (Oíche Shamhna)
dea-cháil, dea-chlú, féile, flaithiúlacht; fabhar, comaoin (oineach a dhéanamh ar dhuine); onóir (céim oinigh)
dáil riartha agus reachtais; comhdháil ghnó agus siamsa, féile; spórt, caitheamh aimsire
oscailte, macánta; fial, fáilteach
lá sosa, lá féile (Domhnach agus lá saoire); tréimhse shosa ó obair (ar mo laethanta saoire); chomh saor is atá rud
a shíneann nó atá sínte; fadálach; fial (lámh shínteach)
cruinn, spárálach; fial, fairsing
friseáilte, cumhra, gan stálú; gan leasú (im, iasc úr); nua (scéal, saol úr); fial; le fonn (d'ól sé go húr é)