Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
gabhann
gabhar
gabhdán
gabhlach
gabhlán
gabhlánach
gabhlóg
gach
gad
gadaí
gadhar
gadrach
gaelach
gafa
gág
gaibhneacht
gaibhniú
gáifeach
gaige
gail
gailearaí
gaileon
gailfean
gach aid & ainmfh an uile (gach lá, bliain, duine; gach re fear); an uile rud (gach a bhfuil agam, gach a bhféadfainn)
TORTHAÍ GAOLMHARA
SAN FHOCLÓIR BEAG
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
leaba luascáin de líontán nó de chanbhás agus í crochta le rópaí ar gach ceann di
ceann amháin (a haon); duine nó rud amháin (gach aon); cárta imeartha nach bhfuil ach marc amháin air (an t-aon muileata); ar bith (níl aon duine istigh); céanna (tá siad ar aon dath le chéile); amháin (an t-aon iníon atá acu)
ó áit nó ionad (bain as do phóca é, léigh mé as leabhar é, lig as an rang é, d'íoc sí as a tuarastal é, as measc na ndaoine, as gach aird); ó ábhar nó meán nó staid nó foinse (déanta as adhmad, nite as uisce, rinne sí as a stuaim féin é; baisteadh as a athair é); ó raon (as amharc, as éisteacht); i ndíth (as obair, as seilbh, tá sé as a mheabhair); de bharr (labhairt as fearg); dealú (a haon as a dó)
(a tharlaíonn) gach bliain nó in aghaidh na bliana
gach uile dhuine
bealach uisce gearrtha sa talamh mar chúrsa taistil do bháid nó mar áis uiscithe don talamh ar gach taobh de
cathaoir mhór agus uillinn ar gach taobh uirthi mar thaca
roimh gach rud eile in áit, in am nó i gcéim (an chéad duine sa rang, an chéad uair eile)
cúinne, uillinn; aird (gach cearn den domhan)
cuar cruinn ceart agus é dúnta, agus gach pointe den chuar comhfhad ón lár; fáinne
meaisín a bhuaileann litreacha ar pháipéar, cnaipe do gach litir air a bhuailtear leis na méara
ceart, cothrom (níl ceart ná cóir aige); cion nó sciar ceart (níor ith sé ach a chóir); freastal ceart (chuir sé cóir mhaith orm; cóir leighis a chur ar dhuine); bail cheart (tá gach ní i gcóir againn); feisteas nó fearas ceart (cóir oibre, cóir thaistil); gaoth fhabhrach (seoladh le cóir ghaoithe)
cosúil le chéile ar gach bealach
cosúil nó ionann ar gach uile shlí, comhchosúil
gabhlóg adhmaid agus sreang leaistice as gach beann de chun clocha beaga a chaitheamh leis
córas rialtais faoinar leis an stát gach cineál tionscail agus tráchtála agus gan aon mhaoin phríobháideach in ainm is a bheith ann (mar atá sa tSín etc.)
gaiscíoch, laoch; an té a bhfuil gach iomaitheoir eile cloíte aige i gcluiche nó i mbabhta spóirt
cuid d'amhrán a chantar i ndiaidh gach véarsa
= do3 , de + a5 (an chré dá ndearnadh sinn; gach pingin dá bhfuair sé; an té dá dtug mé gean)
a tharlaíonn etc. gach dara bliain
déanach; chun deiridh, i ndiaidh gach uile shórt; mall
an chuid nó an ceann is measa (díogha na bhfear; díogha gach síne sioc)
péire ciúbanna beaga, agus ó 1 go dtí 6 spota ar gach taobh díobh, a úsáidtear i gcluichí cearrbhachais
córas rialtais (faoi dheachtóir go minic) a smachtaíonn gach uile rud sa tír agus nach gceadaíonn gníomh ná focal ina choinne
ainmhí beag gan eireaball a mhaireann gach re seal ar talamh agus in uisce
cineál (gné plandaí); foirm (gné agus ábhar); cuma, dealramh (gné na hóige); imir (gach gné datha)
a bhaineann le gach uile aird den domhan; a bhfuil daoine ann ó gach uile aird den domhan
gan spás do níos mó ann (soitheach lán; lán go doras); líonta go maith (sparán lán d'airgead); clúdaithe (áit lán de dhaoine, de choiníní); líonta ar fad (le taoide) (tá sé lán); líonta le mórtas (tá sé lán de féin); gach pioc (tá sé lán chomh holc leis)
timpeall na háite, ar gach taobh, ar fud an bhaill
clár fada a bhfuil taca faoina lár agus a dtig le beirt pháistí suí ar gach ceann de agus a bheith síos suas leis ar a seal
cosúil le (mar an eala ar an linn); i gcáilíocht (lena fáil mar chéile); le haghaidh (mar thús ar an obair); de réir (gach dalta mar a oiltear); ar nós (lá mar seo); ar an dóigh (déan mar is ceart é); tuairim ar (míle nó mar sin); an chaoi (sin mar is fearr é); amhail is (mar a bheadh deifir air); toisc, ar an ábhar (mar go bhfuil cúis leis); san áit (mar a bhfuil siad)
rudaí trína chéile (meascán de gach sórt); meall (meascán ime)
thart gach taobh (teacht mórthimpeall orthu; mórthimpeall na háite)
ceann de na snáithíní go léir sa chorp a thugann mothúcháin (teas, fuacht, pian, mar shampla) ó gach cuid den chorp go dtí an inchinn agus a iompraíonn teachtaireachtaí ar ais a chuireann gníomh i bhfeidhm
rud nach bhfuil beo (nithe beaga le ceannach); cúrsa (os cionn gach uile ní); cúis tábhachta (ní ní liom é sin)
aibítir ársa Cheilteach agus gach litir di ainmnithe ó chrann
tomhas faid ionann is an dóú cuid déag de throigh, nó tuairim is 2.5 ceintiméadar; blúire, pioc (gach orlach chomh dona leo)
paidir fhada ina n-aithrisítear 5 (nó 15) deichniúr d'Aivéanna agus an Phaidir roimh gach deichniúr acu agus Glóir do Dhia ina dhiaidh; cineál de shlabhra agus clocha air le cuntas a choinneáil orthu seo
leabhar ina bhfuil an Oifig Dhiaga le haghaidh gach lae, agus é le léamh acu siúd in ord rialta
mír bheag bhídeach agus lucht leictreach inti atá mar chuid de chroí gach uile adaimh
gathanna teasa nó solais a chur amach; scaipeadh amach gach treo ó lárphointe éigin
gach dara
ó thús aimsire, i gcónaí; choíche, go deo (go raibh tú riamh amhlaidh); (mar threisiú)(gach aon duine riamh acu)
íocaíocht d'údar as gach cóip de leabhair a dhíoltar nó as gach dréacht ceoil a sheinntear go poiblí
ar aghaidh, os comhair, os coinne (cuir marc roimhe); chun cinn nó níos túisce in am nó i spás (romhat amach, an duine a bhí romham, tiomáin romhat iad; roimh a sé a chlog); i gcomhair (bí romham ag an stáisiún); trasna ar (ná bí ag teacht romham ar gach focal); (le heagla, áthas, olc etc.) (fáilte romhat; bhí eagla air roimpi)
fear léannta; máistir, eolaí (saoi leighis, saoi le gach ceird); duine céimiúil (saoi file, saoithe an pharóiste)
stráinín chun gach cineál salachair a scagadh as uisce nó as leacht eile
(le fuaimeanna) a thagann as an scornach, a dhéantar sa scornach (ar nós 'ch' san fhocal gach)
seal (gach duine ar a shea); cúrsa (tá a shea tugtha)
uain, deis chun rud a dhéanamh (gach duine ar a sheal); tamall, tréimhse (seal oibre; seal míosa; ár seal ar an saol seo)
