Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
leadhbóg
leadóg
leadradh
leadrán
leafaos
leagáid
leagáideacht
leagan
leaistic
leáite
leamh
léamh
leamhan
leamhán
leamhas
leamhgháire
leamhnacht
leamhsháinn
léan
léana
leanbaí
leanbaíocht
leanbh
Seans gur foirm é leagan de:
leag »
leagan fir1 an bonn a bhaint ó rud (duine, crann, a leagan); caitheamh, iomrascáil; ísliú (seol a leagan); cur síos, cur in áit (cloch bhoinn a leagan; leag do lámh air); gearradh (leagadh cáin throm air); cur (leag ansin í, go leaga Dia an t-ádh ort); claonadh, lé (leagan a bheith agat le rud, leagan ó dheas) ► leagan amach cóiriú, socrú (scéim a leagan amach); cloí (leag sé amach lena dhorn é); ordú (obair a leagan amach do dhuine) ► leagtha suas breoite; ag iompar clainne
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
leagan eile nó breise
do shúile a leagan ar rud, féachaint, amharc
buillí a thabhairt do dhuine nó do rud; an gráinne a bhaint de thuí le hinneall buailte; uibheacha no uachtar a ghreadadh go dtagann cúr orthu; preabadh go rialta (croí ag bualadh); múnlú (airgead a bhualadh); seinm (port a bhualadh); leagan (buaileadh breoite é); sroicheadh ar do chúrsa (gur bhuail siad cuan; buail isteach chugainn); troid (bhí bualadh mór ann); bua a fháil (bhuaileamar sa chluiche iad)
ní chan an leagan de cha roimh ghuta nó f a leanann guta é char an leagan de cha roimh an aimsir chaite
cnag a bhualadh; leagan, síneadh (cnagadh le fiabhras é); sárú (tá na ceithre scór cnagtha aige); briseadh (cnámh a chnagadh); cogaint (úll a chnagadh)
clár fada i siopa nó i dteach bia le rudaí a leagan air
leagan síolta sa talamh (coirce a chur); saothrú talún (gort a chur); leagan rudaí ina n-áit (cur tuí, cur gaistí; cuir ansin é); lorg (eolas, tuairisc, a chur); caitheamh (chuir sé míle ó bhaile é; chuir sé a shaol go hainnis); seoladh chun bealaigh (teachtaire, litir, a chur; cuir abhaile é); sileadh, doirteadh (ag cur fearthainne; allas, fuil, a chur); sceitheadh (na crainn ag cur an duilliúir)
ullmhú, leagan amach (billí, cáipéisí, etc.)
an iomarca focal; leagan amach focal; argóint
fadú le fód; clúdach le fód; bunú (fódaithe sa talamh); leagan ar an talamh
leagan nó luí le cúrsaí impiriúla, nó le himpireacht a leathnú amach
aigne, suíomh na smaointe; meon, claonadh (intinn oilc); aird (d'intinn a leagan ar rud); sprid (tá tógáil intinne ann); aidhm, cuspóir (cad tá ar intinn agat a dhéanamh?); tuairim (nílim ar aon intinn leat)
cluiche spóirt ina mbíonn beirt ag iarraidh a chéile a leagan, coraíocht
tomhas; leagan amach
síneadh siar; dul chun leapa (dul a luí); dul faoi (luí gréine, gealaí); brú (tá an bhróg ag luí orm); cromadh ar rud nó tabhairt faoi (luigh sé isteach ar an obair, luigh sé leis an ól); leagan (luí na tíre); meáchan (faoi luí na bhfód; chuir sé ina luí air é)
atá ina mhalairt (leagan malartach); tugtha don athrú (intinn mhalartach); is féidir a malartú (earraí malartacha)
an leagan de nach1 a úsáidtear san aimsir chaite (nár imigh tú fós?)
an leagan de nach3 a úsáidtear san aimsir chaite (an fear nár aithníomar)
an leagan de nach4 a úsáidtear san aimsir chaite (sílim nár éirigh leis)
seanrá, leagan cainte, rá coitianta (tá sé sin ina nath againn); sonrú (ná cuir aon nath ann); dua, trioblóid (ní haon nath aige é)
an leagan de ní4 a úsáidtear de ghnáth leis an aimsir chaite (níor chreid sé mé; níor ith tú mórán; níor dheas an rud é)
rud a chur á dhéanamh (d'ordaigh sé dóibh dul abhaile); leagan amach nó síos (ní hé sin a d'ordaigh an dochtúir dom); ceapadh (mar a d'ordaigh Dia dúinn); moladh (ní ordóinn duit a leithéid); aithne, ceangal (rud a dhéanamh ar ordú duine, le hordú ó dhuine); staid, bail (tá an t-eallach in ordú maith)
grá nó cion á léiriú leis na beola a leagan ar dhuine
rince spraíúil, nó an ceol a théann leis; tiúin damhsa ar bith; leagan amach (d'athraigh sí a port ó shin)
marcáil, líniú, leagan amach (gaol a rianú; iomairí a rianú)
cóip nó leagan de Leabhar na Salm
fad nó teannadh a bhaint as rud (sreang a shíneadh); searradh (do ghéaga a shíneadh); luí ar d'fhad (sín siar ansin); luí le nó cois (sínte le mo thaobh); éirí fada (tá an lá ag síneadh); cur amach (sín amach do lámh); leagan; pointeáil (shín sé a mhéar chuige); brú chun cinn (síneadh chun reatha)
treascairt, leagan ar sraith; imeacht ina shlaod; strácáil
eolas a leagan amach ina tháblaí nó ina cholúin
leagan cainte, abairt
leagan ar lár, cloí; síneadh (duine, crann, a threascairt); cur dá chois; cur dá cois (tír a threascairt); leagan, tuisle (baineadh treascairt as)
leagan, barrthuisle; dearmad, botún
ruathar, ionsaí; titim, leagan (baineadh turraing asam); tubaiste
