EXACT MATCHES
IN AN FOCLÓIR BEAG
leagan fir1 an bonn a bhaint ó rud (duine, crann, a leagan); caitheamh, iomrascáil; ísliú (seol a leagan); cur síos, cur in áit (cloch bhoinn a leagan; leag do lámh air); gearradh (leagadh cáin throm air); cur (leag ansin í, go leaga Dia an t-ádh ort); claonadh, lé (leagan a bheith agat le rud, leagan ó dheas) ► leagan amach cóiriú, socrú (scéim a leagan amach); cloí (leag sé amach lena dhorn é); ordú (obair a leagan amach do dhuine) ► leagtha suas breoite; ag iompar clainne
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
do shúile a leagan ar rud, féachaint, amharc
buillí a thabhairt do dhuine nó do rud; an gráinne a bhaint de thuí le hinneall buailte; uibheacha no uachtar a ghreadadh go dtagann cúr orthu; preabadh go rialta (croí ag bualadh); múnlú (airgead a bhualadh); seinm (port a bhualadh); leagan (buaileadh breoite é); sroicheadh ar do chúrsa (gur bhuail siad cuan; buail isteach chugainn); troid (bhí bualadh mór ann); bua a fháil (bhuaileamar sa chluiche iad)
ní chan an leagan de cha roimh ghuta nó f a leanann guta é char an leagan de cha roimh an aimsir chaite
cnag a bhualadh; leagan, síneadh (cnagadh le fiabhras é); sárú (tá na ceithre scór cnagtha aige); briseadh (cnámh a chnagadh); cogaint (úll a chnagadh)
clár fada i siopa nó i dteach bia le rudaí a leagan air
leagan síolta sa talamh (coirce a chur); saothrú talún (gort a chur); leagan rudaí ina n-áit (cur tuí, cur gaistí; cuir ansin é); lorg (eolas, tuairisc, a chur); caitheamh (chuir sé míle ó bhaile é; chuir sé a shaol go hainnis); seoladh chun bealaigh (teachtaire, litir, a chur; cuir abhaile é); sileadh, doirteadh (ag cur fearthainne; allas, fuil, a chur); sceitheadh (na crainn ag cur an duilliúir)
ullmhú, leagan amach (billí, cáipéisí, etc.)
an iomarca focal; leagan amach focal; argóint
fadú le fód; clúdach le fód; bunú (fódaithe sa talamh); leagan ar an talamh
leagan nó luí le cúrsaí impiriúla, nó le himpireacht a leathnú amach
aigne, suíomh na smaointe; meon, claonadh (intinn oilc); aird (d'intinn a leagan ar rud); sprid (tá tógáil intinne ann); aidhm, cuspóir (cad tá ar intinn agat a dhéanamh?); tuairim (nílim ar aon intinn leat)
cluiche spóirt ina mbíonn beirt ag iarraidh a chéile a leagan, coraíocht
síneadh siar; dul chun leapa (dul a luí); dul faoi (luí gréine, gealaí); brú (tá an bhróg ag luí orm); cromadh ar rud nó tabhairt faoi (luigh sé isteach ar an obair, luigh sé leis an ól); leagan (luí na tíre); meáchan (faoi luí na bhfód; chuir sé ina luí air é)
atá ina mhalairt (leagan malartach); tugtha don athrú (intinn mhalartach); is féidir a malartú (earraí malartacha)
an leagan de nach1 a úsáidtear san aimsir chaite (nár imigh tú fós?)
an leagan de nach3 a úsáidtear san aimsir chaite (an fear nár aithníomar)
an leagan de nach4 a úsáidtear san aimsir chaite (sílim nár éirigh leis)
seanrá, leagan cainte, rá coitianta (tá sé sin ina nath againn); sonrú (ná cuir aon nath ann); dua, trioblóid (ní haon nath aige é)
an leagan de ní4 a úsáidtear de ghnáth leis an aimsir chaite (níor chreid sé mé; níor ith tú mórán; níor dheas an rud é)
rud a chur á dhéanamh (d'ordaigh sé dóibh dul abhaile); leagan amach nó síos (ní hé sin a d'ordaigh an dochtúir dom); ceapadh (mar a d'ordaigh Dia dúinn); moladh (ní ordóinn duit a leithéid); aithne, ceangal (rud a dhéanamh ar ordú duine, le hordú ó dhuine); staid, bail (tá an t-eallach in ordú maith)
grá nó cion á léiriú leis na beola a leagan ar dhuine
rince spraíúil, nó an ceol a théann leis; tiúin damhsa ar bith; leagan amach (d'athraigh sí a port ó shin)
marcáil, líniú, leagan amach (gaol a rianú; iomairí a rianú)
cóip nó leagan de Leabhar na Salm
fad nó teannadh a bhaint as rud (sreang a shíneadh); searradh (do ghéaga a shíneadh); luí ar d'fhad (sín siar ansin); luí le nó cois (sínte le mo thaobh); éirí fada (tá an lá ag síneadh); cur amach (sín amach do lámh); leagan; pointeáil (shín sé a mhéar chuige); brú chun cinn (síneadh chun reatha)
treascairt, leagan ar sraith; imeacht ina shlaod; strácáil
eolas a leagan amach ina tháblaí nó ina cholúin
leagan ar lár, cloí; síneadh (duine, crann, a threascairt); cur dá chois; cur dá cois (tír a threascairt); leagan, tuisle (baineadh treascairt as)
leagan, barrthuisle; dearmad, botún
ruathar, ionsaí; titim, leagan (baineadh turraing asam); tubaiste