Baile Foclóir Nua Béarla–Gaeilge » FNBG »
Cuardaigh focal Gaeilge nó Béarla.
Focail chosúla: dluí · laí · láí · · lua
Tosach A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
Seans gur foirm é luí de: luigh »
TORTHAÍ SAN FHOCLÓIR BEAG
luí fir4 síneadh siar; dul chun leapa (dul a luí); dul faoi (luí gréine, gealaí); brú ( an bhróg ag luí orm); cromadh ar rud tabhairt faoi (luigh isteach ar an obair, luigh leis an ól); leagan (luí na tíre); meáchan (faoi luí na bhfód; chuir ina luí air é)
TORTHAÍ GAOLMHARA SAN FHOCLÓIR BEAG
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ SAN FHOCLÓIR BEAG
fáscadh luí ar rud (cnaipe a bhrú; brúigh síos sa mhála é); romhat uait (brúigh isteach an doras); plód (brú mór daoine); mionú le meáchan le buillí (prátaí a bhrú); tathant (ag brú ar dhuine); srianadh (brúigh fút an fhearg)
tréithe canúna; cloí luí le canúint ar leith
fána; sceabha (ar claon); luí nádúrtha le beart de chineál áirithe (lean chlaon); ( claon ag an leanbh leat); antoil (claon chun oilc)
cromadh, lúbadh; dul cur ar claon; luí le (claonadh leis an obair); imeacht ó (claonadh ón bhfírinne); casadh (chlaon mo chuid cainte)
dul a luí, dul chun suain; an mothú a chailleadh ( mo chos ina codladh); fonn luí ( codladh orm)
ísliú síos, dronn a chur ort féin (cromtha le haois); lúbadh anuas (craobh a chromadh); luí isteach ar (chrom ar ghol)
córas creidimh; iomarca luí le duine le tuairim le córas
fágáil ina luí ina shuí ina sheasamh ar (cuir ar an mbord é; chuir ar mo chosa ); seoladh ar aghaidh chun (duine a chur ar turas); ionad a thabhairt ar (cuireadh ar an bhfoireann é); tabhairt ar staid áirithe ( cuir ar meisce iad; cuir na héadaí ar triomú); bualadh ar (cuir clár air; chuir stampa ar an litir; cuir ort do chuid éadaigh); tabhairt i bhfeidhm (ord a chur ar rudaí); bheith ina chúis le (chuir an slaghdán orm; cuir fearg orthu); leagan ar (cuireadh cáin orainn); cuir i leith ( cuir an locht ormsa); cur chuig (cuir ceist air); brú ar (chuir siad troid orainn); ligean amach ar (chuir béic orm); tathant ar (chuir an bia air le spúnóg); a leagan ina gheall ar (airgead a chur ar chapall); aistriú go (cuir Béarla air); goilleadh ar ( a chroí ag cur air)
ceart buannacht shinsearach; ceart oidhreachta; eastát sinsearach (seilbh a fháil ar do dhúchas); d'áit do thír féin (filleadh ar do dhúchas); muintearas, cóngas ( dár ndúchas iad); oidhreacht, luí claonadh nádúrtha ( an t-éitheach sa dúchas aige); staid nádúrtha fiáin, fiántas (madra dúchais); a tháinig ó shinsear (ceart dúchais, teanga dhúchais)
leagan luí le cúrsaí impiriúla, le himpireacht a leathnú amach
an tréimhse ó éirí gréine go luí gréine; solas an lae (fanfaimid go ); an tréimhse ó mheán oíche go meán oíche arís (seacht na seachtaine); , dáta, áirithe ( aonaigh, , an chéad den mhí); féile ( Nollag, Bealtaine); bua an lae ( an leat); saoil (bhí go maith ina ); aimsir reatha (sa atá inniu ann); tréimhse (is fada an ó chonaic é); (ón seo amach; an is fearr a bhí ); uair, am ( éigin, raibh); pioc (níl iomrá aige air)
cois, in aice (a dhroim le balla; druid anall liom); buailte ar ( mbeadh ceirín leis; bhí srian lena theanga); i dtreo (bhí a aghaidh linn, ina luí le gréin; súil aige léi); ar feadh (thit le haill; thart le bun na gcnoc, ag imeacht le sruth); in éineacht (bhí ar scoil leo; caith an hata sin leis); i bhfabhar (bhí an t-ádh leis; ar mhaithe liomsa); in aghaidh, chuig ( liom; chuir an gadhar leo); ar feadh tréimhse áirithe (le trí anois; anseo le fada); i gcomparáid (chomh buí le hór; i gcomórtas le Seán); de chuid ( liomsa é; cara liom é sin); ag, i seilbh (an bhfuil do chóta leat?; bhí siúl géar linn); ar aghaidh (abair leat; d'imigh leis; isteach libh); le cabhair (daoradh le feall é; léirigh le sampla é); ag leanúint ( costas, deifir, leis); de thoradh (ar crith le heagla, plódaithe le daoine; an donas air le bréaga); chun (le greann a dúirt é); i dtuairim ( dóigh liom é; is beag leis é); chun, le haghaidh ( siad le pósadh, cad a bhí le agam; obair le déanamh) le + a4 = lena; le + ar3 = lenar; le + ár2 = lenár
claonadh, luí, fabhar ( aige liom, bhí leat); luí, raon, radharc (faoi na gréine, na gaoithe)
luí (luíochán a bheith agat le hól); suí faire fionraí
an tréimhse idir luí agus éirí gréine; féile, bigil (Oíche Shamhna)
luí le tinneas breoiteacht
dhá rud (leaca, etc.) a shocrú sa chaoi go mbíonn imeall ceann acu ag luí thar an gceann eile, mar thílí ar dhíon, etc.
claon, fiar, luí ar leataobh ón díreach
uirlis ghearrtha faoi lann ghéar mhiotail agus cos aisti; cliathán (luí ar do scian)
duine a bhfuil luí aige le nósanna Shasana; maidrín lathaí
luí le tinneas clainne
go dtí an aird thiar (siar go Gaillimh); i leith an chúil (druid siar ón tine; lig siar a chluasa; chuaigh siar ar a fhocal); i leith an droma (luí, suí, siar); isteach, síos (ól siar é, níos faide siar sa pholl); go dtí am níos luaithe (clog a chur siar; i bhfad siar); iargúlta (baile i bhfad siar); ar athlá (cuireadh siar an cruinniú); gearr ( na ba siar sa bhainne)
fad teannadh a bhaint as rud (sreang a shíneadh); searradh (do ghéaga a shíneadh); luí ar d'fhad (sín siar ansin); luí le cois (sínte le mo thaobh); éirí fada ( an ag síneadh); cur amach (sín amach do lámh); leagan; pointeáil (shín a mhéar chuige); brú chun cinn (síneadh chun reatha)
comharthú do dhuine le croitheadh cinn, le corraí méire, le luí súl etc.
ciúnú, lagú anuas (nuair a shocraigh an stoirm); suaimhniú (ag socrú chun suain); luí, lonnú (shocraigh síos anseo; lig don bhia socrú ar do ghoile); deasú, a dhéanamh socair (socraigh cosa an bhoird); réiteach, cinneadh (teacht ar shocrú; a shocrú); críochnú (shocraigh an buille sin é); deisiú; plean, seift (socruithe sochraide)
druidim le, tarraingt ar; tacú le (thaobhaigh leis, lena thuairim); luí isteach le (ag taobhú leis an ól); dul in iontaoibh (thaobhaigh a rún léi); tathant, áitiú (thaobhaigh liom gan é a dhéanamh)
teacht slán; bisiú, teacht chugat féin; filleadh (téarnamh ó thuras); druidim le (ag téarnamh chun baile, ar am luí); teacht (ar an saol); teacht chun deiridh, bású (ó théarnaigh uainn an buachaill beo)
cineál de shínteán ag é cumhdaithe le suíochán bog chun suí luí air
Maidir leis an suíomh seo | Conas an suíomh seo a úsáid | Aiseolas | Inrochtaineacht | Breiseáin agus giuirléidí | Aip an tsuímh | An Draoi Gramadaí | Nuacht