Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
rúscadh
rúspáil
ruta
rúta
rútáil
ruthag
-sa
sá
sa, san
sabaitéir
sabaitéireacht
sábh
sábhadh
sábháil
sábháilte
sabhaircín
sabhdán
sabhdánach
sabhran
sabóid
sac
sacadh
sacáil
Seans gur foirm é sá de:
sáigh »
sá fir4 brú chun cinn (sáigh chun cinn ansin; bád a shá amach); polladh le bior, scian etc. (duine a shá le miodóg); sacadh, ropadh (sháigh sé síos ina phóca é)
TORTHAÍ GAOLMHARA
SAN FHOCLÓIR BEAG
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
spíce d'aol silte agus é cruaite arís a bheadh sáite aníos as an urlár in uaimh
crúca, baclainn; píosa adhmaid nó miotail sáite i mballa nó sa talamh le rudaí a chrochadh air nó a cheangal de
lann sáite a chuirtear ar bharr raidhfil
pionna adhmaid nó miotail sáite i mballa faoi sheilf
fáscadh nó luí ar rud (cnaipe a bhrú; brúigh síos sa mhála é); sá romhat nó uait (brúigh isteach an doras); plód (brú mór daoine); mionú le meáchan nó le buillí (prátaí a bhrú); tathant (ag brú dí ar dhuine); srianadh (brúigh fút an fhearg)
ropadh, sá (cuireadh i bpríosún é; scian a chuir i nduine); tabhairt ar staid áirithe (duine a chur i gcruachás; chuir sé ina thost é); léiriú (rud a chur in iúl, a chur i nGaeilge); líonadh le (chuir sé neart ionainn); dul i (cur sa siúl; cur in aghaidh nó i gcoinne ruda)
gabháil déanta air; i ngreim nó in achrann (gafa sa dris); faoi choinneáil (gafa i bpríosún); sáite i (gafa in obair); in áirithe nó faoi sheilbh (tá an líne, an suíochán gafa); gléasta, cóirithe (gafa go foirmiúil); inroinnte ar (tá B gafa in A)
sá nimhneach, focal géar
claíomh gearr chun sáite
lár rotha as a dtagann na spócaí agus a bhfuil an t-aiseal sáite ann; fearsaid, seafta (mol muilinn); barr cruinn (mol uibhe); an ceann thuaidh nó theas d'ais rothlaithe an domhain (an Mol Thuaidh, an Mol Theas)
cur péac amach; sá le hadharca etc.; caitheamh sáiteán le
sá (rop de scian); seáp, sciuird (rop siúil)
sacadh, sá (rop sé síos ina phóca é; ropadh chun cinn)
cur i sac; dingeadh; ropadh, sá (sac síos i do phóca é)
tógtha suas le, luite go mór le (bheith sáite i leabhar; sáite sa luaith)
a dhéanann sá, brúiteach; goineach, greannach
duine a dhéanann sá, nó a shánn a cheann isteach i gcúrsaí
gearradh suas nó sá le scian
treorú nó bagairt chun cinn (caoirigh a thiomáint); stiúradh, giollacht (capall, gluaisteán, a thiomáint); bualadh (liathróid, tairne, a thiomáint); sá, brú (bád a thiomáint chun an uisce; ná bí ag tiomáint na bhfear mar sin; tiomáin leat!); ruaille buaille, ruathar (tiomáint is dul trí chéile); éileamh, ráchairt (bhí tiomáint ar mhuca ann)
sá, polladh, goin, saighdeadh
