Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
laraing
laraingíteas
larbha
lardrús
lárionad
lárlíne
lárnach
lása
lasadh
lásáil
lasair
lasairéan
lasán
lasánta
lasbhus
lasc
lascadh
lascaine
lasc-chlár
lasmuigh
lasnairde
lasóg
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
lasadh, deargadh
lasadh arís; séideadh, adhaint (ar chneá)
an chuid den chorp a bhfuil an goile agus na putóga ann; mála (bolg saighead); boilsc (bolg seoil); áit le lasta a chur ann (bolg loinge); lár (bolg an chuain, i mbolg an lae)
fód lasta, tóirse
lasadh, téamh; seargadh; a dhéanamh breoite nó tinn
lasadh, deargadh; splancanna
ar dheirge na caoire, ar lasadh
cosúil le cíor; lasta san aghaidh
bata cruinn de gheir nó de chéir agus corda trína lár a lastar le solas a thabhairt
ar dhath na fola; (le tine) ar lasadh; (le cneá) oscailte; (le talamh) treafa nó iompaithe; fuilteach (bhí sé ina chogadh dearg); amach is amach (bhí an t-ádh dearg air)
an scamall a éiríonn as aon rud ar lasadh, toit; gal
ceann de na mílte meall beag a thaistealaíonn sa spás ar luas millteach (Feictear iad mar réaltaí reatha nó mar chaora tintrí toisc go lasann siad suas leis an bhfrithchuimilt nuair a shroicheann siad atmaisféar an domhain)
cuid bhunúsach de rud; substaint ar bith nach féidir a bhriseadh suas ná a dheighilt ina substaintí atá difriúil léi féin (airgead, mearcair, hidrigin); snáth miotail a lasann i mbolgán leictreach
lasadh (tine a fhadú); adhaint, gríosú (fadú faoi dhuine; fadú mioscaise); cur suas, tógáil (stáca a fhadú)
scamall geal a éiríonn as uisce beirithe; toit ag éirí cosúil le gal as sop lasta nó tobac etc. (gal tobac, gal soip); puth the ghaoithe; fiuchadh fola, teas troda, crógacht; éileamh (tá an-ghal ar mhuca); taom, racht (gal tinnis)
lasadh, adhaint (tine a ghríosú); séideadh faoi, griogadh, saighdeadh
lasadh pianmhar ar ailt na laidhre móire
gás an-éadrom, nach lasann, a úsáidtear i mbalúin agus in aerárthaí
gás gan dath gan bhlas gan bholadh a thugann uisce nuair a chomhcheanglaítear le hocsaigin é (Is í an tsubstaint í is éadroime amuigh agus lasann sí go héasca)
lasadh náire; achasán, cáineadh
líonadh báid nó loinge; lucht, lasta
solas nó tine a theacht nó a chur ar rud (lampa, tine a lasadh; ní lasfaidh an gual); múscailt (lasadh feirge); éirí feargach (cneá ag lasadh); deargadh (las sé suas san aghaidh)
ar lasadh; cantalach; dearg
lasta; ualach mór
long atá ceaptha le lasta a iompar
duine nó rud a lasann
soilsiú, taitneamh; lasadh
ládáil, lasta, lán árthaigh (lucht loinge); ualach (lucht a ithe); dream nó aicme daoine (lucht oibre, lucht léinn, lucht éisteachta)
lasadh in aghaidh duine le teas, fearg, náire etc.; niamh sholais
mír chinnteachta roimh ainmfhocal san iolra nó roimh ainmfhocal baininscneach sa ghinideach uatha (na daoine, na háiteanna; gúna na mná, ag lasadh na tine)
at ar an gcraiceann atá séidte nó lasta
gás gan dath a lasann suas i bhfeadán le sruth leictreach (soilse neoin)
análú amach, aer a thiomáint amach as an mbéal; síobadh aeir, gaoithe etc. (séidfidh an oíche fós); líonadh le haer (balún a shéideadh); lasadh agus at (aghaidh shéidte); cur go fras (ag séideadh fola); caitheamh (séid isteach ansin é); ionsaí (shéid siad ar an obair); cur suas, griogadh (ag séideadh fút a bhí sé)
at beag lasta ar fhabhra na súile, craobhabhar
brat luaithrigh; ball lasta (ar chraiceann); rian salachair, smearadh; iarsma (Muire gan smál); scamall, scailp; duairceas; náire, mí-ádh (smál ar do chlú)
furasta a lasadh; (le duine) sochorraithe
lasadh le sop
lasadh (suas); lasadh (chun feirge, aitis)
aon ábhar atá an-tirim ar fad agus a lasann gan aon mhoill; spiorad, misneach
solas an-gheal a lastar ar aisteoir ar stáitse
mírín dhearg lasta a léimeann as tine; aibhleog, sméaróid; splanc, splinc (níl spré chéille, chreidimh, aige)
solas agus teas ó rud atá ag dó; dóiteán (tá an teach trí thine); lasair; splanc; lasadh, gríos (tá tine ar a chraiceann) lámhach (tine airtléire)
galar a thagann ina spotaí lasta ar an gcraiceann
solas is féidir a iompar sa lámh (uair amháin, bata agus é ar lasadh, ach inniu, solas leictreach agus cadhnra á oibriú)
