Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
roghnachas
roghnú
roicéad
roide
roilleach
roimh
roimhe
roinn
roinnt
rois
roiseadh
roisín
róistín
roithleán
roll
rolla
rolladh
rollán
rollóir
rollú
rómánsach
rómánsaíocht
rómhar
roinn1 bain cuid, cion (mo roinn den talamh); roinnt, riar; déileáil (fear ranna)
roinn2 bain2 cuid roinnte (an roinn seo tíre); cuid ar leith (Ranna Stáit)
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
roinnt ina n-aicmí, rangú
an ceann polaitiúil atá ar Roinn Stáit, mar shampla, an tAire Oideachais
cinnteacht, siúráil (áirithe a bheith agat ar rud); suim nó méid chinnte, cion, roinnt (an áirithe chéanna airgid)
seomra mór in ospidéal agus leapacha do dhaoine breoite ann; roinn riaracháin de chathair
roinn de chontae
suim nó méid áirithe, roinnt mhaith
cion, roinnt (tá do chandam agat)
roinnte ina chéad grád (Tá an reophointe ag 0 agus an fiuchphointe ag 100 ar theirmiméadar ceinteagrádach)
fógra a chuirtear thart go dtí roinnt daoine
cumann trádála ina roinntear an brabach ar na baill
roinn riaracháin tíre (Tá 32 contae i dtír na hÉireann)
roinnt nótaí ceoil a dhéanann fuaim cheolmhar ar iad a sheinm le chéile
uimhir nach bhfuil in roinnte ar 2 (1, 3, 5, 7, 9 mar shampla)
cur ar chrainn, bealach le hairgead nó duaiseanna a roinnt ar bhonn seansanna
críoch nó tír a roinnt ina dhá cuid
ábalta cruthú; a bhfuil cuid mhaith tuairimí nua ag roinnt leis; samhlaíoch
aon bhord, aon bhéile le duine, comhluadar (bheith i gcuibhreann duine); cion, roinnt; gort curaíochta
páirt, roinnt (déan trí chuid de); cion duine amháin (sin é do chuid de; mo chuid éadaigh; iníon dá chuid); ábhar (tá cuid súl inti, ní cuid iontais é); bia, beatha (do chuid a chaitheamh; ag tuilleamh a choda)
ceann de cheithre ranna móra na hÉireann
sábháil (airgead a chur tharat); doirteadh (pota ag cur thairis); síorchaint (tá sí ag cur thairsti ó mhaidin); casadh (roth, long, a chur thart); roinnt (deoch a chur thart); caitheamh, meilt (an lá a chur thart)
coinne, comhluadar (dul i ndáil duine); comhthionól, cruinniú (dáil chomhairle); cruinniú cleamhnais (idir dáil is pósadh); roinnt nó riar (dáil dí); giorracht, cóngar (i ndáil a bheith déanta)
riar nó roinnt; bronnadh; doirteadh amach
éigse, lucht léinn; ranna ollscoile a mbeadh ceangal ginearálta eatarthu (Dámh na nEalaíon, Dámh an Dlí)
moirt fíona nó leanna; bailiúchán; roinnt (bheag) (deascán tuí, éisc); gasra (daoine)
scaradh nó roinnt ó chéile; dealú; scoilt
roinnt ina dhá chomhchuid
grúpa daoine, aicme, treibh; roinnt (daoine) (is olc an dream iad); cine (an dream dar díobh é; aon dream amháin iad)
cantalach, do-ranna
roinn, rannóg, brainse
talamh, críoch, eastát; páirc, feirm, tailte; ceathrú, roinnt
mórchroíoch, flaithiúil, maith ag roinnt le daoine; fairsing, flúirseach (bord fial)
eachtra; amhantar, turas nó tionscadal a bhfuil iarracht de bhaol ag roinnt leis
roinnt daoine nó rudaí i dteannta a chéile, gasra, scata
ceann de ranna móra talún an domhain (Meiriceá, an Astráil, an Eoraip, etc.)
duine ar féidir leis roinnt rudaí a choinneáil ag gluaiseacht san aer gan ligean d'aon cheann acu titim
leathanaigh phriontáilte agus iad ceangailte i gclúdach; roinnt seiceanna, stampaí, leathanaigh fholmha etc. ceangailte i bhfoirm leabhair; mionn, móid (leabhar éithigh a thabhairt)
gluaiseacht taobh thiar (lean an carr sin); tóraíocht (lean na madraí é); comhlíonadh (riail, nós a leanúint); roinnt le (leanann contúirt é sin); bheith cosúil le (níor lean sé a athair); cloí, tacú, le (lucht leanúna); coinneáil ar aghaidh le (lean ar do scéal, lean sé dá chúrsa; lean leat, ort)
ligean tí, siopa etc., ar cíos ar feadh roinnt blianta (talamh ar léas); téarma (tá a léas caite)
(leith in abairtí áirithe) cuid den iomlán atá cothrom leis an gcuid eile (déan dhá leath de, leath slí); cuid, roinn (déan trí leath de); taobh, cliathán; treo (an leath tosaigh)
roinn d'arm na sean-Róimhe; slua mór saighdiúirí; cumann láidir
bailiú ina mhámanna; roinnt go rabairneach
ceithre seachtaine; ceann de dhá roinn déag na bliana, Eanáir, Feabhra etc.
ceann de na mionghrúpaí adamh as a bhfuil substaint ar bith déanta; an mhír ranna is lú i substaint a bhfuil nádúr na substainte fágtha inti
ceann de na ranna móra de thalamh an domhain (An Eoraip, an Áise, an Afraic etc.)
beagán, pas, roinnt (mós déanach; bhí sé mós dian air)
áras ina gcónaíonn éin, mar aon le roinnt ainmhithe beaga agus feithidí, agus a dtógann siad a rudaí óga ann (nead giorria, nead dreoilín; nead seangán); áras seascair ag duine; buíon, drong (nead bithiúnach)
rith, reáchtáil (riar cirt, gnóthaí); soláthar (ag riar don chléir); cur thart, roinnt (bia a riar ar dhaoine); díol freastail (tá riar a gcáis acu); cion, cuid (tar le do riar de)
rith, bainistíocht; stiúradh ranna rialtais, gnó etc.
stát a bhfuil rí nó banríon mar cheann air; flaitheas (Dé); ceann de thrí ranna móra na ndúl (ríocht na n-ainmhithe)
riar ina chodanna (rud a roinnt ar dhaoine; cártaí a roinnt); baint (tá trioblóid ag roinnt leis sin); cur isteach i (céad a roinnt ar dheich); méid áirithe, cuid (tá roinnt mhaith airgid aige); beagán (tá sé roinnt cosúil leat)
