Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
aosán
aosánach
aosta
aosú
aothú
ápa
ar
ár
ara
árach
árachas
arae
araí
araicis
araiciseach
araid
araile
araíocht
araíonacht
araltas
arán
arann
aranta
ár1 fir1 marú nó milleadh uafásach
ár2 aid a bhaineann linne (ár muintir, ár dtír)
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
ár, scrios
fear a bhfuil clann aige; duine dár sinsear (ár n-aithreacha romhainn); seanóir (aithreacha na cathrach); sagart (an tAthair Ó Riain); Dia (an tAthair an Mac agus on Spiorad Naomh)
an banda solasmhar réaltaí a shíneann trasna na spéire os ár gcionn
claon a bheith ann, ar claon; luite le holc (ár dtoil chlaon)
fuil, ár
éirí ár dTiarna in airde ar neamh
scrios, ár; deireadh a chur le
scrios, ár, slad
scrios, ár; flosc, fuadar (faobach oibre a bheith ort)
suim airgid atá amuigh ar dhuine; coir nó peaca (maith dúinn ár bhfiacha); luach, costas (níl fiacha na mbróg agam); oibleagáid, iallach (tá sé d'fhiacha ort é a dhéanamh)
an leacht dearg a ritheann trí na cuislí sa chorp; ár nó doirteadh fola (beidh fuil ann); aigne, mothúchán (bheith tógtha san fhuil); miotal, sprid (má tá aon deoir fola ionat); mianach, dúchas (fuil uasal Gael)
fuílleach; iarsmaí (fuíoll galair); máchail, fabht (fuíoll baiste); iarmharán (fuíoll áir, fuíoll na Féinne)
coitianta, comónta (ár mbeatha ghnách; mar is gnách leis)
airgead a thabhairt ar earraí nó ar sheirbhísí (siopadóir, dochtúir, a íoc); díol (airgead a íoc le duine); an t-airgead a íoctar; cúiteamh (in íoc ár bpeacaí); ráta, sraith, gearradh (cíos agus íoc)
mír a chuirtear le focal a chríochnaíonn ar chonsan nó ghuta leathan chun béim a chur air (ár gcapallna, ár bpáistí beagana, thugamarna dóibh é)
mír a chuirtear le focal a chríochnaíonn ar chonsan nó ghuta caol chun béim a chur air (ár gcairdene; linne é sin; beimidne ann)
gearradh, ligean fola; ár, scrios
(sa Mheánaois) ball mór cosanta a bheartaítí ar bhac na láimhe mar chosaint ar bhuillí; cosaint; cosantóir (is é ár sciath chosanta é); ciseán tanaí, sciathóg
díobháil uafásach, ár, creach; scamhachán (scrios ingne); sceo, brat (cuir scrios beag cré ar an iomaire)
uain, deis chun rud a dhéanamh (gach duine ar a sheal); tamall, tréimhse (seal oibre; seal míosa; ár seal ar an saol seo)
saibhir; santach; (sa ghramadach) a léiríonn seilbh (focail mar mo, do, ár, bhur etc.)
seanduine; sinsear (tír ár sean); ársaíocht, rud ársa
an té is sine (sinsear na clainne, an teaghlaigh); do dhaoine féin romhat (ár sinsir romhainn)
ár, creach, eirleach; creachadh, bánú, scriosadh
ár, scrios, eirleach
taitneamh (mar an ghrian, mar sholas); gealadh, a dhéanamh soiléir (an teach a shoilsiú; soilsigh ár ndorchadas); foilsiú, nochtadh
an t-aer uachtarach; an t-aer díreach os ár gcionn (chaith sé in airde sa spéir é; amuigh faoin spéir); aeraíocht, gile, solas (is breá an spéir atá agaibh anseo)
rud tiubh, tiús (tiubh na coille, i dtiubh an áir)
i ndiaidh uimhreacha; tréimhse seasca nóiméad (uair an chloig); am (den lá, den bhliain); spriocam (ar uair ár mbáis); linn (baois na huaire); ócáid, babhta (uair sa bhliain, uair éigin; an uair sin); aimsir, uain; oiread (dhá uair chomh fada leis)
