Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
ceamach
ceamara
ceanastar
ceangailte
ceangal
ceangaltán
ceann
céanna
ceannach
ceannadhairt
ceannaghaidh
ceannaí
ceannainne
ceannairc
ceannaire
ceannaitheoir
ceannann
ceannáras
ceannas
ceannasaí
ceannbhán
ceannbheart
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
brón gur tharla rud mar a tharla sé; náire, ceann faoi
in áit nó i suíomh áirithe (ar neamh, ar scoil, ar do ghlúine, ar tosach nó ar deireadh); i staid áirithe (ar meisce, ar crith, ar sodar, ar do shuaimhneas, ar thoil Dé); faoi théarmaí áirithe (ar iasacht, ar cíos, ar phunt an ceann, ar mhaithe leat féin); i gcosúlacht (ar dhéanamh báid, ar dhath an óir); de réir (duine ar dhuine, céim ar chéim); agus ar mhórán slite eile (doras ar sheomra, faobhar ar scian, ceanúil ar pháistí, tá an t-ádh orainn, bhí fiacha troma air, ná bíodh eagla ort, etc.); ag tagairt d'aicsean i leith (seasamh, siúl, satailt, ar; ardú, doirteadh, aimsiú, ar; roinnt ar; ceilt, cosaint, ar; mhill siad an lá orainn; ná cuir as an solas orm); feidhmiú na gcéadfaí nó na hintinne (féachaint ar; smaoineamh ar; labhairt ar, glaoch ar; achainí ar)
ceann de chúig éirim an choirp chun rudaí a bhrath nó a thabhairt faoi deara - amharc, éisteacht, blas, boladh agus mothú
faoi cheann bán
píosa trom adhmaid nó miotail ó cheann ceann báid fúithi thíos mar bhonn faoina creatlach
ar dhéanamh ciorcail nó liathróide, rabhnáilte; bailithe le chéile (cruinn sa halla); díreach ceart, gan aon dearmad (eolas cruinn, aimsiú cruinn); ceart sa cheann (níl sé róchruinn ann féin); sprionlaithe, gortach (cruinn faoi bhia)
cosaint, fothain (dul faoi dhíon); clúdach (díon a chur ar chruach); ceann tí (díon tuí, slinne)
faoi cheann, laistigh de
taobh istigh; faoi cheann (laistigh de mhí)
duine a ghníomhaíonn thar ceann duine eile, nó atá i gcéim díreach faoi, agus a ghlacann a áit nuair is gá é (leasrúnaí, leasrí); a thaispeánann gaol a éiríonn as athphósadh tuismitheora (leasathair, leasiníon)
ceann de na cearchaillí a mbíonn capall faoi chairt gafa eatarthu
ceann de na staiceanna móra adhmaid nó miotail a thiomáintear síos sa talamh mar bhonn tógála faoi fhoirgneamh nó faoi dhroichead mór; piarda
stráice éadaigh a chaitear thart faoin muineál, faoin gceann nó faoi na guaillí
ceann de dhá stráice chaola adhmaid, miotail nó plaistigh greamaithe faoi bhróga chun gluaiseacht ar shneachta
muintir uile aon tíre faoin rialtas céanna; críoch nó cuid de thír atá nasctha le cinn eile faoi aon rialtas amháin (mar shampla, Stáit Aontaithe Mheiriceá); an rialtas (agus a chuid feidhmeannach); dínit, stáidiúlacht
faoi do bhun, in íochtar, in áit íseal (thíos sa ghleann; thíos i bpoll, i mo phóca); níos faide síos (an ceann thíos den bhord); thuaidh (thíos i Málainn); scríofa, breactha, síos (tá sé thíos sa leabhar aige); ar an tine (tá an citeal thíos agam); cloíte, chun deiridh (ní tusa a bheidh thíos leis ach mise)
